Ανακαλύφθηκε το αρχαιότερο ημερολόγιο στον κόσμο ηλικίας 12.000 ετών – Γιατί μπορεί να ξαναγράψει την ιστορία

Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα ημερολόγιο που θεωρείται το αρχαιότερο στον κόσμο. Χαραγμένο σε μια πέτρινη στήλη πριν 12.000 χρόνια στη μυστηριώδη τοποθεσία Γκιομπεκλί Τεπέ στην Τουρκία, οι ειδικοί λένε ότι θα μπορούσε να ξαναγράψει την ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού.

enikos.gr

Η ανακάλυψη του αρχαιότερου ημερολογίου στο Γκιομπεκλί Τεπέ στη νοτιοανατολική Τουρκία, με λαξευμένες σε πέτρα επιγραφές, δημιουργήθηκε με αφορμή την πρόσκρουση ενός κομήτη, ο οποίος ενδέχεται να έδωσε το έναυσμα του σημερινού πολιτισμού. Οι αρχαιολόγοι, μελετώντας το ημερολόγιο των 12.000 ετών σε μία πέτρινη στήλη, στο μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, το Γκιομπεκλί Τεπέ, διαπίστωσαν ότι, οι άνθρωποι της εποχής, είχαν εφεύρει προηγμένες και πολύ ακριβείς μεθόδους υπολογισμού του χρόνου, 10.000 πριν την επίσημη καταγραφή τους στην αρχαία Ελλάδα, το 150 π.Χ.

Ένα ακόμη εύρημα στην τοποθεσία, απεικονίζει την πρόσκρουση ενός κομήτη που είχε ως αποτέλεσμα μία σύντομη εποχή των παγετώνων, διάρκειας 12.000 χρόνων. Δεν αποκλείεται, το απεικονιζόμενο συμβάν, να σηματοδοτεί την μετάβαση του ανθρώπου από το στάδιο του κυνηγού – συλλέκτη, στη δημιουργία σταθερότερων εποικισμών. Το ημερολόγιο, κατασκευασμένο 6.000 χρόνια πριν από το Στόουνχεντζ, μέσα στην παλαιότερη ανθρώπινη κατασκευή που έχει καταγραφεί,- το Γκιομπεκλί Τεπέ, μαρτυρά συγκλονιστικά στοιχεία που ανατρέπουν πολλά από τα δεδομένα σχετικά με τον πολιτισμό και τις πεποιθήσεις για τις πρώτες κοινωνίες των ανθρώπων.

Αριστερά: Σχέδιο μιας περίκλειστης περιοχής (Α-D) στο Γκιομπεκλί Τεπέ. Δεξιά: Στήλη 43 στο Γκιομπεκλί Τεπέ, προστατευμένη περιοχή D. Φωτογραφία: Alistair Coomb

Η σημασία των επιγραφών στις στήλες του Γκιομπεκλί Τεπέ

Επιγραφές λαξευμένες σε μία πέτρινη στήλη στο Γκιομπεκλί Τεπέ, στην Τουρκία, ηλικίας 12.000 χρόνων, ενδέχεται να είναι το παλαιότερο ηλιακό ημερολόγιο στον κόσμο, το οποίο δημιουργήθηκε σε ανάμνηση μιας καταστροφικής πρόσκρουσης κομήτη, εξηγούν οι ειδικοί.

Τα περίπλοκα λαξεύματα που κοσμούν μια τοποθεσία η οποία θεωρείται ότι υπήρξε αρχαίο σύμπλεγμα ιερών, υποδηλώνουν μία προηγμένη αντίληψη της αστρονομίας από τους πρώτους ανθρώπους.

Η ανακάλυψη επηρεάζει καθοριστικά την αντίληψή μας για την παρατήρηση των ουράνιων φαινομένων, καθώς και την καταγραφή του χρόνου από τις αρχαίες κοινωνίες.

Λεπτομέρεια της στήλης 43 στο Γκιομπεκλί Τεπέ. Φωτογραφία: Δρ. Martin Sweatman

Ένα αρχαίο σύστημα υπολογισμού του χρόνου και των ουράνιων κινήσεων

Το Γκιομπεκλί Τεπέ βρίσκεται στη νοτιοανατολική Τουρκία και είναι γνωστό για τις μεγάλες πέτρινες στήλες σε σχήμα Τ που είναι καλυμμένες από λαξευμένες επιγραφές ζώων και αφηρημένων συμβόλων.

