Πέμπτη 24 Νοεμβρίου 2011

Η “αβολη αλήθεια” για τον παπανδρεϊσμό

ΜΑΝΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ
Υπάρχουν φορές που η κοινή λογική σηκώνει τα χέρια ψηλά. Που ακόμη και η ελληνική γλώσσα, η τόσο πλούσια σε νοήματα και τις… ερμηνείες τους, δυσκολεύεται να περιγράψει επαρκώς μια πραγματικότητα.
Εδώ και μερικές εβδομάδες, από τη στιγμή που ο Γιώργος Παπανδρέου παρέδωσε τα κλειδιά του Μεγάρου Μαξίμου στον Λουκά Παπαδήμο, στελέχη του ΠΑΣΟΚ δηλώνουν δημοσίως ή σε κατ’ ιδίαν εκμυστηρεύσεις τους, ότι περιμένουν από τον πολιτικό επίγονο του παπανδρεϊσμού να προχωρήσει σε απολογισμό της διαδρομής του. Για να πάνε, το ΠΑΣΟΚ και τα στελέχη του… παρακάτω, υπονοώντας σε διαδικασίες διαδοχής που θα οδηγήσουν στην προεδρία του Κινήματος κάποιον άλλο.
Τι σημαίνει όμως «απολογισμός διαδρομής» για έναν πολιτικό σαν τον Γιώργο Παπανδρέου; Ο οποίος ανέλαβε την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ το 2004 με… απευθείας ανάθεση από τον Κώστα Σημίτη, τον οποίο είχε βοηθήσει καθοριστικά να κληρονομήσει «το κόμμα του πατέρα», οκτώ χρόνια πριν. Στη θυελλώδη μάχη του 1996, που πολλοί πίστεψαν στον εκσυγχρονισμό, για να βιώσουμε τελικά ως χώρα ένα… εθνικό πάρτι. Όχι της χώρας, αλλά των πάσης φύσεως και εκπροσώπησης συμφερόντων.
Για την πρόοδο της συζήτησης ωστόσο, ας ορίσουμε ως «day one» της θητείας του Γιώργου Παπανδρέου, τον Ιανουάριο του 2004. Μια διαδρομή επτά ετών, ένα σύνθετο μωσαϊκό που από ένα σημείο και ύστερα, εξελίχτηκε σε «εθνική αφήγηση».
Τα χρόνια από το 2004 μέχρι και τις εκλογές του 2009, αποτελούν παράπλευρο στοιχείο της αφήγησης για την ηγετική διαδρομή του Γιώργου Παπανδρέου. Την Ελλάδα την αφορά περισσότερο η διετία 2009-2011. Η οποία φυσικά, έχει τίτλο, διεύθυνση και… τηλέφωνα: Από το «λεφτά υπάρχουν», στο Μνημόνιο.
Τόσο απλά, περιληπτικά, εν πολλοίς κυνικά. Μέσα σε μερικούς μήνες, το ΠΑΣΟΚ και προσωπικά ο Πρόεδρός του και πρώην πρωθυπουργός έκαναν μια πολιτικά, κοινωνικά και εθνικά αδιανόητη μετάβαση. Το εθνικό, κοινωνικό και πολιτικό κόστος της οποίας είναι δυσβάσταχτο για την «όλη κοινωνία», κατ’ αντιστοιχία της βενιζέλειας αποστροφής περί του «όλου ΠΑΣΟΚ».
Φυσικά, θα διατυπωθούν επιχειρήματα περί του εξίσου δυσβάσταχτου πολιτικού κόστους, το οποίο θα πληρώσει το ΠΑΣΟΚ στις επόμενες εκλογές. Ή του προσωπικού πολιτικού κόστους που ήδη κατέβαλε ο Γιώργος Παπανδρέου, όντας ενδεχομένως ο πρώτος πρωθυπουργός στη νεώτερη ιστορία του τόπου, που εκλεγείς με συντριπτική πλειοψηφία, υποχρεώθηκε μέσα σε 24 μήνες να παραδώσει την εξουσία οικειοθελώς. Για να αποφύγει τα χειρότερα.
Το επιχείρημα είναι ορθολογικό. Διόλου ωστόσο ανεκτό, στη σημερινή συγκυρία. Γιατί, όποιο κόστος κι αν πληρώσουν το ΠΑΣΟΚ και ο σημερινός Πρόεδρός του, δεν μπορεί να εξισορροπήσει το κόστος που πληρώνει η κοινωνία. Που πληρώνει η Ελλάδα. Το κόστος που πληρώνει το μέλλον του τόπου.