ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ Σ. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ-ΣΤΡΑΤΗΣ
Ας προσπαθήσουμε να σκεφτούμε περισσότερο ως Ευρωπαίοι και λιγότερο ως Έλληνες. Να μπούμε στο «πετσί» των Ευρωπαίων, με τους οποίους συνεταιριστήκαμε από το 1981, με δική μας θέληση και επιμονή, ως πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και από το 2002, ως μέλος της Ευρωζώνης.
Ουδείς επιθυμεί την καταστροφή της Ελλάδας, όπως δεν επιθυμεί την καταστροφή οποιασδήποτε ευρωπαϊκής χώρας και δη, χώρας του ευρώ και της Νομισματικής Ένωσης.
Αν θέλουμε να παραμείνουμε μέλη της Ευρωζώνης –ρητορικό το ερώτημα- οφείλουμε να συμμορφωθούμε στις αποφάσεις, όταν και εφόσον λαμβάνονται νόμιμα και μέσα από τις προβλεπόμενες από τις Συνθήκες, διαδικασίες. Μπορούμε και να διαφωνούμε. Θυμηθείτε τους περίφημους «αστερίσκους» του Ανδρέα Παπανδρέου, όταν «διαφωνούσε» με τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, όπως π.χ. στον πόλεμο της Αγγλίας-Αργεντινής για τα Φώκλαντ (Μαλβίδες) νησιά.
«Αστερίσκοι» που αντικαθιστούσαν το βέτο που μπορούσε η Ελλάδα τότε να επιβάλλει και να σταματήσει, αλλά που ο τότε Πρωθυπουργός δεν επιθυμούσε ή και ενδεχομένως να μην μπορούσε.
Κάπως έτσι είναι τα πράγματα και σήμερα. Και μάλιστα, ακόμη πιο δύσκολα. Διότι οι βασικές αποφάσεις λαμβάνονται με πλειοψηφία ή consensus, ελάχιστες, πλέον, από αυτές με ομοφωνία.
Στα θέματα που αφορούν την Ελλάδα, πρέπει να διαχωρίσουμε δύο διαφορετικές κατηγορίες προβλημάτων. Αυτά που εξαρτώνται από τη χώρα μας και την κυβέρνησή της και αυτά που αφορούν το σήμερα και το αύριο της Ευρώπης και της Ευρωζώνης, και οι αποφάσεις λαμβάνονται από όλους, σύμφωνα με τη βούληση, κατά κανόνα, των ισχυρών.
Στα πρώτα, η Κυβέρνηση έχει τη διακριτική ικανότητα να επιλέξει μέτρα και νόμους, όπως αυτή επιθυμεί, αρκεί να οδηγούν στο στόχο. Ποιος είναι ο στόχος; Να διασωθούν το ευρώ και η Νομισματική Ένωση και να βγει η χώρα από την κρίση. Εκεί η Κυβέρνηση δεν τα έχει καταφέρει. Προσπαθεί να αλλάξει ρότα, αλλά είναι ακόμη δέσμια της υποχωρητικότητας και της άνευ όρων παράδοσής της, στη βούληση των Ευρωπαίων, μέχρι τον τελευταίο ανασχηματισμό.
Στα δεύτερα, ο λόγος ανήκει στο σύνολο των κρατών της Ευρωζώνης, επί των οποίων όμως αποφάσεων –ιδού ο δημοκρατικός κανόνας- καλούνται να επικυρώσουν τα εθνικά κοινοβούλια. Όποιο κοινοβούλιο δεν επικυρώσει, τοποθετεί τη χώρα του στο περιθώριο. Θα μου πείτε, το γαλλικό κοινοβούλιο και το ιρλανδικό δεν επικύρωσαν το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα. Έκπληξη για το πρώτο, αναμενόμενο το δεύτερο. Άλλης φύσεως θέμα είναι οι θεσμικές αλλαγές, βρίσκονται εύκολα λύσεις, άλλης η επιβίωση της Ευρωζώνης και του ευρώ, όταν διακυβεύεται η ευρωπαϊκή και η παγκόσμια οικονομία και τα χρήματα δίνονται από ορισμένες μόνο χώρες. Το θέλουμε δεν το θέλουμε, αυτή είναι η πραγματικότητα. Οι αγορές και οι ισχυροί έχουν το πάνω χέρι.
