Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2012

Α. ΣΑΜΑΡΑΣ: «ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΙΣ 8 ΑΠΡΙΛΙΟΥ»

Στη Ρωσία βρίσκεται ο Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος σήμερα και αύριο θα έχει συναντήσεις με εκπροσώπους της ρωσικής κυβέρνησης σε ανώτατο επίπεδο. Αύριο μάλιστα θα γίνει δεκτός από τον ρώσο πρωθυπουργό Πούτιν.
Επίσης, με δύο εκτενείς συνεντεύξεις του σε ξένα πρακτορεία ο Πρόεδρος της ΝΔ δίνει ξεκάθαρες απαντήσεις για τις θέσεις της ΝΔ και τα θέματα της επικαιρότητας.
Διαβάστε εδώ όλο το τηλεγράφημα του Πρακτορείου Ρόιτερς, με τη συνέντευξη του Προέδρου της ΝΔ αλλά και την εκτενή συνέντευξη του Αντώνη Σαμαρά στο ρωσικό πρακτοριο ειδήσεων «Νοβόστι»:

1. Τηλεγράφημα Ρόιτερς
«Η Νέα Δημοκρατία, θέλει πρόωρες εκλογές μόλις η ταραγμένη αυτή χώρα της ευρωζώνης οριστικοποιήσει μια νέα δανειακή σύμβαση με σκοπό την αποφυγή μιας άτακτης χρεοκοπίας, και όχι αργότερα από τις 8 Απριλίου, δήλωσε στο Reuters ο ηγέτης της Αντώνης Σαμαράς .
Ανέφερε ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε μακροχρόνια κατάθλιψη, και όχι, απλώς, σε μια ύφεση. Αναμένει, όμως, μια συμφωνία με τους πιστωτές της Ελλάδας να έχει επιτευχθεί μέχρι τις 5 Μαρτίου το αργότερο.
Ο Σαμαράς, το κόμμα του οποίου μοιράζεται την εξουσία στην κυβέρνηση συνεργασίας του τεχνοκράτη Λουκά Παπαδήμου και προηγείται στις δημοσκοπήσεις, είπε ότι η Ελλάδα χρειάζεται μια ισχυρή κυβέρνηση για να την τραβήξει έξω από την κρίση χρέους που απειλεί το ευρώ και προκαλεί αναταράξεις στην παγκόσμια οικονομία.
Δήλωσε ότι αναμένει η ανταλλαγή ομολόγων, η οποία θα επιφέρει απώλειες της τάξης του 65-70 % στους ιδιώτες κατόχους ελληνικών ομολόγων, να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις 5 Μαρτίου το αργότερο, εγκαίρως, για ένα δεύτερο πακέτο διάσωσης για την Αθήνα ύψους 130 εκ. ευρώ.
«Μόλις η νέα δανειακή σύμβαση διευθετηθεί και το συνολικό χρέος της Ελλάδας θεωρηθεί και πάλι βιώσιμο, πρέπει να προχωρήσουμε σε νέες εκλογές», δήλωσε στη συνέντευξη.
«Η ανταλλαγή ομολόγων αναμένεται να έχει λήξει μέχρις τις 5 Μαρτίου, μπορούμε να έχουμε εκλογές στις 8 Απριλίου. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο».
Έχοντας δεχθεί κριτική από κάποιους ευρωπαίους εταίρους για την άρνησή του να στηρίξει κάποια από τα μέτρα λιτότητας που υπαγορεύτηκαν από τους διεθνείς δανειστές, ο Σαμαράς, 60 χρόνων, κατέκρινε το σημερινό μείγμα πολιτικής και είπε ότι χρειάζεται επείγουσα προσαρμογή πριν βουλιάξει την Ελλάδα σε μια ακόμα βαθύτερη κρίση.
«Η Ελλάδα διανύει, σήμερα, την πέμπτη συνεχή χρονιά σοβαρής ύφεσης. Αυτή δεν είναι πλέον μια κυκλική ύφεση. Είναι μια χρόνια κατάθλιψη, πρωτόγνωρη στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Αν δεν κάνουμε κάτι για αυτό, θα μπούμε βαθύτερα στην κρίση, αντί να βγούμε», δήλωσε.
