Ασπίδα ενάντια στον καρκίνο κάθε μορφής μπορεί να αποτελέσει η ύπαρξη εθνικού προγράμματος σε κάθε χώρα. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που θα δίνει έμφαση στην πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση, ώστε να μπορεί ο καρκίνος να θεραπευτεί, όπως επίσης και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών με καρκίνο.
Προς αυτήν την κατεύθυνση απαιτείται ένα εθνικής εμβέλειας αρχείο καταγραφής των καρκίνων, το οποίο θα αποτελεί σημαντικό όπλο στη δημόσια υγεία, αφού θα συγκεντρώνει στοιχεία για τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα, θα επιβεβαιώνει και θα αναλύει τη συχνότητα εμφάνισης των ομαδοποιημένων καρκίνων, θα συμβάλλει στη χάραξη εθνικής αντικαρκινικής πολιτικής και θα βοηθάει στην ανάπτυξη προγραμμάτων δημόσιας υγείας και στην αξιοποίηση πόρων.
Μέχρι πρόσφατα η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που δεν διέθετε τέτοιο αρχείο. Όμως, από τον Ιούνιο του 2008 άρχισε να λειτουργεί το Εθνικό Αρχείο Νεοπλασιών (ΕΑΝ) μετά την εκπόνηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον Καρκίνο μέσω του υπουργείου Υγείας (2007).
Τις παραπάνω επισημάνσεις κάνει το τμήμα Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, με αφορμή την αυριανή παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου. Το φετινό σύνθημα της παγκόσμιας ημέρας είναι “όχι πέρα από εμάς” και μέσω αυτού επιδιώκεται να τονιστεί ότι στην πορεία του καρκίνου δεν υπάρχουν πάντα λύσεις, αλλά είναι μέσα στις δυνατότητές μας να βρεθούν.
Η πρωτοβουλία του ορισμού της παγκόσμιας ημέρας κατά του καρκίνου ανήκει στη Διεθνή Ένωση κατά του Καρκίνου (UICC), η οποία εκπροσωπεί 280 οργανώσεις σε 90 χώρες του κόσμου (η Ελλάδα εκπροσωπείται από την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία).
Πρόσβαση στη θεραπεία για όλους
Μέσα από τις αποφάσεις της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξέδωσε οδηγία για το 2015, σύμφωνα με την οποία καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τη δράση τους για την πρόληψη του καρκίνου με την ανάπτυξη και την εφαρμογή στρατηγικών πρόληψης.
Η εκστρατεία κατά του καρκίνου για το 2015 εστιάζει σε τέσσερις βασικούς τομείς: επιλογή υγιούς ζωής, έγκαιρη ανίχνευση - διάγνωση (screening), πρόσβαση στη θεραπεία για όλους και ποιότητα ζωής.
Οι στρατηγικές πρόληψης στοχεύουν στο να μειωθεί η έκθεση του πληθυσμού στους παράγοντες κινδύνου και περιλαμβάνουν δράσεις που κατευθύνουν τους ανθρώπους σε υγιεινές επιλογές, όπως είναι η διακοπή του καπνίσματος, οι εμβολιασμοί, η διατροφή, ο έλεγχος των επαγγελματικών και περιβαλλοντικών κινδύνων κτλ.
Σημαντική παράμετρος για την πρόληψη ορισμένων καρκίνων, όπως του μαστού, του τραχήλου μήτρας, του λάρυγγα, του δέρματος, του παχέος εντέρου και του ορθού αποτελεί η έγκαιρη διάγνωση-ανίχνευση. Η έγκαιρη διάγνωση χρησιμοποιεί διάφορες εξετάσεις για να εντοπίσει εγκαίρως τα άτομα τα οποία δεν έχουν μεν συμπτώματα αλλά έχουν την νόσο. Τέτοιες εξετάσεις είναι για παράδειγμα το τεστ Παπανικολάου και η μαστογραφία.
Εξαιρετικά σημαντικό είναι να εξασφαλίζεται για όλους τους πολίτες η πρόσβαση στα προγράμματα έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου. Επίσης, απαιτείται η στελέχωση των υπηρεσιών υγείας με εκπαιδευμένο προσωπικό, που θα παρέχει ολοκληρωμένη και αποτελεσματική θεραπεία του καρκίνου επί ίσοις όροις και χωρίς οικονομική επιβάρυνση του ασθενή.
"Μ"