Παρασκευή 14 Μαρτίου 2014

Αρχή της Δεδηλωμένης: Μικρά μαθήματα Αγωγής του Πολίτη


Γράφει η Σοφία Βούλτεψη
Σε μια χώρα όπου η Δημοκρατία αμφισβητείται καθημερινά και η ύπαρξή της δεν συνδέεται με τις βασικές αξίες και ελευθερίες που προσφέρει στην ανθρωπότητα το καλύτερο γνωστό πολιτικό σύστημα, αλλά με τον βαθμό της οικονομικής ευημερίας…

Σε μια χώρα που το φαινόμενο του ναζισμού αποδίδεται στην οικονομική κρίση – οπότε ας… του συγχωρεθούν οι αμαρτίες…

Σε μια χώρα που η λέξη «χούντα» βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη…

Σε μια χώρα όπου η λήθη αποτελεί καθημερινή πρακτική και ουδείς μπαίνει στον κόπο να εξηγήσει στον λαό τι ακριβώς σημαίνει «χούντα»…

Φυσικό είναι να αγνοείται συστηματικά η Αρχή της Δεδηλωμένης, το θεμέλιο του Κοινοβουλευτισμού, που καθιερώθηκε από τον Χαρίλαο Τρικούπη το 1975.

Μέχρι τότε, ο βασιλιάς μπορούσε να διορίζει ακόμη και κυβερνήσεις μειοψηφίας, τις γνωστές ως «κυβερνήσεις των κηπουρών», καταργώντας έτσι στην πράξη το εκλογικό αποτέλεσμα. 

Είχε προηγηθεί, τον Ιούνιο του 1874, το περίφημο άρθρο του Τρικούπη στην εφημερίδα «Καιροί», υπό τον τίτλο «Τις πταίει;», αλλά και οι αγώνες του που τον έφεραν αντιμέτωπο με τον Θρόνο.

Σύμφωνα με την Αρχή της Δεδηλωμένης (εμπιστοσύνης της Βουλής), που παρέχεται με ψηφοφορία των αντιπροσώπων του Έθνους, εντολή σχηματισμού κυβέρνησης δίνεται στο κόμμα ή στον συνασπισμό κομμάτων που διαθέτει την πλειοψηφία στη Βουλή.

Η Αρχή της Δεδηλωμένης δεν σταματά με την ψηφοφορία για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης.

Συνεχίζει να υπάρχει, να καθορίζει τη λειτουργία του Κοινοβουλίου και να αποτρέπει την υφαρπαγή της ψήφου των βουλευτών.

Αν δεν υπήρχε, τότε δεν θα είχαν λόγο ύπαρξης οι ονομαστικές ψηφοφορίες, που είτε καταλήγουν στην επιβεβαίωση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, είτε στην καταψήφιση κάποιου νομοθετήματος, που, ανάλογα με τη σοβαρότητά της, θα μπορούσε να καταδείξει πως δεν υπάρχει η Δεδηλωμένη και να οδηγήσει σε πτώση της κυβέρνησης.

Επιπλέον, αν η Αρχή της Δεδηλωμένης δεν συνέχιζε υφιστάμενη σε κάθε κοινοβουλευτική διαδικασία, τότε θα αρκούσε η πρόσκαιρη απουσία αριθμού βουλευτών από την αίθουσα της Ολομέλειας προκειμένου να προκληθεί πτώση της κυβέρνησης.

Αντίθετα, η Αρχή της Δεδηλωμένης οδηγεί σ’ αυτό που ονομάζουμε «εικαζόμενη πλειοψηφία».

Που σημαίνει ότι (εκτός των περιπτώσεων των ονομαστικών ψηφοφοριών, όπου απαιτείται αυτοπρόσωπη παρουσία) εφόσον ένας βουλευτής δεν εμφανιστεί για να δηλώσει ότι διαφωνεί με ένα νομοθέτημα, θεωρείται ότι συνεχίζει να δίνει ψήφο εμπιστοσύνης – διότι η Αρχή της Δεδηλωμένης είναι το καθοριστικό στοιχείο, το βάθρο του κοινοβουλευτισμού.

Αυτοί, όμως, που θέλουν να αφήνουν τον λαό στην άγνοια (και μάλιστα επί εννοιών και κατακτήσεων που γεννήθηκαν στην Ελλάδα), επιμένουν να τον παραπλανούν.

Και δεν διστάζουν να διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους πως την ώρα που ψηφιζόταν το τάδε νομοσχέδιο, στην Επιτροπή ή στην Ολομέλεια υπήρχαν λίγοι βουλευτές.

Έτσι, ένα τμήμα του λαού, που δεν γνωρίζει πώς και για ποιο λόγο επιβλήθηκε η Αρχή της Δεδηλωμένης, εύκολα παραπλανάται και καταλήγει να πιστεύει πως παράνομα ψηφίστηκε ένας νόμος.

Ενώ είναι γνωστό πως την ώρα των ψηφοφοριών αρκεί το «ναι» ή το «όχι» από τους εισηγητές των νομοσχεδίων – διότι, όπως είπαμε, όσοι διαφωνούν οφείλουν να μπουν στην αίθουσα και να το δηλώσουν.

Διαφορετικά, δεν θα μπορούσε κανείς ούτε στην τουαλέτα να πάει…

Άλλωστε, την ίδια ώρα που κάποιοι προκαλούν θόρυβο, στην αίθουσα δεν βρίσκονται ούτε οι βουλευτές του δικού τους κόμματος.

Γιατί, λοιπόν, κάποιοι επιμένουν να πατούν πάνω στην άγνοια και να παραπληροφορούν τον λαό;

Μα επειδή, προκειμένου να εξυπηρετήσουν μ ικροκομματικά συμφέρονται και προσωπικές φιλοδοξίες υπερπροβολής δια των φωνασκιών, δεν διστάζουν να πλήξουν την ίδια τη Δημοκρατία – αδιαφορώντας για τις συνέπειες.

Οπότε, καταργούν και την έννοια της Αρχής της Δεδηλωμένης…