Δευτέρα 17 Σεπτεμβρίου 2012

Μετά τον Ερντογάν, τι;


ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ

  1. Στα τέλη Σεπτεμβρίου συνέρχεται το συνέδριο του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ. Παρά το γεγονός ότι η συζήτηση γιά την υγεία του πρωθυπουργού της Τουρκίας έχει  φύγει από  το προσκήνιο της πολιτικής επικαιρότητας η συντριπτική πλειοψηφία των σχολιαστών-αλαλυτών στην γειτονική μας χώρα το έχει ήδη χαρακτηρίσει σαν κρίσιμο τεστ γιά την μετά-Ερντογάν εποχή.
  2. Το ΑΚΡ διαμορφώθηκε ως ήπια μετεξέλιξη του κόμματος Εθνικής Σωτηρίας του Ερμπακάν και στην συνέχεια μεταλλάχθηκε σε ένα ετερόκλητο μέτωπο παραδοσιακών και μετριοπαθών ισλαμιστών αλλά και κάθε προέλευσης – από την παράταξη Μεντερές Ντεμιρέλ μέχρι την μετριοπαθή Αριστερά, οπαδών του εκδημοκρατισμού.
  3. Μετά το δημοψήφισμα γιά την τροποποίηση του Συντάγματος και τις εκλογές του 2011 ο Ερντογάν υιοθέτησε ένα απόλυτο συγκεντρωτικό-προσωπικό στυλ διακυβέρνησης και κομματικής ηγεσίας. Ηταν άλλωστε γνωστή η επιθυμία του – αν είχε την απαιτούμενη ενισχυμένη πλειοψηφία στη Βουλή- να εγκαθιδρύσει Προεδρικό Σύστημα Γαλλικού Τύπου ένα θεσμικό πλαίσιο που θα διαχώριζε το πολιτικό του μέλλον από αυτό της παράταξης του.
  4. Ετσι διαγράφεται το περίγραμμα του κινδύνου που σκιάζει το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ. Στο Συνέδριο να επικυρωθεί πολιτικά και καταστατικά η παντοκρατορία Ερντογάν που ήδη είναι πραγματικότητα στην διακυβέρνηση της χώρας και σε περίπτωση που τα προβλήματα υγείας του πρωθυπουργού του επιβάλλουν αποχώρηση από το προσκήνιο να βραχυκυκλωθεί η δυναμική σύνθεσης νέων εσωκομματικών ισορροπιών καθώς κανείς από τους στενούς συνεργάτες του η τις ηγετικές προσωπικότητες του κόμματος δεν θα γίνει αποδεκτός ως νόμιμος χρήστης των υπερεξουσιών στην κυβέρνηση και στο κόμμα που έρκοψε και έραψε στα μέτρα του ο ισχυρός άνδρας που νίκησε το Κεμαλικο Κατεστημένο_Βαθύ Κράτος.
  5. Εύλογα τίθεται το ερώτημα αν με τα παραπάνω δεδομένα ο εκδημοκρατισμός που επέβαλλε ο Ερντογάν δεν κινδυνεύει με η χωρίς την ηγετική του παρουσία να αλλοιωθεί σε έναν προσωπαγή αυταρχισμό που θα θυμίζει τα τελευταία χρόνια του Μεντερές στην εξουσία στα τέλη της δεκαετίας του 50 η ακόμη χειρότερα όπως εύστοχα σημειώνει σε πρόσφατο σχόλιο του ο έγκυρος αναλυτής Yavuz Baydar σε ημιδικτατορικό καθεστώς τύπου πρώην Σοβιετικής Κεντρικής Ασίας
  6. Μιά παραπάνω εξέλιξη θα ήταν θρυαλίδα κοινωνικής και πολιτικής αποσταθεροποίησης. Στην χώρα έχει διαμορφωθεί μιά ευημερούσα μεσαία τάξη που στο πλευρό του Ερντογάν κινήθηκε γιά να διασφαλίσει μερίδιο στην νομή της εξουσίας ως μη προνομιούχοι- γιά να θυμηθούμε τον Ανδρέα Π{απανδρέου- που θέλουν να σπάσουν τα στεγανά μιάς κλειστής και αναπαραγόμενης κάστας εξουσίας.
  7. 7 Επιπλέον αυταρχική- συγκεντρωτική διολίσθηση με η χωρίς η μετά τον Ερντογάν κινδυνεύει να ξαναδώσει στον στρατό ρόλο ως εγγυητή πλέον της ομαλότητας. Με δυό λόγια ο διάδοχος η οι διάδοχοι του Ερντογάν μπορούν να βρεθούν στην θέση του Μεντερές που η άνοδος του στην εξουσία χαιρετίσθηκε ως Ανοιξη εκδημοκρατισμού της Κεμαλικής Δικτατορίας το 1950 και δέκα χρόνια αργότερα ανετράπη ως διεφθαρμένος αυταρχικός ηγέτης από τους στρατηγούς υπό τα χειροκροτήματα των όχι μόνο των Μεμαλιστών αλλά και της Αριστεράς και του Φοιτητικού Κινήματος