Δήλωση του Ευρωβουλευτή της ΝΔ Καθηγητή Ι. Α. Τσουκαλά σχετικά με την αδυναμία απορρόφησης ευρωπαϊκών κονδυλίων για την έρευνα..Στα αζήτητα παραμένουν 1,4 δις Ευρώ από τα Ευρωπαϊκά Κονδύλια του ΕΣΠΑ που προορίζονται για την προώθηση της Έρευνας και της Καινοτομίας στην Ελλάδα. Παρά την επιτάχυνση στην απορρόφηση διαθέσιμων κονδυλίων από το ΕΣΠΑ, τα προγράμματα έρευνας και καινοτομίας εμφανίζουν την χαμηλότερη απορροφητικότητα μεταξύ όλων των τομεακών και περιφερειακών προγραμμάτων.
Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών, το ποσοστό των νομικών δεσμεύσεων για το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ) στον τομέα Έρευνας και Καινοτομίας ανέρχεται στο 10% του συνολικού προϋπολογισμού και οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν ανέρχονται μόλις στο 2,7%. Αναλυτικότερα, από τα 1,548 δις ευρώ που προβλέπονται για έρευνα και καινοτομία, έχουν δεσμευθεί μόλις 157 εκατομμύρια ευρώ και έχουν απορροφηθεί λίγο περισσότερα από 41 εκατομμύρια ευρώ. Συνολικά το ποσοστό νομικών δεσμεύσεων για το ΕΣΠΑ ανέρχεται στο 43,24% του συνολικού προϋπολογισμού και οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν ανέρχονται στο 21,82%.
Σχετικά με την απορρόφηση κονδυλίων έρευνας και καινοτομίας, ο Ευρωβουλευτής της ΝΔ και μέλος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Καθηγητής Ιωάννης Α. Τσουκαλάς, δήλωσε σχετικά:
«Η αναντιστοιχία καθηκόντων και προσόντων του πολιτικού προσωπικού και μόνο δεν αρκεί πλέον για να εξηγήσει την αδυναμία της Κυβέρνησης, και συγκεκριμένα του Υπουργείου Παιδείας, να απορροφήσει τα διαθέσιμα Ευρωπαϊκά Κονδύλια για την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη.
Η Κυβέρνηση δεν έχει αφήσει απλώς στην τύχη τους τα ερευνητικά ιδρύματα και το ερευνητικό δυναμικό της χώρας αλλά φαίνεται ότι προχωρά με σχέδιο και σύστημα στην αποσάθρωσή τους. Χαρακτηριστικό της έλλειψης σχεδίου εκ μέρους της κυβέρνησης είναι ότι τα προγράμματα που ασχολούνται με την ενίσχυση της καινοτομίας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις εμφανίζουν τις χαμηλότερες απορροφήσεις.
Η Ελλάδα, εν έτει 2011, συνεχίζει να πορεύεται χωρίς ένα σύγχρονο νόμο-πλαίσιο για την έρευνα, ενώ το Υπουργείο Παιδείας έχει διαλύσει ακόμη κι ό,τι λειτουργικό είχε απομείνει από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, η οποία πορεύεται ουσιαστικά ακέφαλη. Την ίδια στιγμή, η Κυβέρνηση «αποκεντρώνει» την ανικανότητα διαχείρισης στις Περιφέρειες, πετώντας από πάνω της το μπαλάκι των ευθυνών και της ανυπαρξίας εθνικού σχεδίου για την έρευνα.
Ο πολιτικός κόσμος, η κυβέρνηση δηλαδή στην προκείμενη περίπτωση, οφείλει να συνειδητοποιήσει ότι η ανυπαρξία εθνικής πολιτικής έρευνας και καινοτομίας διαβρώνει τον παραγωγικό ιστό της χώρας, διώχνει στο εξωτερικό τους άριστους Έλληνες ερευνητές και υποθηκεύει το μέλλον του τόπου.
