ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΚΡΥΦΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
Το κρυφό παρασκήνιο των έκτακτων μέτρων που έλαβε με κάθε μυστικότητα η Τράπεζα της Ελλάδας στα πιο κρίσιμα 24ωρα της μεγάλης κρίσης και ενώ είχε σημάνει «κόκκινος συναγερμός» από τη μαζική απόσυρση καταθέσεων υπό το βάρος της τεράστιας αβεβαιότητας για ενδεχόμενη έξοδο από το ευρώ, αποκαλύπτει η Τράπεζα.
Μεταξύ αυτών, είναι έκτακτες χρηματαποστολές που ήλθαν αεροπορικώς από τις κεντρικές τράπεζες της Ιταλίας και της Αυστρίας, μεταφέροντας στο Νομισματοκοπείο στο Χολαργό εκατομμύρια χαρτονομισμάτων, με την ΤτΕ να προετοιμάζεται για το χειρότερο, φροντίζοντας να διασφαλίσει επαρκή ροή ρευστότητας σε όλα τα ATM'ς σε κάθε γωνιά της Ελλάδας.
Σε μια περίοδο που ακόμη και η υποψία ότι κάποιος δεν θα μπορούσε να πάρει τα μετρητά του από τις τράπεζες θα μπορούσε να προκαλέσει ανεξέλεγκτες συνέπειες, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και την Ευρωζώνη, με πολλούς να προτιμούν να «κρύψουν» τα μετρητά σε θυρίδες, χρηματοκιβώτια ακόμη και στο... στρώμα, φοβούμενοι τα χειρότερα.
Φως στις κρυφές αυτές πτυχές ρίχνει βιβλίο της ΤτΕ με τίτλο «Το Χρονικό της Μεγάλης Κρίσης, 2008-2013».
Όπως προκύπτει από το βιβλίο που παρουσίασε χθες ο πρώην διοικητής της ΤτΕ Γ. Προβόπουλος, σε εκδήλωση που χαρακτηρίστηκε από έντονη συγκινησιακή φόρτιση, αφού είχε προηγηθεί η απόφαση του γενικού συμβουλίου της Τράπεζας να προτείνει στο υπουργικό συμβούλιο τον διορισμό του Γ. Στουρνάρα στη θέση του διοικητή, ενόψει της λήξης της θητείας του Γ. Προβόπουλου:
[1] Από την ημερομηνία ανακοίνωσης της πρώτης δέσμης μέτρων τον Φεβρουάριο του 2010 μέχρι και τις εκλογές της 17ης Ιουνίου του 2012 η αξία των τραπεζογραμματίων ευρώ σε κυκλοφορία υπερδιπλασιάστηκε και ανήλθε σε 47,7 δισ. ευρώ έναντι 20 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας κατά πολύ τον μέσο όρο αύξησης των προηγούμενων ετών αλλά και τον αντίστοιχο μέσο όρο του Ευρωσυστήματος.
[2] Ο ρυθμός αύξησης της ζήτησης για μετρητά δεν ήταν ομαλός. Αντιθέτως η ΤτΕ κλήθηκε να αντιμετωπίσει αλλεπάλληλα, επικίνδυνα, «επεισόδια» υπό το βάρος της ιδιαίτερα αρνητικής ειδησεογραφίας, που προκαλούσε εξάρσεις ανησυχίας στο κοινό. Καταγράφηκαν έντεκα εβδομάδες με εκροές άνω του 1 δισ. ευρώ με κορυφαία στιγμιότυπα την εβδομάδα πριν από τις επαναληπτικές εκλογές του Ιουνίου, οπότε και υπήρξαν εκροές 3 δισ., ενώ οι φήμες για πτώχευση στις 25 Μαρτίου 2010 έφεραν εκροές 2 δισ. Την εβδομάδα υπαγωγής της Ελλάδας στο Μνημόνιο οι εκροές ανήλθαν σε 1,5 δισ., με την ΤτΕ να σημειώνει πως πριν από την έναρξη της κρίσης οι καθαρές εκροές ανά μήνα ανέρχονταν κατά μέσο όρο στα 112 εκατ.
[3] Μεταξύ Φεβρουαρίου 2010 και Ιουνίου 2012, επί δέκα μήνες οι ποσότητες τραπεζογραμματίων που διοχετεύθηκαν στην αγορά ήταν της τάξης των 101.000 - 134.000 «χρηματοδεμάτων», αυξημένες κατά 120% - 158% έναντι του μέσου όρου του 2009 (84.555 χρηματοδέματα).