Σύμφωνα με μία πρόσφατη ανάλυση, ορισμένες από τις επιγραφές αυτές, μπορεί να ήταν μία μορφή ημερολογίου που κατέγραφε τις κινήσεις του ήλιου, της σελήνης και των άστρων, σηματοδοτώντας έτσι τις εποχές και παρακολουθώντας τα σημαντικά ουράνια φαινόμενα.

Το εύρημα αυτό, μαρτυρά ότι οι άνθρωποι λάξευαν τις πέτρες παρακολουθώντας τα κοσμικά φαινόμενα, και δημιουργώντας μία πρώιμη μορφή ηλιοσεληνιακού ημερολογίου – συνδυάζοντας τους κύκλους του ήλιου και της σελήνης για τον υπολογισμό της συμπλήρωσης των χρόνων και των εποχών.

(a) Πιθανά σύμβολα του φεγγαριού, του ήλιου υπό το “σύμβολο Η” κάτω από την “κεφαλή” της στήλης 18

(b) 7 πουλιά που ίσως συμβολίζουν τις Πλειάδες στη βάση της στήλης 18

(c) αγκράφα ζώνης και τομάρι αλεπούς που παραπέμπουν σε κομήτη στη στενή και εσωτερική πρόσοψη της στήλης 18

(d) Ο δίσκος του ουρανού της Νέμπρα, ο οποίος δείχνει τα σύμβολα του ήλιου, του φεγγαριού, των Πλειάδων και, ενδεχομένως, ενός κομήτη. Φωτογραφία: Alistair Coombs

Αποκρυπτογραφώντας σύμβολα με το σχήμα V

Πρόσφατες μελέτες, εστίασαν σε κάποια σύμβολα V σχήματος, τα οποία είναι λαξευμένα στις πέτρινες στήλες στο Γκιομπεκλί Τεπέ. Αυτά τα σύμβολα θα μπορούσαν να αναπαριστούν τις ξεχωριστές ημέρες ενός ηλιακού ημερολογίου.

Οι ερευνητές διατύπωσαν την πιθανότητα τα λαξεύματα αυτά να αναπαριστούν ένα ημερολογιακό έτος 365 ημερών που αποτελείται από 12 σεληνιακούς μήνες, συν 11 επιπλέον μέρες, για να εναρμονίζεται με το ηλιακό έτος.

Μία επιγραφή συγκεκριμένα, που αναπαριστά ένα V γύρω απ’ τον λαιμό ενός πλάσματος που μοιάζει με πουλί, μπορεί να συμβολίζει το θερινό ηλιοστάσιο, τονίζοντας έτσι τη σημασία του στο ημερολογιακό σύστημα.

Παρακείμενα αγάλματα, τα οποία ίσως απεικονίζουν θεότητες, φέρουν και αυτά παρόμοια σημάδια σε σχήμα V γύρω από τον λαιμό τους, ενισχύοντας την παραπάνω ερμηνεία.

Η πιθανότητα της ύπαρξης ενός τόσο προηγμένου ημερολογίου στο Γκιομπεκλί Τεπέ, σημαίνει ότι αυτό είναι προγενέστερο πολλών άλλων γνωστών παραδειγμάτων ηλιοσεληνιακών ημερολογίων, κατά χιλιάδες χρόνια.

Κάτι τέτοιο,  αμφισβητεί την κατανόησή μας γύρω από τις αστρονομικές ικανότητες και την ικανότητα των πρώτων ανθρώπων να παρακολουθούν τους ουράνιους κύκλους με ακρίβεια.

Πρόσκρουση κομήτη και «Νεότερη Δρυάς»

Οι ερευνητές, θεωρούν ότι οι επιγραφές στο Γκιομπεκλί Τεπέ λαξεύτηκαν με αφορμή την πρόσκρουση ενός κομήτη που συνέβη περί το 10.850 π.Χ., σχεδόν 13.000 χρόνια πριν.

Θεωρείται ότι, το συνταρακτικό αυτό φαινόμενο προκάλεσε μία σύντομη εποχή των παγετώνων, γνωστή ως «Νεότερη Δρυάς», η οποία διήρκεσε πάνω από 1.200 χρόνια και οδήγησε στην εξαφάνιση πολλών ειδών μεγάλων ζώων.

