Τρίτη 10 Απριλίου 2012

Φρένο στη χρήση προσωπικών δεδομένων

ΥΠΟ ΟΡΟΥΣ Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ SMS
Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα ενόψει της έναρξης της προεκλογικής περιόδου, υπενθυμίζει, και ιδιαίτερα στα πολιτικά κόμματα και τους υποψήφιους βουλευτές, την περσινή οδηγία της σχετικά με την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων προς το σκοπό της πολιτικής επικοινωνίας ενόψει προεκλογικής περιόδου.

Με την οδηγία αυτή εξειδικεύονται οι κανόνες για τη σύννομη επεξεργασία προσωπικών δεδομένων προς το σκοπό της πολιτικής επικοινωνίας, που πραγματοποιείται σε οποιαδήποτε χρονική περίοδο, συμπεριλαμβανομένης της προεκλογικής, από πολιτικά κόμματα, βουλευτές, ευρωβουλευτές, παρατάξεις και κατόχους αιρετών θέσεων στην τοπική αυτοδιοίκηση ή υποψήφιους στις βουλευτικές εκλογές, τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τις εκλογές τοπικής αυτοδιοίκησης.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της Αρχής η πολιτική επικοινωνία είναι μια θεμιτή δραστηριότητα για τη λειτουργία των πολιτικών κομμάτων και της δημοκρατίας και επιτρέπεται υπό προϋποθέσεις. Η τήρηση των προϋποθέσεων αυτών έχει ως στόχο τη διατήρηση της ισορροπίας ανάμεσα στο έννομο συμφέρον των πολιτικών κομμάτων και στο δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Αναγκαίο είναι να επισημανθεί ότι οι προϋποθέσεις διαφέρουν ανάλογα με το μέσο, ηλεκτρονικό (τηλέφωνο, τηλεομοιοτυπία (φαξ), ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, σύντομα γραπτά μηνύματα και μηνύματα πολυμέσων - SMS, MMS) ή μη ηλεκτρονικό (παραδοσιακό ταχυδρομείο), που επιλέγεται για την πραγματοποίηση της πολιτικής επικοινωνίας.
Κατ' αρχάς, η επίμαχη οδηγία αναφέρει ότι η πολιτική επικοινωνία είναι μια νόμιμη δραστηριότητα για τη λειτουργία των πολιτικών κομμάτων και της δημοκρατίας. Εντάσσεται, ωστόσο, στο πνεύμα της απευθείας εμπορικής προώθησης και επιτρέπεται υπό προϋποθέσεις που άπτονται της ορθής ισορροπίας ανάμεσα στο έννομο συμφέρον των πολιτικών κομμάτων και στο δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων.

Βάσει των κανόνων που εφαρμόζονται στην απευθείας εμπορική προώθηση, η οδηγία διακρίνει αυτή που διεξάγεται μέσω ταχυδρομείου και εκείνη που χρησιμοποιεί ηλεκτρονικά μέσα.
Για την απευθείας εμπορική προώθηση μέσω ταχυδρομείου η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων επιτρέπεται με τη συγκατάθεση του υποκειμένου των δεδομένων (πολίτη) ή υπό την προϋπόθεση ότι τα προσωπικά δεδομένα προέρχονται από νόμιμη πηγή και ο σκοπός της αρχικής επεξεργασίας τους είναι συμβατός με το σκοπό της πολιτικής επικοινωνίας.
Νόμιμες πηγές θεωρούνται:
 
1) οι δημόσιοι κατάλογοι (π.χ. οι τηλεφωνικοί κατάλογοι του ΟΤΕ, οι επαγγελματικοί κατάλογοι όπως ο Χρυσός Οδηγός, οι κατάλογοι εμπορικών εκθέσεων ή το νέο γενικό εμπορικό μητρώο για εταιρείες και εμπόρους),
2) τα μητρώα των επαγγελματικών επιμελητηρίων (δηλαδή το Εμπορικό Επιμελητήριο, ο Δικηγορικός και ο Ιατρικός Σύλλογος, το Τεχνικό Επιμελητήριο, κ.λπ.) υπό την προϋπόθεση ότι ο ίδιος ο φορέας δεν θεωρεί αυτή την επεξεργασία ασύμβατη με το σκοπό της συμμετοχής στο μητρώο και τα μέλη, έχουν ενημερωθεί εκ των προτέρων για τη διαβίβαση των δεδομένων τους για το σκοπό της απευθείας εμπορικής προώθησης,
3) οι εκλογικοί κατάλογοι αποτελούν νόμιμη πηγή σύμφωνα με την εκλογική νομοθεσία και υπό την προϋπόθεση ότι τα δεδομένα καταστρέφονται μέσα σε τρεις μήνες από τη λήξη της εκλογικής περιόδου.
Σύμφωνα πάντα με την Αρχή τα ευαίσθητα δεδομένα (π.χ. πολιτικά φρονήματα) μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το σκοπό της πολιτικής επικοινωνίας που διεξάγεται μέσω ταχυδρομείου από τα πολιτικά κόμματα όσον αφορά τα μέλη τους. Σε αυτή την περίπτωση η συγκατάθεση στοιχειοθετείται από την υποβολή αίτησης για να γίνει κάποιος μέλος κόμματος.
 
Σε περίπτωση, ωστόσο, που ένα μέλος (όπως ένας υποψήφιος σε εκλογές) ζητά τα δεδομένα άλλων μελών, το πολιτικό κόμμα επιτρέπεται να διαβιβάσει τα δεδομένα αυτά μόνο εάν το καταστατικό του κόμματος προβλέπει τη συγκεκριμένη χρήση δεδομένων ή μετά από προηγούμενη συγκατάθεση των μελών.

Επίσης, τα δεδομένα ενός ατόμου μπορεί να αποτελέσουν αντικείμενο επεξεργασίας για αυτό το σκοπό εάν το άτομο έχει δηλώσει δημοσίως την υποστήριξή του, για παράδειγμα, στο πολιτικό κόμμα ή στον υποψήφιο. Για την επεξεργασία των ευαίσθητων δεδομένων απαιτείται προηγούμενη άδεια της Αρχής ενώ δεν απαιτείται άδεια εάν τα δεδομένα χρησιμοποιούνται από τα πολιτικά κόμματα και δεν διαβιβάζονται σε τρίτα πρόσωπα.
Ως προς την πολιτική επικοινωνία με χρήση ηλεκτρονικών μέσων η οδηγία αναφέρει ότι οι υπεύθυνοι επεξεργασίας πρέπει να λαμβάνουν προηγούμενη συγκατάθεση. Η συγκατάθεση πρέπει να παρέχεται είτε γραπτώς, είτε με ηλεκτρονικά μέσα.

Υπάρχει μόνο μία εξαίρεση στον κανόνα αυτό, δηλαδή, όταν o υπεύθυνος επεξεργασίας έχει αντλήσει τα προσωπικά δεδομένα που χρησιμοποιούνται για την επικοινωνία στο πλαίσιο προηγούμενης επαφής για παρόμοιους σκοπούς (π.χ. κοινωνικές ή πολιτικές δραστηριότητες).
"Εθνος"