Η Νέα Δημοκρατία είναι σήμερα το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα στη Βουλή και ένα εκ των τριών που συγκροτούν την κυβέρνηση συνεργασίας του Παπαδήμου, ο οποίος χρειάζεται την υποστήριξή της για να παραμείνει στην εξουσία και να προωθήσει βασικά νομοθετήματα.
Ο Σαμαράς, ο οποίος θα είναι πρωθυπουργός σε μια κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, δήλωσε ότι οι δραστικές περικοπές μισθών και οι αυξήσεις φόρων, χωρίς ιδιωτικοποιήσεις και μεταρρυθμίσεις έχουν καταστήσει δύσκολη τη μείωση του ελλείμματος κάτω από το 10% του ΑΕΠ και η ύφεση αναμένεται, πλέον, να διαρκέσει ακόμη άλλα δύο χρόνια, αντί για ένα.
Λάθος Φάρμακο
Έλληνες αξιωματούχοι προβλέπουν ότι το έλλειμμα του 2011 θα είναι περίπου στο 9,6% και στο 5,5% του ΑΕΠ, φέτος. Η οικονομία εμφανίζεται να υποχωρεί κατά 6% πέρυσι και κατά 3% το 2012.
«Η Ελλάδα χρειάζεται ένα δυνατό φάρμακο, αλλά αυτό που χορηγήθηκε ήταν το λάθος [φάρμακο], αφού δεν άφησε χώρο για την παραμικρή ανάκαμψη», είπε ο Σαμαράς. «Αυτό που χρειαζόμαστε τώρα είναι να ελαττώσουμε τους φορολογικούς συντελεστές και να εφαρμόσουμε διαρθρωτικές αλλαγές, ώστε να επιτευχθεί μείωση του ελλείμματος και ανάκαμψη».
Ο Σαμαράς, ένας οικονομολόγος, ο οποίος ανέλαβε τα ηνία της Νέας Δημοκρατίας μετά τη δεινή της ήττα στις εκλογές του 2009 στον απόηχο της κρίσης χρέους, δήλωσε ότι το πρόβλημα με τις πολιτικές που εφαρμόσθηκαν -σε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), ως αντάλλαγμα για τα κεφάλαια που δόθηκαν ώστε να διατηρηθεί στη «ζωή» η Ελλάδα- ήταν ότι παραμέλησαν την ανάκαμψη.
«Μπήκαμε σε έναν φαύλο κύκλο, όπου οι περισσότερες αυξήσεις φόρων και οι περισσότερες περικοπές του εισοδήματος παρήγαγαν μεγαλύτερη ύφεση, η οποία με τη σειρά της δημιούργησε περισσότερα ελλείμματα, τα οποία, με τη σειρά τους, κατέστησαν αναγκαία περισσότερα μέτρα λιτότητας», δήλωσε. «Θέλουμε να σπάσουμε αυτό το αδιέξοδο».
Ανέφερε ότι θα συνεχίσει να στηρίζει τις προσπάθειες τής κυβέρνησης Παπαδήμου για να οριστικοποιήσει μια νέα συμφωνία διάσωσης και μέτρα όπως διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και προσπάθειες για την καταπολέμηση της χρόνιας φοροδιαφυγής και της γραφειοκρατίας.
«Υποστηρίζουμε πλήρως στοχευμένα μέτρα που θα εξαλείψουν στρεβλώσεις και δυσκαμψίες από τις αγορές αγαθών, την αγορά εργασίας, τις αγορές κεφαλαίου και ούτω καθ’ εξής», είπε. «Αλλά την ίδια στιγμή, εμείς επιμένουμε ότι τα μέτρα για την καταπολέμηση της ύφεσης είναι απελπιστικά αναγκαία για την Ελλάδα. Διαφορετικά, ό,τι άλλο μπορούμε να κάνουμε, θα είναι μια άσκηση επί ματαίω».