Επίσης, εικάζεται ότι, η πρόσκρουση του κομήτη σηματοδότησε μεγάλες αλλαγές στον τρόπο ζωής, μεταξύ των οποίων και στις εξελίξεις στη γεωργία, οι οποίες συνδέονται με την ανάπτυξη του πολιτισμού στην Εύφορη Ημισέληνο, στη δυτική Ασία-στην Μέση Ανατολή.

Αριστερά: Σκηνή γύρω από τον αστερισμό του Σκορπιού. Με το κίτρινο τονίζεται ο αστερισμός του Τοξότη. Δεξιά: Σκίτσο της στήλης 43. Φωτογραφία: Δρ.Martin Sweatman

Οι Ταυρίδες απεικονίζονται σε στήλη του Γκιομπεκλί Τεπέ

Μία άλλη στήλη στο Γκιοπεκλί Τεπέ, φαίνεται ότι απεικονίζει τη βροχή από διάττοντες αστέρες, τις Ταυρίδες, από τις οποίες θεωρείται ότι προήλθαν τα θραύσματα του κομήτη που προσέκρουσαν στη Γη.

Η βροχή των μετεωριτών διήρκεσε 27 ημέρες και φαίνεται να προήλθε από τις συναστρίες του Υδροχόου και του Ιχθύος, παρέχοντας περισσότερα στοιχεία για τις αστρολογικές γνώσεις των αρχαίων αυτών ανθρώπων.

Τα ευρήματα στο Γκιομπεκλί Τεπέ, μαρτυρούν ότι οι αρχαίοι άνθρωποι μπορούσαν να καταγράφουν αστρονομικά φαινόμενα με αξιοθαύμαστη ακρίβεια, γνωρίζοντας ακόμη και την έννοια της μετάπτωσης , δηλαδή της ταλάντωσης του άξονα της Γης που επηρεάζει τις κινήσεις των αστερισμών στο ουράνιο στερέωμα.

Η γνώση αυτή είναι προγενέστερη κατά περισσότερα από 10.000  χρόνια και  τη γνωστή καταγραφή της μετάπτωσης από τον Ίππαρχο τον Ρόδιο, το 150 π.Χ., αποδεικνύοντας την, σε βάθος κατανόηση του σύμπαντος πολύ πριν από την επίσημη καταγραφή του.

Πολιτισμική και θρησκευτική σημασία

Οι λαξευμένες επιγραφές του Γκιομπεκλί Τεπέ, φαίνεται να παρέμειναν σημαντικές και για τους μεταγενέστερους κατοίκους της περιοχής, για χιλιετίες, μαρτυρώντας ότι, η πρόσκρουση του κομήτη ίσως να πυροδότησε την ανάπτυξη νέων θρησκευτικών πρακτικών ή δογμάτων που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των πρώιμων πολιτισμών.

Το γεγονός αυτό μπορεί να ενέπνευσε καινοτομίες στη γεωργία και την κοινωνική οργάνωση, καθώς οι κοινότητες αναζητούσαν τρόπους προσαρμογής στο μεταβαλλόμενο κλίμα και τις περιβαλλοντικές συνθήκες.

Ο Δρ.Martin Sweatman από το πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, επικεφαλής της έρευνας, δήλωσε:

«Φαίνεται ότι οι κάτοικοι του Γκιομπεκλί Τεπέ ήταν ένθερμοι παρατηρητές των ουράνιων σωμάτων, πράγμα λογικό, αν σκεφτούμε ότι η πρόσκρουση του κομήτη, έφερε τα πάνω-κάτω.

Το φαινόμενο αυτό, μπορεί να έδωσε το έναυσμα του πολιτισμού, με την ίδρυση μίας νέας θρησκείας και την προαγωγή εξελίξεων στη γεωργία, προκειμένου οι άνθρωποι να αντιμετωπίσουν το δυσμενές κλίμα.

Ενδέχεται οι προσπάθειες καταγραφής των παρατηρήσεών τους να είναι τα πρώτα βήματα προς την ανάπτυξη της γραφής που ήρθε χιλιάδες χρόνια αργότερα».  

emvolimanea.blogspot.com