Εκτός από το «εθνικό όραμα» τουριστικής ανάπτυξης, αξιοποίησης ακίνητης περιουσίας και μαζικής παραγωγής «φτηνών γκαρσονιών» που μας παρουσιάζεται ως διέξοδος από την κρίση, υπάρχει και το εθνικό όραμα της πολιτιστικής, τεχνολογικής και επιστημονικής αναγέννησης του τόπου, μέσω της επένδυσης στο υψηλής ποιότητας ανθρώπινο δυναμικό και στις νησίδες αριστείας που ακόμη διασώζονται στον τόπο».
Πίνακας 1: ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΣΠΑ 2007-2013 (Στοιχεία: 1/7/2011)
ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ (Έρευνα & Καινοτομία) Πλήθος Έργων Δέσμευση ΔΔ σε Κοιν. Συν. (€) Συγχρηματοδοτούμενη Δαπάνη Νομικών Δεσμεύσεων (€) Ποσοστό Πρόοδου Νομικών Δεσμεύσεων (Συγχρηματοδοτούμενη ΔΔ) (%) Πραγματοποιηθείσες Δαπάνες (Συγχρηματοδοτούμενη ΔΔ) (€) Ποσοστό Πραγματοποιηθεισών Δαπανών (Συγχρηματοδοτούμενη ΔΔ) (%)
01. Δραστηριότητες Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης σε ερευνητικά κέντρα 7 37.900.000 0,00 0,00% 0,00 0,00%
02. Υποδομή Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης 21 105.965.000 7.586.352,70 7,16% 4.891.678,86 4,62%
03. Μεταφορά τεχνολογίας και βελτίωση των δικτύων συνεργασίας μεταξύ μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) και πανεπιστημίων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και ερευνητικών κέντρων 54 90.365.000 34.929.850,50 38,65% 10.743.784,18 11,89%
04. Συνδρομή προς την Έρευνα και Τεχνολογική Ανάπτυξη ιδίως των ΜΜΕ 149 90.980.000 7.997.740,00 8,79% 0,00 0,00%
07. Επενδύσεις σε επιχειρήσεις που συνδέονται άμεσα με την έρευνα και την καινοτομία (καινοτόμες τεχνολογίες, σύσταση νέων επιχειρήσεων από τα πανεπιστήμια, κ.λπ.) 435 219.175.000 63.007.145,18 28,75% 1.067.232,50 0,49%
09. Άλλα μέτρα για την τόνωση της έρευνας και της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας των ΜΜΕ 133 606.490.000 8.418.923,09 1,39% 3.003.996,56 0,50%
11. Τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας 847 116.058.200 18.784.883,98 16,19% 9.301.570,74 8,01%
74. Ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας, ιδίως μέσω των μεταπτυχιακών σπουδών και της εκπαίδευσης ερευνητών 28 281.765.418 16.500.000,00 5,86% 12.783.904,18 4,54%
Σύνολο Έρευνας & Καινοτομίας 1.674 1.548.698.618 157.224.895,46 10,15% 41.792.167,02 2,70%
Πηγή: Υπηρεσία Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, Υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας
Πίνακας 2: ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΕΣΠΑ 2007-2013 (Στοιχεία: 1/7/2011)
ΚΩΔ. ΕΠ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Συνολική Δημόσια Δαπάνη (€) Συγχρηματοδοτούμενη Δημόσια Δαπάνη (€) Συγχρηματοδοτούμενη Δημόσια Δαπάνη Νομικών Δεσμεύσεων (€) Ποσοστό προόδου Νομικών Δεσμεύσεων (%) Πραγματοποιηθείσες Δαπάνες (Συγχρηματοδοτούμενη ΔΔ) (€) Ποσοστό Πραγματοποιηθεισών Δαπανών (Συγχρηματοδοτούμενη ΔΔ) (%)
