Κυριακή 7 Αυγούστου 2011

Οι λέξεις της παραλίας: Μπικίνι / Μαγιό / Μπουρκίνι / Κρις κραφτ

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός
Μπικίνι / Μαγιό
Το μπικίνι πήρε το όνομα του από την ατόλη Μπικίνι (νήσοι Μάρσαλ), Ειρηνικός Ωκεανός, μεταξύ της Χαβάης και της Παπούα-Νέα Γουινέα.
Το τοπωνύμιο αποδόθηκε στο προκλητικό μαγιό από το Γάλλο Λουί Ρεάρ, επειδή εκείνη την εποχή το αμερικάνικο ναυτικό πραγματοποιούσε πυρηνικές δοκιμές στην ατόλη (κοραλιογενής νησίδα) Μπικίνι. Έτσι και ο Ρεάρ προσδοκούσε ότι το εν λόγω μαγιό (: γαλλ. λέξη, αρχικά δήλωνε το ύφασμα που εφαρμόζει στο σώμα και τύλιγαν το νεογέννητο) θα έκανε την εμφάνιση των γυναικών “εκρηκτική”. Οι νήσοι Μάρσαλ, συμπεριλαμβανομένης της ατόλη Μπικίνι, το 1977 απέκτησαν την ανεξαρτησία τους από τους Αμερικανούς, όχι λόγω φιλελεύθερων αντιλήψεων των ΗΠΑ, αλλά επειδή δε συνέφερε, τις ΗΠΑ, η καταβολή αποζημιώσεων στους ιθαγενείς. Τα περισσότερα νησιά είναι ακατοίκητα και επικίνδυνα, λόγω της μόλυνσης από τις πυρηνικές δοκιμές και τη μεταφορά των πυρηνικών αποβλήτων από τις ΗΠΑ (μάλλον έχουν δίκιο όσοι λένε: “άλλοι το φοράνε το μπικίνι και άλλοι κλαίνε στο Μπικίνι”). www.24grammata.com

Μπουρκίνι

Η λέξη μπουρκίνι θεωρείται νεολογισμός που θα συζητηθεί πολύ. Παράγεται από την μπούρκα και κατάληξη -ινι (κατά το μπικίνι) και προσδιορίζει την περιβολή σε θάλασσα και πισίνα των Μουσουλμάνων γυναικών. Πρόκειται για ελαφρια καταδυτική στολή που καλύπτει όλο το γυναικείο σώμα (δείτε φωτογραφίες στο www.24grammata.com). Στην Ιταλία και τη Γαλλία δεν επιτρέπουν στις μουσουλμάνες να το φορούν σε πισίνα προβάλλοντας ως δικαιολογία τους κανόνες υγιεινής, ενώ κάποιοι μιλούν για κοινωνικό αποκλεισμό.


Chris craft

Πρόκειται, ίσως, για την πιο «κακοποιημένη» λέξη ανάμεσα στους ναυτικούς όρους. Ακούω συχνά να λένε : «θα αγοράσω κρις κραφ ή γκρις κραφ ή κρι κραφτ ή κρις κραβ» και εννοούν απλά μία ταχύπλοη βάρκα. Οποιαδήποτε βάρκα έχει τιμόνι και μηχανή για τους περισσότερους Έλληνες είναι κρις κραφτ. Τη σύγχυση επιτείνει και η λανθασμένη ετυμολογική ανάλυση από το έγκυρο (και το εννοώ ότι είναι πραγματικά έγκυρο, αλλά τα λάθη είναι…ανθρώπινα) Λεξικό του Γ.Μπαμπινιώτη (1998). Αντιγράφω: κρις-κραφτ (το) [ακλ.] μικρό και ταχύπλοο σκάφος για αγώνες και αναψυχή. [ΕΤΥΜ<αγγλ.criss (cross) : «σταυρωτός» + craft: «σκάφος»]. Και βέβαια το ταλαίπωρο πρώτο συνθετικό δεν είναι criss αλλά chris και δεν έχει καμία σχέση με το «σταυρωτό»(;!) αλλά με το όνομα του δημιουργού του: Cristopher.
Ο Cristopher Columbus Smith το 1874 κατασκεύασε τις πρώτες ξύλινες (φυσικά) ταχύπλοοες βάρκες. Πολύ αργότερα, θα τους δώσει την επωνυμία Chris craft (δηλ. το σκάφος του Χριστόφορου!!!) Το Chris craft θα καθιερωθεί ως ταχύπλοο πολυτελείας (και, όταν λέμε πολυτελείας, το εννοούμε). Η επωνυμία, θα γίνει σε πολλές χώρες του κόσμου συνώνυμο του ταχύπλοου (κάτι ανάλογο με την επωνυμία αυτοκινήτων Jeep) Για την ετυμολογική ανάλυση της επωνυμίας των ταχύπολοων σκαφών δείτε και εδώ και άλλα 2000 άρθρα στην ελληνική, αγγλική, γαλλική, γερμανική, ιταλική και ισπανική γλώσσα. Δωρεάν e-books (νέα βιβλία) / θεματική βιντεοθήκη για την Τέχνη, την Ιστορία, τις Επιστήμες  Δείτε όλο το αρχείο από την “λέξη της εβδομάδας” αλλά και άλλα ενδιαφέροντα άρθρα στη διεύθυνση www.24grammata.com.