Προηγείται στις δημοσκοπήσεις
Ο κ..Σαμαράς απέκρουσε συνομιλίες για έναν ανασχηματισμό του Υπουργικού Συμβουλίου, οι οποίες προκλήθηκαν από τη μάχη διαδοχής στο Σοσιαλιστικό Κόμμα του ΠΑΣΟΚ μετά την παραίτηση, το Νοέμβριο, του πρώην πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, με τον οποίο συγκατοικούσαν στο Κολλέγιο Amherst στη Βοστώνη.
Τούτο εξαρτάται από τον κ. Παπαδήμο, αλλά πρέπει να αφορά μόνο τους υπουργούς του ΠΑΣΟΚ που είναι υποψήφιοι για την αρχηγία του κόμματος, είπε ο Σαμαράς.
«Δεν μπορούν να ενεργούν ως υπουργοί, όταν την ίδια στιγμή θέτουν υποψηφιότητα για να εκλεγούν ως νέοι ηγέτες στο ΠΑΣΟΚ», δήλωσε. «Κανένας σημαντικός ανασχηματισμός δεν είναι εφικτός αυτή τη στιγμή. Δεν θα είχε νόημα».
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τη Νέα Δημοκρατία να λαμβάνει περίπου το 30% των ψήφων, ποσοστό περίπου διπλάσιο από το δεύτερο στη σειρά Σοσιαλιστικό Κόμμα, αλλά όχι αρκετό για να κατακτήσει την αυτοδυναμία. Το ποσοστό αυτό θα άφηνε στο Σαμαρά δύο επιλογές: να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας με άλλα κόμματα ή να ζητήσει επαναληπτικές εκλογές με την ελπίδα να εδραιώσει τη νίκη του.
Ο ίδιος δεν ήθελε να αποκαλύψει ποια από τις δύο επιλογές θα επιλέξει και ανέφερε ότι είναι βέβαιος ότι θα κερδίσει αρκετές ψήφους κατέστησε, όμως, σαφές ότι ένας συνασπισμός δεν θα ήταν μια καλή λύση για την Ελλάδα.
«Πιστεύω ότι, στην Ελλάδα, οι κυβερνήσεις συνεργασίας είναι εξ ορισμού και από τη δομή τους αδύναμες και εύθραυστες», δήλωσε. «Σας λέω ότι δεν μπορούν να διαρκέσουν πολύ. Η Ελλάδα χρειάζεται μια ισχυρή κυβέρνηση, που να υποστηρίζεται από μια ισχυρή λαϊκή εντολή, για τον εξορθολογισμό των δημοσιονομικών προβλημάτων, την αλλαγή της δομής της ελληνικής οικονομίας και την αποκατάσταση της κοινωνικής συνοχής».
2. Τηλεγράφημα «Νοβόστι»
Συνέντευξη του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, κ. Αντώνη Σαμαρά
στο Ρωσικό Πρακτορείο Ειδήσεων RIA Novosti
1. Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να σας ρωτήσω τι θα συζητήσετε με την πολιτική ηγεσία της Ρωσίας και ποια γενικά άποψη έχετε για την πορεία των ελληνορωσικών σχέσεων τα τελευταία δύο χρόνια. Βλέπετε προοπτικές για αναζωογόνηση κοινών πρότζεκτ ή και για ουσιαστική αύξηση επενδύσεων, για την οποία μπορώ να πω ότι υπάρχει ενδιαφέρων Ρώσων επιχειρηματιών;
Απάντηση: Γνωρίζω ότι τα τελευταία δύο χρόνια οι ελληνορωσικές σχέσεις δεν είναι εκείνες που θα μπορούσαν να ήταν, δεν είναι εκείνες που θα έπρεπε να ήταν, δεν είναι εκείνες που θα θέλαμε να ήταν. Κι αυτό πρέπει να αλλάξει. Κι είμαστε αποφασισμένοι να προσπαθήσουμε να το αλλάξουμε. Κι όχι απλώς να προσπαθήσουμε, αλλά να φέρουμε και χειροπιαστά αποτελέσματα. Όσοι με ξέρουν θα σας πουν, ότι έχω λόγο και τον τηρώ. Κι όταν λέω «we mean business», το εννοώ.
