Μισή ώρα χρειάζεται περίπου το τρένο από το Λονδίνο για να φτάσει στην κωμόπολη του Reading και από εκεί αν κάποιος έχει ως τελικό προορισμό το Harwell Campus, θα χρειαστεί να ταξιδέψει περίπου 45 περίπου λεπτά επιπλέον με το λεωφορείο μέσα από απέραντα πράσινα λιβάδια που συνήθως παίρνουν το γκρι χρώμα της συχνής απουσίας του ήλιου από τον βρετανικό ουρανό.
Κάναμε αυτή τη διαδρομή στα τέλη του Γενάρη, για να γνωρίσουμε το καλύτερο κέντρο μετεωρολογικών προβλέψεων σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως τουλάχιστον ισχυρίζεται η Dr Florence Rabier, γενική διευθύντρια του European Centre for Medium-Range Weather Forecasts.
Το ECMWF είναι ένας πανευρωπαϊκός στο μεγαλύτερο ποσοστό του οργανισμός, ο οποίος δημιουργήθηκε το 1975 με στόχο τη μετεωρολογική πρόβλεψη.
Στην παρούσα κατάσταση, η δυνατότητα πρόβλεψης 3 ημερών θεωρείται εξαιρετικά ακριβής, ενώ με αρκετή ακρίβεια μπορούν να γίνουν προβλέψεις μέχρι και σε βάθος 10 ημερών. Από εκεί και πέρα η εικόνα γίνεται θολή. Αναμένεται όμως να ξεκαθαρίσει μέχρι το 2025, καθώς ο στόχος των ερευνητών μέχρι τότε, είναι η δυνατότητα μετεωρολογικής πρόβλεψης με ορίζοντα ενός έτους.
Η Ελλάδα είναι μέλος του ECMWF μέσω της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (ΕΜΥ), με ετήσιο κόστος συμμετοχής περίπου 750.000 ευρώ, λαμβάνοντας πληθώρα εξειδικευμένων μετεωρολογικών προϊόντων, τα οποία αποτελούν το βασικό προγνωστικό εργαλείο που χρησιμοποιεί η Υπηρεσία για την έκδοση των καθημερινών δελτίων πρόγνωσης καιρού και θαλασσών, την υποστήριξη της αεροναυτιλίας και την έκδοση προειδοποιήσεων επικίνδυνων καιρικών φαινομένων ενώ δεδομένα του μοντέλου του χρησιμοποιούνται ως αρχικές συνθήκες στο περιοχικό προγνωστικό μοντέλο της COSMO-GR.
Η ΕΜΥ στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας και τα προϊόντα αυτά, παράγει σειρά δευτερογενών εξειδικευμένων προϊόντων, τα οποία διαθέτει στο κοινό ύστερα από αίτηση και σε πολύ χαμηλές τιμές, με τα έσοδα να αποδίδονται στα δημόσια ταμεία. Σημειώνεται ότι, αντίστοιχα προϊόντα διατίθενται σε πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και δημόσιους φορείς εντελώς δωρεάν.
Εκτός από τα δεδομένα που διαθέτει το ECMWF στα 34 κράτη-μέλη του και σε συνεργαζόμενα κράτη, παράγει και μια δεύτερη ροή δεδομένων, τα οποία είναι διαθέσιμα στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Copernicus. Αυτή η ροή δεδομένων είναι από το 2013 και μετά διαθέσιμη σε κάθε ενδιαφερόμενο χωρίς κάποιο αντίτιμο. Στο πλαίσιο του Copernicus έχει δημιουργηθεί ένα παγκόσμιο δίκτυο ανταλλαγής δεδομένων, με στόχο την αποτύπωση της πληρέστερης δυνατής εικόνας της ατμόσφαιρας και του κλίματος.
Οικονομικά οφέλη
Η Ε.Ε. θα έχει επενδύσει περίπου 7,4 δισ. ευρώ στο πρόγραμμα Copernicus μέχρι το 2020, περιλαμβανομένης της δαπάνης για την εκτόξευση και διαχείριση της ομάδας δορυφόρων Sentinel, οι οποίοι είναι υπό την εποπτεία της European Space Agency. Σύμφωνα με μελέτες της Ε.Ε., το πρόγραμμα θα ωφελήσει την ευρωπαϊκή οικονομία με 10,8 έως 13,5 δισ. δολάρια με εφαρμογές σε διαφορετικούς τομείς, όπως της πρόβλεψης ακραίων καιρικών φαινομένων, της διαχείρισης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της αγροτικής παραγωγής.