[4] Ενδεικτικά αναφέρεται πως στις 14-15 Ιουνίου 2012, μια από τις πιο δύσκολες στιγμές για την ΤτΕ και δύο μόλις μέρες πριν από την κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση της 17ης Ιουνίου, στο Νομισματοκοπείο «εξυπηρετήθηκαν» 76 και 71, αντιστοίχως, οχήματα χρηματαποστολών σχεδόν αποκλειστικά για «χρηματοπαραδόσεις» σε τράπεζες έναντι μέσου όρου είκοσι οχημάτων για παραδόσεις και παραλαβές την ημέρα.
[5] Η τράπεζα με δεδομένες τις ακραίες συνθήκες παρακολουθούσε σε ημερήσια βάση τις εισροές και εκροές στα ταμεία της και την επάρκεια των αποθεματικών, διενεργώντας και εκτιμήσεις επάρκειας σε ακραία σενάρια.
[6] Μεταξύ Ιανουαρίου 2011 - Ιουνίου 2012, τα αποθέματα τραπεζογραμματίων ευρώ της ΤτΕ αντιστοιχούσαν κατά μέσο όρο στο 13,8% των καταθέσεων των τραπεζών. Το αντίστοιχο ποσοστό κάλυψης στην Ευρωζώνη ήταν μόλις 6,8%.
[7] Με τη συνεργασία της ΕΚΤ η ΤτΕ διενήργησε έγκαιρα τρεις έκτακτες χρηματοπαραλαβές, μία από την κεντρική τράπεζα της Ιταλίας και δύο από την κεντρική τράπεζα της Αυστρίας μεταξύ Φεβρουαρίου 2010 και Ιουνίου 2012 συνολικής αξίας 5,26 δισ.
[8] Μετά τις εκλογές της 17ης Ιουνίου 2012 ο ρυθμός ζήτησης μετρητών ανακόπηκε και επιστρέφονταν στην ΤτΕ περισσότερα τραπεζογραμμάτια, μεγάλων και μεσαίων ονομαστικών αξιών. Μεταξύ 17 Ιουνίου 2012 και 31 Δεκεμβρίου 2012 επιστράφηκαν συνολικά 9,7 δισ., ενώ οι εισροές συνεχίστηκαν στη διάρκεια του 2013, όταν επιστράφηκαν ακόμη 2,2 δισ. ευρώ.
Οι μεταρρυθμίσεις θα συνεχιστούν
Διαβεβαιώσεις ότι οι μεταρρυθμίσεις θα συνεχιστούν παρείχε χθες στον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Β. Σόιμπλε ο Γ. Στουρνάρας, που εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί νέο πακέτο στήριξης, ενώ υποστήριξε πως είναι αναμενόμενο να γίνουν ορισμένες διορθώσεις στην οικονομική πολιτική. Μετά από τη συνάντηση χθες στο Βερολίνο, ο κ. Σόιμπλε εξέφρασε την πεποίθηση πως η Ελλάδα θα παραμείνει στο μονοπάτι των μεταρρυθμίσεων και μετά τον ανασχηματισμό, ενώ διαβεβαίωσε πως το Βερολίνο είναι πρόθυμο να παράσχει πρόσθετη βοήθεια εάν απαιτηθεί, αναγνωρίζοντας τις επιτυχίες της χώρας και την εκπλήρωση των απαιτήσεων που είχαν τεθεί. Ο Γ. Στουρνάρας δήλωσε αισιόδοξος πως η Ελλάδα θα καλύψει το χρηματοδοτικό κενό που εντοπίζεται στο πρόγραμμα, ενώ προειδοποίησε για το πρόβλημα έλλειψης ρευστότητας στον ευρωπαϊκό νότο. Στο μεταξύ ο επικεφαλής του Eurogroup Γ. Ντάισελμπλουμ ανέφερε πως μετά το καλοκαίρι θα εκτιμηθεί εάν απαιτείται τρίτο πακέτο στήριξης ή νέα παρέμβαση στο χρέος. Οι εκτιμήσεις θα εξαρτηθούν από τα τεστ αντοχής των τραπεζών και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους. Σήμερα συνεδριάζει το EuroWorkingGroup, όπου κανονικά θα μπορούσε να εγκριθεί η εκταμίευση της δόσης του 1 δισ. ευρώ. Κάτι όμως που δεν διαφαίνεται, αφού ακόμη εκκρεμεί σειρά προαπαιτούμενων.
"Η"
