Για τον Γεώργιο Παπανδρέου, θα μπορούσε κανείς να γράφει και να μιλάει… για χρόνια. Επιχειρώντας να προσεγγίσει τη διαδρομή του στα πολιτικά πράγματα του τόπου, την κληρονομιά που άφησε, και όχι μόνο τη… γονιδιακή, το τι χώρα παρέλαβε και πως την παρέδωσε.
Έχει σημασία να πούμε ότι ο λαός που τον αγάπησε, του αφιέρωσε τον χαρακτηρισμό Γέρος της Δημοκρατίας. Στη δε κηδεία του, οι Αθηναίοι κατάλαβαν για πρώτη φορά, ότι η χούντα μπορούσε να πέσει… με ένα φύσημα. Έστω κι αν χρειάστηκαν μερικά χρόνια, για να φυσήξουμε οι Έλληνες όλοι μαζί.
Σαν σήμερα λοιπόν, στις 13 Φεβρουαρίου του 1888, γεννήθηκε στο Καλέντζι της Αχαϊας ένας πολιτικός που έμελλε να σημαδέψει καθοριστικά τον προηγούμενο αιώνα. Και την πολιτική κουλτούρα των Ελλήνων.
Τα γεγονός ότι ο πρόλογος της πολιτικής διαδρομής του έγραφε «πολιτικός φίλος του Ελευθερίου Βενιζέλου», και αργότερα «διευθυντής του πολιτικού γραφείου» του Κρητικού Εθνάρχη, κάθε άλλο παρά λειτούργησε υπονομευτικά για τον Γεώργιο Παπανδρέου.
Αντιθέτως, τον οδήγησε σε ακόμη σημαντικότερες λεωφόρους και διαδρομές πολιτικής συνέπειας. Έστω κι αν η πολιτική παρακαταθήκη του κληρονόμησε στην Ελλάδα τον Ανδρέα και το ΠΑΣΟΚ. Και στη συνέχεια τον Γιώργο Παπανδρέου και το Μνημόνιο.
Ο Γεώργιος Παπανδρέου υπήρξε, πέραν όλων των άλλων, εμβληματικός ρήτορας. Συνομιλούσε με τα πλήθη, με ρητορική κομψότητα, σε σχέση με την αμεσότητα των κοφτών φράσεων που χρησιμοποιούσε ο Ανδρέας.
Και είχε τον τρόπο του να στέλνει διαχρονικά και αυταπόδεικτα μηνύματα. Όπως με την απάντησή του σε έναν βουλευτή που τον διέκοψε κάποτε εν μέσω μιας συνεδρίασης της Βουλής, υβρίζοντάς τον.
«Ποιος το λέει αυτό;», ρώτησε ο Γεώργιος Παπανδρέου. «Εγώ», απάντησε ο βουλευτής από τα έδρανα. «Τότε δεν έχει καμία σημασία», ανταπάντησε ο Γέρος της Δημοκρατίας. Που είχε καταλάβει ότι το μέσο είναι το μήνυμα. Και σημασία δεν έχει τόσο το τι λέει κάποιος, αλλά το ποιος είναι αυτός που το λέει. Αυτός ο προσωπικός αυτοπροσδιορισμός που κερδίζεται, και δεν χαρίζεται, ούτε κληρονομείται, είναι που μας συνοδεύει εφ’ όρου ζωής.
