Κυριακή 15 Φεβρουαρίου 2015

Θα μας σώσει η «ρωσική αρκούδα»;


Ευρισκόμενος στη Ρωσία, σε συνεργασία με μεγάλη ρωσογερμανική βιομηχανία, διάβασα την άποψη του κυρίου Καμμένου, ότι θα βρούμε τα λεφτά που μας λείπουν, τα δανεικά, από άλλες χώρες, αν δεν τα πάρουμε από το Eurogroup.
Ανέφερε, δε, ως πιθανό χρηματοδότη τη Ρωσία. Και πάλι -τι σύμπτωση- ήρθε πριν λίγες ημέρες και ο νέος μας υπουργός Εξωτερικών στη Ρωσία, για να επιβεβαιώσει μάλλον τις σχετικές κινήσεις της Ελλάδας.


Δεν έχω άμεση πληροφόρηση περί των θεμάτων εξωτερικής πολιτικής που εξετάσθηκαν, έχω όμως μια πολύ καλή εικόνα σχετικά με την εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση που βρίσκεται η ρωσική οικονομία, η βιομηχανία και κατ' επέκταση πολλά στρώματα της ρωσικής κοινωνίας.

Οι οικονομικές κυρώσεις έχουν πλήξει πολύ σοβαρά ολόκληρο τον οικονομικό ιστό της ευάλωτης ρωσικής οικονομίας. Ευάλωτη, διότι στηρίζεται κατά κύριο λόγο στα έσοδα από τον ορυκτό πλούτο της χώρας, πετρέλαια, αέριο, νικέλιο, τιτάνιο και άλλα. Οι τιμές των βασικών ορυκτών έχουν πέσει σημαντικά και δεν φαίνεται μια άμεση ανάκαμψη στον ορίζοντα. Για τους λόγους της πτώσεως των τιμών υπάρχουν και συγκεκριμένες αιτίες και θεωρίες συνωμοσίας, δεν θα αναφερθώ εδώ σήμερα.

Το ρούβλι έχει πέσει δραματικά σε σχέση με το ευρώ, από 35 ρούβλια που ήταν πριν από κάποια εξάμηνα έχει κατρακυλήσει στα 73 ρούβλια το ευρώ, ανάλογη είναι και η πτώση σε σχέση με το δολάριο, τώρα γύρω στα 61 ρούβλια. Το αποτέλεσμα το νιώθουν οι επιχειρήσεις και οι πολίτες κάθε μέρα στη ζωή τους. Οι τιμές έχουν εκτοξευθεί, με τον πληθωρισμό να χτυπάει 24%, με σημαντικούς δημόσιους οργανισμούς, όπως οι ρωσικοί σιδηρόδρομοι, που είχαν μάλιστα εκδηλώσει στο παρελθόν ενδιαφέρον να εξαγοράσουν τον δικό μας ΟΣΕ, να αντιμετωπίζουν έντονα προβλήματα χρηματοδότησης. Τα προβλήματα μετακυλίονται μέσω συνδεδεμένων επιχειρήσεων, τραπεζών και προμηθευτών για να φτάσουν στους εργαζόμενους που αντιμετωπίζουν δύσκολες καταστάσεις.

Βεβαίως, υπάρχουν και αυτοί που βγάζουν 200.000 ρούβλια τον μήνα, και παραπάνω. Είναι όμως σχετικά λίγοι. Καθηγητές σε ΑΕΙ αμείβονται με 280 ευρώ τον μήνα, αναγκάζονται να κάνουν δυο και τρεις δουλειές ταυτοχρόνως, αν κατέχουν κάποιο αντικείμενο που «πουλάει»... Συνταξιούχοι βρίσκονται στα 50 με 60 ευρώ μηνιαίως, αναγκασμένοι και αυτοί να κυνηγάνε όπου μπορούν κάποιο επιπλέον έσοδο. Γιαγιάδες κάθονται με τις ώρες στην αγορά να πουλήσουν μερικά κιλά πατάτες από τον κήπο που κάπου έχουν. Άνεργοι παίρνουν για λίγους μήνες 2000-3000 ρούβλια τον μήνα, απαράδεκτα λίγα λεφτά, ευτυχώς δεν τους κόβεται η ιατρική περίθαλψη.

Στη βιομηχανία τα πράγματα είναι καλύτερα αλλά ζόρικα για τους εργαζόμενους. Ο μηνιαίος μισθός για πολύ έμπειρους τεχνίτες, που είναι δυσεύρετοι, είναι στα 60.000 ρούβλια, οι αρχάριοι ξεκινάνε με 25.000 ρούβλια. Οι κρατήσεις είναι ίδιες για όλους, 13%. Βέβαια, δεν ζει οικογένεια με αυτόν τον ένα μισθό, πρέπει να δουλεύουν και οι δύο αν έχουν παιδιά. Οι μισθοί διπλωματούχων μηχανικών κυμαίνονται μεταξύ 45.000 και 65.000 ρούβλια, οι απόφοιτοι πανεπιστημίων οικονομολόγοι, με καλή κατάρτιση και εμπειρία, αμείβονται λίγο παραπάνω από τους μηχανικούς. Οι απολύσεις είναι εύκολες για τους εργοδότες, η αποζημίωση που ίσως πάρουν οι εργαζόμενοι είναι δυο ή τρία μηνιάτικα. Η ανεργία ανεβαίνει, είναι στο 10%, εξαρτάται βέβαια και από την περιοχή.

