ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΦΩΤΙΟΥ
Αυξήσεις - σοκ και στους φόρους μεταβίβασης ακινήτων για κληρονομιές και
γονικές παροχές υποκρύπτουν οι αλλαγές στη φορολογία που προετοιμάζει το
υπουργείο Οικονομικών και αναμένεται να ψηφιστούν εντός του Νοεμβρίου.
Η αύξηση της φορολογίας των ακινήτων συμπληρώνει το παζλ των τεράστιων
φορολογικών επιβαρύνσεων που θα επιφέρει το «εθνικό φορολογικό σύστημα», με το
οποίο αυξάνεται επίσης σημαντικά η φορολογία εισοδήματος μισθωτών, συνταξιούχων
και ελευθέρων επαγγελματιών.
Το φορολογικό νομοσχέδιο αποτελεί υποχρέωση της κυβέρνηση απέναντι στην
τρόικα, που απορρέει από το δεύτερο μνημόνιο. Οι αλλαγές στη φορολογία συνολικά
θα αποδώσουν 2 δισ. ευρώ από το 2013 και μετά, όπως εκτιμά η τρόικα, ενώ το
ΥΠΟΙΚ είχε θέσει στόχο, με τα ίδια μέτρα, την άντληση 3 δισ. ευρώ.
Οι βασικότερες αλλαγές στη φορολογία ακινήτων είναι οι μειώσεις των
αφορολόγητων ορίων για κληρονομιές, δωρεές και γονικές παροχές, με αντίστοιχη
αύξηση των φόρων, που θα επιβαρύνουν όσους πραγματοποιούν τις συγκεκριμένες
συναλλαγές. Παράλληλα καταργείται πλήρως η έκπτωση από το εισόδημα των τόκων
των στεγαστικών δανείων, φέρνοντας σε αδιέξοδο χιλιάδες χρεωμένα νοικοκυριά.
Οι αλλαγές
Αναλυτικότερα οι αλλαγές στη φορολογία κεφαλαίου που δρομολογεί το
υπουργείο Οικονομικών είναι:
1. Μειώνονται τα αφορολόγητα όρια για την απόκτηση πρώτης κατοικίας
ενδεχομένως μέχρι κατά 50%. Υπενθυμίζεται ότι τα συγκεκριμένα όρια σήμερα είναι
200.000 για τον άγαμο, 250.000 ευρώ για τον έγγαμο και αυξάνονται κατά 25.000
ευρώ για καθένα από τα δυο πρώτα παιδιά και 30.000 ευρώ για καθένα από τα
επόμενα.
2. Μειώνεται, κατά 33%, το αφορολόγητο όριο για γονικές παροχές και
κληρονομιές, με αλλαγές στους συντελεστές και τα κλιμάκια. Σήμερα το
αφορολόγητο όριο στις γονικές παροχές και τις κληρονομιές (σύζυγοι, τέκνα,
εγγονοί) ανέρχεται στις 150.000 ευρώ. Το τμήμα της ακίνητης περιουσίας πάνω από
το αφορολόγητο όριο των 150.000 ευρώ και μέχρι τις 300.000 ευρώ φορολογείται με
συντελεστή 1%, από 300.000 μέχρι 600.000 ευρώ με 5% και πάνω από τις 600.000
ευρώ φορολογείται με 10%.
3. Καθιερώνεται νέα φορολογική κλίμακα για τον υπολογισμό του φόρου στις
μεταβιβάσεις ακινήτων. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ίσως μειωθούν οι συντελεστές
στα πρότυπα που ισχύουν σε άλλες χώρες. Σήμερα ο φόρος μεταβίβασης υπολογίζεται
με συντελεστή 8% - 10%. Ειδικότερα, για τα πρώτα 20.000 ευρώ της αξίας του
ακινήτου επιβάλλεται φορολογικός συντελεστής 8% και για την υπερβάλλουσα αξία
συντελεστής 10%. Το σχέδιο του ΥΠΟΙΚ προβλέπει χαμηλότερους φορολογικούς
συντελεστές, με στόχο να διευκολύνονται οι μεταβιβάσεις ακινήτων, υποστηρίζουν
πηγές του ΥΠΟΙΚ. Παραπέμπουν μάλιστα στους αντίστοιχους συντελεστές που ισχύουν
σε άλλες χώρες, όπως στην Αυστρία, όπου ο φόρος μεταβίβασης είναι 3,5%, στην
Πορτογαλία από 1% - 6%, στην Ιρλανδία από 1% έως 2% και στη Νορβηγία και στη
Βουλγαρία είναι στο 2,5%.