Το ΚΚΕ είναι το μόνο κόμμα που το έχει αντιληφθεί και το δηλώνει συνεχώς. Μόνο που το ΚΚΕ ούτε θέλει, ούτε σκέπτεται, ούτε και μπορεί να κυβερνήσει. Έτσι τα πράγματα είναι πιο απλά και πιο έντιμα γι΄ αυτό.
Τα αποτελέσματα της συνάντησης Σαρκοζί-Μέρκελ, στο Παρίσι, δεν ικανοποιούν την Ελλάδα. Με εξαίρεση την οικονομική διακυβέρνηση της Ευρώπης και την πιθανή ετεροχρονισμένη έκδοση ευρωμολόγων. Σε ό, τι αφορά τη μη αύξηση των κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (EFSF), πέραν του ποσού των 500 δις. ευρώ, μπορεί μακροπρόθεσμα να μην είναι θετικό για την Ελλάδα, αλλά άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο αύξησής του, όταν χρειασθεί. Σήμερα δεν μας αγγίζει άμεσα, παρά μόνο στην προοπτική ότι θα αποτύχουν όλα τα μέτρα και οι προσπάθειες, που έχει αναλάβει και δεσμευθεί η χώρα μας. Αν αυτό συμβεί, είναι βέβαιο ότι το δίλημμα θα είναι αλλού. Θα βρισκόμαστε ήδη εκτός βηματισμού. Μόνοι αλλά υπερήφανοι!
Η φορολόγηση των χρηματοοικονομικών συναλλαγών, είναι μια αναγκαιότητα για όλες τις χώρες και ειδικότερα για τις πιο ευπαθείς, όπως η Ελλάδα.
Αρκεί να ισχύει για όλο τον κόσμο και όχι μόνο για την ευρωζώνη. Διότι, τότε τα χρήματα θα φύγουν εκτός. Το ελβετικό φράγκο π.χ. θα ισχυροποιηθεί, όπως και το δολάριο και η στερλίνα έναντι του ευρώ. Και θα στερηθεί η Ευρωζώνη της απαραίτητης ρευστότητας που είναι η προϋπόθεση για την ευημερία των Ευρωπαίων πολιτών.
Από την άλλη πλευρά, ο «χρυσός κανόνας» για χρέη και ελλείμματα, από τα 17 κράτη της Ευρωζώνης, θα προκαλέσει εσωτερικό θέμα για πολλές χώρες, με πρώτη την Ελλάδα. Κανένας σήμερα δεν συμφωνεί στη χώρα μας, εκτός από την Κυβέρνηση, να υπάρξει συνταγματική δέσμευση, που θα επιβάλλει ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς πενταετούς προοπτικής, ώστε να μην υπάρχουν ελλείμματα. Αν ο κανόνας αυτός ίσχυε από την αρχή, είναι βέβαιο ότι η κυβέρνηση Σημίτη θα το είχε επιβάλλει. Διότι θα αποτελούσε προϋπόθεση για την προσχώρηση της Ελλάδος στην Ευρωζώνη.
Είναι μια πολύ επικίνδυνη εξέλιξη. Για όλες τις χώρες. Και για τη Γαλλία, που το προτείνει, διότι ποτέ δεν έχει παρουσιάσει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό. Το ζήτημα όμως είναι τι θα γίνει αν μια χώρα, παρά τη συνταγματική δέσμευση, δεν μπορεί να ανταπεξέλθει. Τότε, να είστε βέβαιοι, θα βρεθεί λύση. Και η δέσμευση αυτή θα «ατονήσει», όπως συνήθως συμβαίνει, μπροστά στην ανάγκη –και πάλι- να διαφυλαχθεί το ευρώ και η ενότητα. Ας μην βλέπουμε λοιπόν τα ζητήματα με τραγικότητα, αλλά με σχετικότητα. Αυτός είναι ο κανόνας της διεθνούς οργάνωσης και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, που δεν επιτεύχθηκε ποτέ.