Ο πρόεδρος Πούτιν, ως γνωστόν με μεγάλο κύρος και αποδοχή σε ευρεία κλίμακα του πληθυσμού, έχει θέσει ως νέο στόχο να αναπτύξει η Ρωσία δικά της προϊόντα και τεχνολογίες, ώστε να μειώσει την εξάρτησή της από το εξωτερικό. Ο στόχος είναι μεν σωστός, άργησε όμως πάρα πολύ να τεθεί, κάτι δεκαετίες! Η ρωσική βιομηχανία έχει φοβερές ελλείψεις παντού, δεν συγκρίνεται με την κατασκευή πολεμικού υλικού. Εκεί ισχύουν άλλοι κανόνες και διαδικασίες.

Και τι δεν λείπει για μια σοβαρή, εθνική βιομηχανική παραγωγή: Κατ' αρχάς λείπουν οι επιχειρηματίες, λείπουν στελέχη, λείπει η αντίληψη και το μεράκι της δημιουργίας μιας αυτόνομης επιχείρησης, λείπουν κατάλληλα εκπαιδευμένοι απόφοιτοι, λείπουν οι εφοδιαστικές παραγωγικές μονάδες, λείπουν τα φτηνά δάνεια, λείπουν και οι... πελάτες! Σε αφθονία είναι η γραφειοκρατία και η διαφθορά. Ακόμα ένα βασικό, οι ίδιοι οι Ρώσοι δεν έχουν τα δικά τους προϊόντα σε μεγάλη υπόληψη, με εξαίρεση τα τρόφιμα, ούτε αγοράζουν πατριωτικά. Θέλουν το επώνυμο, το ξενόφερτο. Αυτό εμπιστεύονται. Έτσι έχουν μάθει, χρόνια τώρα.

«Έχουμε πάθει βλάβη στον εγκέφαλο, στον χαρακτήρα», μου είπε απροκάλυπτα καθηγήτρια ΑΕΙ, «αποβλακωθήκαμε από τα πολλά λεφτά πετρελαιοειδών, που παίρναμε τόσα χρόνια». Το αποτέλεσμα το βλέπεις στους δρόμους: Μετά βίας να δεις κανένα ρωσικό αυτοκίνητο. Και δεν μιλάω μόνο για επιβατικά αλλά και για φορτηγά. Ναι, έχουν φτιάξει κοινοπραξίες με Γερμανούς και με Αμερικανούς για την παραγωγή οχημάτων. Η δική τους βιομηχανία κουτσαίνει. Οι κατασκευές μεταφορικών βαγονιών για τους ρωσικούς σιδηροδρόμους, κομμάτι της εθνικής βιομηχανίας με μεγάλη παράδοση, έπεσαν κατακόρυφα, διότι μειώθηκε δραματικά η εξόρυξη. Η υπερταχεία π.χ. που συνδέει τη Μόσχα με την Αγία Πετρούπολη και με το Νοβγκορόντ κατασκευάσθηκε εξ ολοκλήρου στη Γερμανία. Ούτε μία βίδα δεν έβαλαν οι Ρώσοι. Τελείως διαφορετική αντίληψη από τους Κινέζους.

Φίλος μου, διευθυντής σε ρωσική βιομηχανία, μου ανέφερε χαρακτηριστικά, «από κρατικές υποσχέσεις και σχέδια εδώ, άλλο τίποτα... Αλλά ακόμα δεν αξιώθηκαν να φτιάξουν ένα σύστημα, ρωσικό, πληρωμών με κάρτα, όπως η VISA ή η American Express. Τους λείπει η αποφασιστικότητα, το μπρίο της δημιουργίας, πάντα κάπου κολλάνε».

Την Ελλάδα τη βλέπουν ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όχι ως αυτόνομο κράτος. «Για διακοπές, ίσως, αλλά όχι φέτος, τα οικονομικα δεν αντέχουν, άσε που η ποιότητα υπηρεσιών είναι στην Τουρκία πολύ καλύτερη από αυτή της Ρόδου και οι τιμές πολύ πιο συμφέρουσες», όπως μου είπε ένας άλλος, κάπως συγκρατημένα για να μη με θίξει. Μετά όμως πήρε φορά και μου ανέφερε ένα σωρό στοιχεία. Δεν γνωρίζω αν είναι αντιπροσωπευτικά, ελπίζω πάντως να μην είναι.

Λεφτά από τους Ρώσους καλύτερα να μην περιμένουμε, ούτε για επενδύσεις, ούτε για δανεικά. Όποιοι πολιτικοί αναφέρουν ξεκάρφωτα τέτοιες -κατά τη γνώμη μου ανύπαρκτες- προοπτικές στην τρέχουσα συγκυρία, παραπληροφορούν ασυστόλως.

Νίκος Σωκιανός
protagon.gr