Οι 30… something γενιές που γυροφέρνουν σήμερα στην Ελλάδα, δυσκολεύονται να πιστέψουν την πολιτική πραγματικότητα που βλέπουν να διαμορφώνεται γύρω τους, και θα μπορούσε πειστικά να περιγραφεί ως «το τέλος μιας ηγεμονίας».
Πρόκειται φυσικά για την πολιτική ηγεμονία του ΠΑΣΟΚ, που καταρρέει με βουητό, ως απόρροια των διαβρωτικών συνεπειών του Μνημονίου. Διαβρωτικών για την Ελλάδα, την κοινωνία, για το ίδιο το ΠΑΣΟΚ.
Χωρίς τον Γιώργο Παπανδρέου στην ηγεσία του, το ΠΑΣΟΚ δεν θα είναι ποτέ πια το ίδιο. Όχι φυσικά επειδή ο ίδιος ο σημερινός Πρόεδρος του Κινήματος είχε τόσο ξεχωριστές και αξιομνημόνευτες πολιτικές ικανότητες. Αλλά επειδή το οικόσημο που εκπροσωπεί, υπήρξε διαχρονικά ο πιο στέρεος συνδετικός κρίκος. Για το ΠΑΣΟΚ και ευρύτερα τη Δημοκρατική Παράταξη.
Το ΠΑΣΟΚ θα περάσει κατά τα φαινόμενα στα χέρια του διδύμου Βενιζέλου-Λοβέρδου, δηλαδή εκείνων που το ΠΑΣΟΚ απέρριψε πριν από πέντε χρόνια, μετά την ταπεινωτική ήττα του 2007. Σήμερα, η επικράτησή τους φαντάζει αυτονόητη, από τη στιγμή που δεν υπάρξει υπολογίσιμο αντίπαλο δέος.
Βενιζέλος και Λοβέρδος ωστόσο εκφράζουν τη συνέχεια του Μνημονίου. Με τον Υπουργό Οικονομικών και διαφαινόμενο επόμενο Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, να είναι εκείνος ο οποίος σήκωσε στους ώμους του την παθιασμένη υπεράσπιση της δανειακής σύμβασης, παίρνοντας τη σκυτάλη από το δίδυμο του Γιώργου Παπανδρέου με τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου.
Όσο ριζοσπαστικά κι αν μετεξελιχθεί το ΠΑΣΟΚ σε ένα σύγχρονο κόμμα, και όχι Κίνημα πλέον της Κεντροαριστεράς, όσο δυνατός κι αν είναι ο άνεμος αλλαγής που θα φέρει η νέα ηγεσία του, στο… τέλος της μέρας, δηλαδή στο πολιτικό debate με την κοινωνία, το «νέο ΠΑΣΟΚ» θα θυμίζει κόμμα… μινιατούρα. Που θα απευθύνεται σε πολύ λιγότερους από εκείνους τους οποίους παραδοσιακά και ιστορικά εξέφραζε, και θα συγκινεί-πείθει ακόμη πιο λίγους.
Γιατί η κοινωνική βάση του ΠΑΣΟΚ δεν απομακρύνθηκε εξαιτίας του Γιώργου Παπανδρέου. Απομακρύνθηκε εξαιτίας του Μνημονίου. Το οποίο θα συνεχίσει εκ των πραγμάτων να… υμνεί η νέα ηγεσία. Επομένως…
Ενισχυτική των δυσοίωνων προβλέψεων για το μέλλον του ΠΑΣΟΚ, είναι η θεωρία του… ταξί, που έχει αρχίσει εσχάτως να αναπτύσσεται στον προεκλογικό διάλογο. Η θεωρία αυτή θέλει την εκλογή του νέου Προέδρου να μην γίνεται από τη βάση, από την ευρεία κοινωνία, αλλά από ένα κλειστοφοβικό Συνέδριο. Λες και το σημερινό ΠΑΣΟΚ χωράει σε… ταξί.
Η συγκεκριμένη πρόταση βέβαια, έχει λογική και είναι ρεαλιστική. Το ΠΑΣΟΚ δεν τολμά να βγει στην κοινωνία, γιατί φοβάται τι θα συναντήσει ως αντίδραση. Αυτό όμως δεν συνιστά δικαιολογία. Ένα πολιτικό κόμμα, ειδικά όταν είναι μεγάλο και έχει ασκήσει επί δεκαετίες την εξουσία, δεν μπορεί να κρύβεται. Ούτε από την κοινωνία, αλλά ούτε από τον εαυτό του. Πρέπει να αντιμετωπίζει τις ευθύνες του. Και να περιμένει να υποστεί τις συνέπειες.