Συμπερασματικά, όλες οι αποφάσεις διεθνών οργανισμών, όσο και δεσμευτικές και απειλητικές και αν εμφανίζονται, τη δεδομένη στιγμή βρίσκεται η λύση. Αυτή είναι η φιλοσοφία και η κουλτούρα των διεθνών οργανισμών. Ακόμη και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ούτως ή άλλως, με τον αριθμό των χωρών-μελών της, και τις επικείμενες προσχωρήσεις έπαυσε να αποτελεί φεντεραλιστική προοπτική. Εξελίσσεται σε μία Ένωση κρατών και εθνών. Με κοινούς κανόνες και κοινές υποχρεώσεις, αλλά με τα κράτη να εξακολουθούν να έχουν τον πρώτο ρόλο. Ο κανόνας του RAISON D’ ETAT, ισχύει και για την Ευρώπη, λιγότερο για τους αδύναμους, περισσότερο για τους δυνατούς.
Τελικά, ο αγγλοσαξωνικός άξονας επεκράτησε του γαλλο-γερμανικού άξονα, ως προς το μέλλον της ενωμένης Ευρώπης.
Εξάλλου, ο γαλλο-γερμανικός άξονας, όπως εμφανίζεται σήμερα, επιβάλλοντας εξελίξεις και λύσεις, είναι και αυτός πλέον η κατεξοχήν έκφραση μιας νέας ιδέας για την Ευρώπη, μιας Ένωσης κρατών, και όχι ενός οργανισμού με φεντεραλιστικές και ολοκληρωμένες (integrated) προοπτικές.
Το παραδέχθηκε και ο Γάλλος Πρόεδρος, στην κοινή συνέντευξη τύπου, με τη Γερμανίδα Καγκελάριο στο Παρίσι.
Είμαι πάντως της άποψης, ότι η τελευταία παρουσία των ηγετών της Γαλλίας και της Γερμανίας, αντιθέτως με ό, τι πολλοί πιστεύουν, έδειξε ότι η Ευρώπη ξαναβρίσκει την ηγετικότητά της. Μπορεί να μη ζούμε στις εποχές Αντενάουερ, Ντεγκόλ, Ζισκάρ ντ΄ Εστέν, Σμιτ, Κολ και Μιτεράν, αλλά και οι εποχές δεν είναι οι ίδιες. Και, τέλος πάντων, η «ηγετικότητα» δεν εξαρτάται μόνο από ό, τι συμφέρει την καθεμία και τον καθένα από εμάς. Είναι μια ευρεία έννοια, που ξεπερνάει το ατομικό συμφέρον.
Όσοι λοιπόν αντιδρούν στις εξελίξεις στην Ευρώπη –στην Ελλάδα τα πράγματα είναι διαφορετικά, διότι η χώρα έχει πρόβλημα επιβίωσης και ο λαός υποφέρει- αντιδρούν για εσωτερική κατανάλωση. Μόνο οι αντιπολιτεύσεις, ενόψει εκλογών.
Έτσι, ο Ζακ Ντελόρ βοηθάει τη κόρη του, Μαρτίν Ομπρί, υποψήφια για την προεδρία στη Γαλλία και προτείνει τα ίδια με άλλη ονομασία. Φαίνεται, ωστόσο, ότι παρά τα προβλήματα και τις αστοχίες, ο Νικολά Σαρκοζί, έβαλλε μπρος τις μηχανές. Και εκτός απροόπτου, θα εκλεγεί και πάλι Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας.
Εμείς τι κάνουμε στην Ελλάδα; Αυτό είναι το μεγάλο μας θέμα.