Αυτό αγκαλιάζει, ασφαλώς, πολλές επιχειρηματικές πρωτοβουλίες που ξεκίνησαν στο παρελθόν και στη συνέχεια βάλτωσαν, σταμάτησαν ή ανεστάλησαν πλήρως. Από τον αγωγό αερίου «South Stream» ως τον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, που είναι και τα πιο γνωστά παραδείγματα.
Αφορά, ακόμα, και σε πλήθος άλλους τομείς, όπως η ενέργεια, οι υποδομές, οι μεταφορές, οι υπηρεσιών – όπως ο Τουρισμός και η παραθεριστική κατοικία – και οι εξαγωγές ελληνικών αγροτικών προϊόντων.
Ακόμα υπάρχουν και εμπορικές συμφωνίες που έχουν υπογραφεί ήδη και έχουν βαλτώσει. Κι αυτά όλα πρέπει να τα ξεμπλοκάρουμε.
Πέρα όμως από την οικονομική συνεργασία και τις επενδύσεις, υπάρχει κι ένα βαθύτερο – πνευματικό – περιεχόμενο που θα έπρεπε να αναδειχθεί στις ελληνορωσικές σχέσεις. Αυτό που σχετίζεται με τους στενούς και στέρεους δεσμούς των λαών μας, δεσμούς που γαλβανίστηκαν από την Ιστορία κι από τις πολιτιστικές μας σχέσεις: κυρίως από τον Ορθοδοξία.
Η Ορθοδοξία δεν είναι απλά η θρησκεία των δύο λαών μας. Είναι συνυφασμένη με την ιστορία τους, είναι ισχυρό στοιχείο της πολιτιστικής ταυτότητας και των σύγχρονων Ελλήνων και των Ρώσων και καθορίζει με πολλούς τρόπους την ψυχοσύνθεση και τη συμπεριφορά τους. Καθορίζει και τον τρόπο που βλέπουν τον υπόλοιπο κόσμο. Και την ευκολία να διακρίνουν τους φίλους τους.
Με τέτοια γνήσια αισθήματα εκτίμησης και αγάπης προς το ρωσικό λαό, έρχομαι στη χώρα σας. Και ξέρω ότι θα βρω αντίστοιχα αισθήματα και στη Ρωσία.
2. Υπάρχουν κάποιοι αναλυτές οι οποίοι υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να βγει από την ευρωζώνη, έστω και προσωρινά, για να αποκαταστήσει την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών μέσω μείωσης της αγοραστικής δύναμης του εθνικού νομίσματος. Εσείς πιστεύετε ότι αυτό δεν αποτελεί επιλογή σε καμία περίπτωση;
Απάντηση: Όπως το είπατε: η έξοδος από το ευρώ δεν αποτελεί λύση, θα ήταν πολύ κακή, ολέθρια εξέλιξη για την Ελλάδα. Άμεσα, αλλά και μεσοπρόθεσμα.
Αντίθετα, αν δοθεί στην Ελλάδα η ευκαιρία να αναπτυχθεί με ανταγωνιστικότητα και εξωστρέφεια, αν της δοθεί η δυνατότητα να αξιοποιήσει τα μεγάλα – και ως τώρα ανενεργά – συγκριτικά της πλεονεκτήματα, τον ορυκτό της πλούτο και τη μεγάλη ακίνητη περιουσία της, νομίζω ότι μπορεί να δημιουργήσει αληθινό αναπτυξιακό άλμα.
Κι αυτό ακριβώς φιλοδοξούμε: να μεταμορφώσουμε την Ελλάδα, από μια χώρα οικονομικής δυσπραγίας και κρίσης σήμερα, σε ένα αληθινό αναπτυξιακό υπόδειγμα.
Με εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του λαού μας και της χώρας μας. Και με διάθεση στενής συνεργασίας, όχι μόνο με τους ευρωπαίους εταίρους μας, αλλά και με όλους τους λαούς της περιοχής μας.