01 Ε.Π. Περιβάλλον - Αειφόρος Ανάπτυξη 2.769.000.000 2.250.000.000 396.546.395 17,62% 215.718.138 9,59%
02 Ε.Π. Ενίσχυση της Προσπελασιμότητας 7.400.321.728 4.976.191.728 2.513.422.252 50,51% 992.227.950 19,94%
03 Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα 1.721.000.000 1.519.000.000 1.172.684.783 77,20% 711.222.391 46,82%
04 Ε.Π. Ψηφιακή Σύγκλιση 1.147.000.000 1.075.000.000 232.415.066 21,62% 165.792.949 15,42%
05 Ε.Π. Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού 3.013.333.333 2.825.333.333 826.321.936 29,25% 491.102.890 17,38%
06 Ε.Π. Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση 2.215.000.000 2.058.000.000 740.964.816 36,00% 305.720.640 14,86%
07 Ε.Π. Διοικητική Μεταρρύθμιση 675.000.000 631.000.000 89.255.061 14,15% 48.456.454 7,68%
08 Ε.Π. Τεχνική Υποστήριξη Εφαρμογής 225.882.353 225.882.353 132.116.757 58,49% 55.640.216 24,63%
09 Π.Ε.Π. Μακεδονίας - Θράκης 4.176.000.000 3.264.500.000 1.842.074.157 56,43% 928.878.340 28,45%
10 Π.Ε.Π. Δυτικής Ελλάδας - Πελοποννήσου - Ιονίων Νήσων 1.315.000.000 1.143.000.000 474.481.934 41,51% 267.955.070 23,44%
11 Π.Ε.Π. Κρήτης & Νήσων Αιγαίου 1.325.000.178 1.194.000.178 660.631.163 55,33% 288.611.590 24,17%
12 Π.Ε.Π. Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας - Ηπείρου 1.823.285.714 1.473.995.714 945.131.000 64,12% 505.088.083 34,27%
13 Π.Ε.Π. Αττικής 3.561.000.000 3.051.000.000 1.299.067.767 42,58% 747.012.652 24,48%
14 ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΩΝ 211.733.870 211.733.870 1.125.363 0,53% 372.863 0,18%
ΣΥΝΟΛΟ ΤΟΜΕΑΚΩΝ (01-08) 19.166.537.414 15.560.407.414 6.103.727.066 39,23% 2.985.881.628 19,19%
ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ (09-13) 12.200.285.892 10.126.495.892 5.221.386.021 51,56% 2.737.545.736 27,03%
ΚΩΔ. ΕΠ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΔΑΦΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ Συνολική Δημόσια Δαπάνη (€) Συγχρηματοδοτούμενη Δημόσια Δαπάνη (€) Συγχρηματοδοτούμενη Δημόσια Δαπάνη Νομικών Δεσμεύσεων (€) Ποσοστό προόδου Νομικών Δεσμεύσεων (%) Πραγματοποιηθείσες Δαπάνες (Συγχρηματοδοτούμενη ΔΔ) (€) Ποσοστό Πραγματοποιηθεισών Δαπανών (Συγχρηματοδοτούμενη ΔΔ) (%)
15 ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ 58.294.109 58.294.109 2.507.940 4,30% 32.889 0,06%
16 ΕΛΛΑΔΑ - ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 132.318.963 132.318.963 7.530.655 5,69% 2.077 0,00%
17 ΕΛΛΑΔΑ - ΙΤΑΛΙΑ 118.606.893 118.606.893 5.882.414 4,96% 8.945 0,01%
18 ΕΛΛΑΔΑ - ΠΓΔΜ 13.606.397 13.606.397
19 ΕΛΛΑΔΑ - ΑΛΒΑΝΙΑ 10.228.072 10.228.072
ΣΥΝΟΛΟ ΕΔΑΦΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ (15-19) 333.054.434 333.054.434 15.921.009 4,78% 43.911 0,01%
ΣΥΝΟΛΟ ΕΣΠΑ (01-19) 31.911.611.610 26.231.691.610 11.342.159.459 43,24% 5.723.844.137 21,82%