4. Καταργείται η μείωση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων κατά το 10%
της δαπάνης για τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας.
5. Προωθείται η αυτοτελής φορολόγηση όλων των εισοδημάτων από ακίνητα, με
συντελεστή 20%. Σήμερα τα ενοίκια προστίθενται στο εισόδημα και όσο αυξημένο
είναι το εισόδημα τόσο μεγαλύτερος είναι ο φόρος, που μπορεί να φτάσει μέχρι
και στο 45% με την ισχύουσα κλίμακα ή μέχρι το 35% με τη φορολογική κλίμακα που
σχεδιάζει το ΥΠΟΙΚ. Με την αυτοτελή φορολόγηση με 20% από το πρώτο ευρώ θα
επιβαρυνθούν όσοι κατέχουν ενοικιαζόμενα ακίνητα και δηλώνουν εισοδήματα από 0
μέχρι 16.000 ευρώ, που ο συντελεστής της κλίμακας είναι 18%. Ελαφρύνσεις θα
υπάρξουν για τα μεγαλύτερα εισοδήματα.
6. Καταργείται η φοροαπαλλαγή για τις αγροτικές γαίες που κατέχουν φυσικά
πρόσωπα.
7. Ενοποιούνται οι φορολογικοί συντελεστές ακίνητης περιουσίας για τις
επιχειρήσεις μεταξύ 0,6%-1% ανάλογα με τα επιδιωκόμενα έσοδα.
8. Καθιερώνεται «φόρος κατοχής» ακινήτων, ο οποίος θα απορροφήσει το Ειδικό
Τέλους επί των Ακινήτων -που σήμερα επιβάλλεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ
(ΕΕΤΗΔΕ)- και το Φόρο Ακίνητης Περιουσίας. Το ΕΕΤΗΔΕ επιβάλλεται σε όλα τα
ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα ανεξαρτήτως εμβαδού και αξίας και εξαιρούνται μόνο
ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και άνεργοι. Επίσης ο Φόρος Ακίνητης Περιουσίας, ο
οποίος αντικατέστησε από την 1-1-2010 το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων (ΕΤΑΚ),
επιβάλλεται με κλιμακούμενους συντελεστές σε ακίνητη περιουσία αξίας άνω των
400.000 ευρώ. Για τον υπολογισμό του φόρου αθροίζεται η αξία της ακίνητης
περιουσίας του υπόχρεου, υπολογίζεται αυτόματα από τη γενική γραμματεία
Πληροφοριακών Συστημάτων και αποστέλλονται τα σημειώματα. Ομως, από το ΦΑΠ
απαλλάσσονται τα εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού οικόπεδα και αγροτεμάχια που
ανήκουν σε φυσικά πρόσωπα.
Τα σενάρια
Ο νέος φόρος θα επιβαρύνει επιπλέον κτίσματα και οικόπεδα εντός σχεδίου
πόλεως και τα χωράφια. Η αντικειμενική αξία των αγροτεμαχίων θα προστίθεται
στην αντικειμενική αξία των άλλων ακινήτων που τυχόν έχει ο φορολογούμενος και
θα φορολογείται για το σύνολο της περιουσίας. Επίσης το αφορολόγητο από το νέο
φόρο θα είναι χαμηλό και θα οριστεί στις 100.000 ευρώ, ενώ η επιβάρυνση θα
κλιμακώνεται ανάλογα με την αξία της περιουσίας. Τα σενάρια για το αφορολόγητο
είναι δύο: είτε να οριστεί αφορολόγητο 100.000 ευρώ για την πρώτη κατοικία και
ο φόρος να επιβάλλεται στην επιπλέον αξία της πρώτης κατοικίας και την υπόλοιπη
ακίνητη περιουσία, είτε το αφορολόγητο να ισχύσει για το σύνολο της ακίνητης
περιουσίας και ο φόρος να επιβάλλεται στην αξία πάνω από τις πρώτες 100.000
ευρώ. Ωστόσο το αφορολόγητο προκαλεί τριβές. Η ΠΟΜΙΔΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία
Ιδιοκτητών Ακινήτων) δεν επιθυμεί να ισχύσει αφορολόγητο, γιατί έτσι θα
εξαιρεθούν οι μικροϊδιοκτήτες ακινήτων, που είναι αρκετοί, και το βάρος για την
άντληση των 3 δισ. ευρώ, από το νέο φόρο, θα πέσει στους μεγαλοϊδιοκτήτες
ακινήτων.