Προγράμματα ανάλογα του Copernicus βρίσκονται παράλληλα σε εξέλιξη στις ΗΠΑ και στην Ιαπωνία και ακολουθούν ανάλογη πολιτική όσον αφορά τη δωρεάν διάθεση των δεδομένων.
Ανάγκη καλύτερης αποκωδικοποίησης της κλιματικής αλλαγής
Μπορεί ο τομέας της μετεωρολογίας να έχει κάνει άλματα τις 4 τελευταίες δεκαετίες, κυρίως λόγω της χρήσης των δορυφόρων, αλλά όπως λέει ο Dick Dee, Deputy Head του τομέα έρευνας για την κλιματική αλλαγή του προγράμματος Copernicus, υπάρχουν ακόμα πολλά σκοτεινά σημεία στον χώρο και στον χρόνο. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι χρειάζεται ακόμα μεγαλύτερη ροή δεδομένων, προκειμένου να επιτευχθούν ακριβέστερες προβλέψεις και επιπλέον είναι απαραίτητη η ψηφιοποίηση καταγεγραμμένων μετεωρολογικών δεδομένων που ξεκινούν περίπου από τον 18ο αιώνα, για να μπορούμε να γνωρίζουμε με μεγαλύτερη ακρίβεια το μέγεθος της κλιματικής αλλαγής.
Για τους ερευνητές του ECMWF, είναι δεδομένο πως η κλιματική αλλαγή είναι ανθρωπογενής και ως βασικό επιχείρημα αναφέρουν ότι ο ρυθμός εξέλιξης είναι ταχύτερος σε σχέση με κλιματικές αλλαγές που έχουν συμβεί στο απώτερο παρελθόν.
Αναφερόμενος στην κλιματική αλλαγή, ο Dick Dee μιλάει για συνέπειες που είναι ήδη ορατές. Το καλοκαίρι του 2015, ένα κύμα καύσωνα επηρέασε την Ευρώπη. Το ECMWF είχε καταφέρει να προβλέψει το επικίνδυνο καιρικό φαινόμενο σχεδόν 2,5 εβδομάδες πριν από την έναρξή του και να ενημερώσει τις χώρες που θα επηρέαζε, προκειμένου να προετοιμάσουν τις υποδομές τους.
Το 2016, η παγκόσμια θερμοκρασία αυξήθηκε κατά 0,2 βαθμούς Κελσίου, φτάνοντας σε συνολική αύξηση τους 1,5 βαθμούς Κελσίου από το ξεκίνημα της Βιομηχανικής Επανάστασης. Οπως φαίνεται στο παρακείμενο γράφημα, όπου το κόκκινο υποδηλώνει μεγαλύτερη αύξηση θερμοκρασίας, η περιοχή που έχει επηρεαστεί περισσότερο είναι ο Βόρειος Πόλος, εκεί δηλαδή που είναι συγκεντρωμένο μεγάλο ποσοστό πάγων.
Σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου, η εκτίμηση των αποτελεσμάτων της κλιματικής αλλαγής θα βοηθήσει τα κράτη να προετοιμαστούν για αλλαγές που σύμφωνα με τους επιστήμονες είναι αναπόφευκτες. Το ερώτημα δεν είναι πλέον αν θα ανέβει η στάθμη των θαλασσών, αλλά σε ποιο ύψος θα φτάσει η άνοδος. Ενδεχομένως πληθυσμοί θα χρειαστεί να μετακινηθούν από τις παραθαλάσσιες περιοχές στην ενδοχώρα ή ίσως χρειαστεί να δημιουργηθούν φράγματα. Μεταξύ των σημαντικότερων αλλαγών για τις οποίες θα χρειαστεί να προετοιμαστεί η ανθρωπότητα, είναι η διαχείριση των πόσιμων και ποτιστικών υδάτων, η μετατόπιση ακραίων καιρικών φαινομένων σε περιοχές που μέχρι τώρα είναι σπάνια και η διαχείριση των ενεργειακών πόρων για την ψύξη και θέρμανση κυρίως των μεγαλουπόλεων.
Πηγή: kathimerini.gr