Ξέρετε, η ανάπτυξη δεν είναι κάτι που αν είσαι τυχερός θα σου έλθει απέξω.
Είναι κάτι που αν είσαι άξιος θα τη δημιουργήσεις εσύ.
Σήμερα η Ελλάδα δεσπόζει στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς τύπου, ως κέντρο μιας παγκόσμιας κρίσης. Νομίζω ότι ο Ελληνικός λαός μπορεί σύντομα να μετατρέψει τη χώρα του σε ένα σύγχρονο υπόδειγμα Ανάπτυξης. Κι εδώ υπάρχουν ευκαιρίες που θα τις αναζητήσουμε και θα τις αξιοποιήσουμε μαζί με όλους τους φίλους μας.
3. Είστε ικανοποιημένος από την μορφή που παίρνει αυτές τις μέρες το πρόγραμμα μείωσης του ελληνικού χρέους με συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών (PSI); Πιστεύετε ότι μπορεί να κάνει βιώσιμο το χρέος ή τουλάχιστον να σταθεροποιήσει τη δυναμική του, δεδομένου ότι προϋποθέτει τη μείωσή του στο υψηλό επίπεδο των 120% του ΑΕΠ μέχρι το 2020;
Απάντηση: Δεν θα ήταν σωστό να σχολιάσω το PSI, αυτή τη στιγμή που οι σχετικές διαπραγματεύσεις βρίσκονται στο πιο κρίσιμο σημείο τους. Εκείνο που μπορώ να σας πω είναι πως αποτελεί απόλυτη και κρίσιμη προτεραιότητα να γίνει το ελληνικό δημόσιο χρέος «βιώσιμο». Δηλαδή να μπορεί να εξυπηρετηθεί στο μέλλον. Κι αυτό ελπίζω ότι θα γίνει πολύ σύντομα. Από κει και ύστερα, βέβαια, πρέπει να ανασκουμπωθούμε και να δουλέψουμε σκληρά. Αλλά πρέπει να υπάρξει και κάποιο φώς στην άκρη του τούνελ.
Τον ελληνικό λαό – όπως και το ρωσικό, άλλωστε – δεν τον τρομάζουν οι δυσκολίες. Αντίθετα, τις θεωρεί και ως «πρόκληση» (challenge) για να βγάλει τον καλύτερο εαυτό του.
Όμως η προσπάθεια πρέπει να επιτρέπει μια ρεαλιστική ελπίδα και να ξεδιπλώνει τη δύναμή του, να αναδεικνύει τα πλεονεκτήματά του.
Προσπαθούμε να ανατάξουμε την αυτοπεποίθησή του, την πίστη στον εαυτό του και την Ελπίδα στο μέλλον του. Και, είμαι σίγουρος, θα τα καταφέρουμε…
4. Ασκήσατε στο παρελθόν έντονη κριτική στην εφαρμοζόμενη κάτω από την πίεση των πιστωτών πολιτική, όταν οι περικοπές δαπανών οδηγούν στην ύφεση, μη εκπλήρωση των δημοσιονομικών στόχων, νέες περικοπές και ούτω καθ’ εξής. Υποστηρίζετε όμως την υλοποίηση της νέας δανειακής σύμβασης, η οποία κινδυνεύει να γίνει προβληματική για τους ίδιους λόγους. Τη θεωρείτε τώρα καλό για τη χώρα ή αναγκαίο κακό; Στην περίπτωση που κερδίσετε τις εκλογές μετά την υπογραφή της σύμβασης, θα σας επιτρέψουν οι όροι τις να ασκήσετε διαφορετικό μείγμα αναπτυξιακής πολιτικής που επιδιώκετε;
Απάντηση: Δεν είχαμε καμία αντίρρηση να περικοπούν οι σπατάλες του κρατικού τομέα. Το πρόβλημα είναι ότι πολλές φορές κόπηκαν «οριζόντια» δαπάνες, που έθιξαν άμεσα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, ενώ άφησαν άθιχτες πολλές σπατάλες. Όμως, άλλο απαραίτητες δαπάνες κι άλλο σπατάλες…
Ακόμα μπήκαν πολλοί φόροι – και πρόσθετοι φόροι, κι άλλοι φόροι – που υπονόμευσαν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και προκάλεσαν νέα ύφεση, όχι μικρότερο έλλειμμα.
Η κατάσταση της οικονομίας επιδεινώθηκε πολύ. Και τώρα το χρέος μας πρέπει να ξαναγίνει βιώσιμο. Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό που γίνεται τώρα, να βγαίνουμε κάθε τρείς μήνες για δανεικά. Και να μας επιβάλουν νέα μέτρα, επειδή με τα προηγούμενα δεν πιάστηκαν οι στόχοι. Αυτή η εξασφάλιση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους – μια και καλή – είναι σήμερα η υψίστη προτεραιότητα. Αυτό δεν είναι «αναγκαίο κακό». Είναι απλώς αναγκαίο. Απαραίτητο!
Μόλις γίνει αυτό, πρέπει να επιδιωχθεί η Ανάκαμψη. Γιατί η Ανάκαμψη και η Ανάπτυξη θα μας επιτρέψουν και το έλλειμμα να μειώσουμε και το χρέος να ελέγξουμε, και στα πόδια μας να σταθούμε και από την κρίση να βγούμε. Κι αυτό θα επιδιώξουμε.
5. Στη Ρωσία υπήρχαν πολλές αντιδράσεις για την πρόσφατη σύλληψη του Ηγουμένου της Ιεράς Μονής Βατοπεδίου Εφραίμ, ο οποίος είναι δημοφιλής στη Ρωσία και έφερε εκεί από το Άγιον Όρος την Αγία Ζώνη μόλις πριν από δύο μήνες. Δεν μπορώ να σας ζητήσω να σχολιάσετε τις αποφάσεις της ανεξάρτητης Δικαιοσύνης, αλλά θα ήθελα να ρωτήσω για τη γενική σας στάση ως προς το λεγόμενο σκάνδαλο Βατοπεδίου, δεδομένου ότι πρώην στελέχη του κόμματός σας είχαν κατηγορηθεί στο παρελθόν όχι από δικαιοσύνη, αλλά από ΜΜΕ και πολιτικούς για τις συναλλαγές του κράτους με τη Μονή.
Απάντηση: Όπως σωστά το είπατε, δεν μπορώ να σχολιάζω τις αποφάσεις της δικαιοσύνης. Πρέπει να ξέρετε, όμως, ότι η υπόθεση αυτή χρησιμοποιήθηκε για να ανατραπεί η προηγούμενη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Στο μεταξύ, όμως, δύο εξεταστικές επιτροπές της Ελληνικής Βουλής διερεύνησαν την υπόθεση του Βατοπεδίου – η δεύτερη επί διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ – και οι δύο δεν κατάφεραν να βρουν το παραμικρό επιβαρυντικό στοιχείο, κατά ουδενός, ούτε για «βλάβη του δημοσίου συμφέροντος», ούτε για «ροή πολιτικού χρήματος». Και για όλα αυτά έχω κάνει πολύ σαφείς δηλώσεις εδώ και πολύ καιρό.
Επομένως η υπόθεση αυτή, σε ό,τι αφορά την πολιτική της πτυχή – δηλαδή την ευθύνη πολιτικών προσώπων – έχει κλείσει οριστικά.
Τώρα πρέπει να κλείσει και η δικαστική πλευρά της. Με πλήρη διερεύνηση σε βάθος, ώστε να λάμψει όλη η αλήθεια. Κι αυτό θα συμβεί. Να είστε σίγουροι!
Και να έχετε εμπιστοσύνη στην Ελληνική Δικαιοσύνη. Η οποία όχι μόνο θα ξεκαθαρίσει τα πράγματα, αλλά θα τελειώσει αυτή την ιστορία που δηλητηριάζει και το εσωτερικό πολιτικό κλίμα στην Ελλάδα και την εικόνα της Ορθοδοξίας διεθνώς.