Γράφει η Σοφία Βούλτεψη
Ως γνωστόν, στην Ελλάδα, δεν έχουμε μπλέξει μόνο με το ΔΝΤ.
Έχουμε μπλέξει και με τον ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανασυγκρότησης).
Πρόκειται για τον Οργανισμό –διάδοχο του Σχεδίου Μάρσαλ, που ιδρύθηκε το 1961, με 34 κράτη-μέλη, 2.500 υπαλλήλους, προϋπολογισμό 328 εκ ευρώ και έδρα το Παρίσι, που μαζί με το ΔΝΤ αξιολόγησαν την Ελλάδα κατά την είσοδό της στην ΟΝΕ και αρχικά κουβαλήθηκε εδώ μετά την κρίση, από τον Γ. Παπανδρέου, επειδή ο επικεφαλής του, ο Μεξικανός οικονομολόγος Άνχελ Γκουρία, συμβαίνει να είναι και μεγαλοστέλεχος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς.
Μάλιστα, στις 8 Ιανουαρίου 2010, είχε πραγματοποιηθεί επτάωρη (!) σύσκεψη του τότε πρωθυπουργού και προέδρου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς Γ. Παπανδρέου με ξένους «σοφούς» για την οικονομία, υπό τον γενικό τίτλο «Καλές εμπειρίες υλοποίησης οικονομικών προγραμμάτων σε χώρες της ΕΕ και του ΟΟΣΑ».
Και στις 16 Μαρτίου του 2010, λίγο πριν από την είσοδό μας στο Μνημόνιο, ο κ. Γκουρία μας επισκέφθηκε και στη διάρκεια δείπνου που δόθηκε προς τιμήν του στον «Διόνυσο», μας διαβεβαίωσε πως «είναι αδύνατον να χρεοκοπήσει μια χώρα της οποίας το οικονομικό επιτελείο προέρχεται από τον ΟΟΣΑ».
Αναφερόταν στον κ. Παπακωνσταντίνου και στην κ. Κατσέλη – η παρουσία των οποίων, παρά τις διαβεβαιώσεις Γκουρία, ουδόλως μας εμπόδισε να χρεοκοπήσουμε.
Τον Νοέμβριο του 2010, σε συνάντησή του με τον κ. Παπανδρέου στο περιθώριο του Συμβουλίου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς στο Παρίσι, ο κ. Γκουρία είχε επίσης δηλώσει ότι στην Ελλάδα «γίνεται καλή δουλειά», ενώ οι δυο τους κουβέντιασαν «στρατηγικές γύρω από την πράσινη ανάπτυξη, θέματα καινοτομίας, ανεργίας στη νεολαία και θέματα παιδείας».
Τότε ήταν που συζήτησαν για μια «πιο στενή συνεργασία ανάμεσα στον ΟΟΣΑ και τη Σοσιαλιστική Διεθνή σε θέματα που αφορούν σε μια καλύτερη λειτουργία του κράτους, όπως η πάταξη της γραφειοκρατίας, η διαφάνεια, η βοήθεια στον πολίτη»!
Έτσι κι’ έγινε!
Τον Δεκέμβριο του 2010, ο τότε υπουργός κ. Ραγκούσης ανακοίνωσε την έναρξη συνεργασίας με τον ΟΟΣΑ, που, όπως είχε πει, καλείται μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2011 να κάνει «λειτουργική αξιολόγηση» στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η δημόσια διοίκηση, άρα να επισημάνει πού υπάρχουν κενά και πού ελλείψεις.
Αρχίσαμε τη συνεργασία με τον ΟΟΣΑ – αργότερα του στείλαμε και την κ. Μπιρμπίλη στο Παρίσι – και τον Αύγουστο του 2011, είχαμε την πρώτη έκθεση του Οργανισμού, όπου τα έβλεπε όλα ρόδινα, προέβλεψε ότι θα μπαίναμε σε ρυθμούς ανάπτυξης από το… 2012 και μιλούσε για «αξιοπρόσεκτα αποτελέσματα»!
Εκείνη την περίοδο, ο ελληνικός Τύπος είχε γεμίσει από συνεντεύξεις του κ. Γκουρία, που δεν φειδόταν κολακευτικών σχολίων για τον τότε πρωθυπουργό, λέγοντάς μας μάλιστα πως ο κ. Παπανδρέου «ήταν ένας από τους πιο δημοφιλείς ομιλητές κατά τον εορτασμό των 50 χρόνων του ΟΟΣΑ πέρυσι το Μάιο»!
Κάπως έτσι μπήκε στη ζωή μας ο ΟΟΣΑ, που κατόρθωσε να περιληφθεί (μαζί με την εργαλειοθήκη του) στο δεύτερο μνημόνιο.
Τον Δεκέμβριο του 2011, ο Οργανισμός εξέδωσε έκθεση-κόλαφο για την ελληνική δημόσια διοίκηση, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως η χώρα μας είναι ανίκανη να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις, διότι η κυβέρνηση αδυνατεί να υποχρεώσει τα νευραλγικά υπουργεία να ακολουθήσουν ενιαία πολιτική, ενώ οι Έλληνες κρατικοί υπάλληλοι, οχυρωμένοι στα μαγαζάκια τους, δεν επεξεργάζονται δεδομένα και δεν έχουν καν επαφή με τους συναδέλφους τους στα άλλα υπουργεία.
«Συνολικά η ελληνική δημόσια διοίκηση δεν διαθέτει τα πρακτικά εργαλεία, την κουλτούρα και την ικανότητα να σχεδιάσει, να εκτελέσει και να ελέγξει την εφαρμογή μιας παραγωγικής πολιτικής», ανέφερε ο ΟΟΣΑ – και δεν είχε άδικο.
Η απάντηση της τότε κυβέρνησης, σε μάλλον μπλαζέ ύφος, ήταν πως τα προβλήματα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης είναι γνωστά και πως «με βάση αυτήν την έκθεση προχωρούμε στη μεγάλη μεταρρύθμιση για το Επιτελικό Κράτος» - κάτι σαν κι’ αυτό που τώρα λέει ότι θα φτιάξει ο κ. Τσίπρας!
Τον Μάιο του 2012, ο Οργανισμός προέβλεψε (αναθεωρώντας τις προηγούμενες προβλέψεις του) ότι η Ελλάδα θα παρέμενε σε ύφεση ως τα 2013.
Μ' αυτά και μ' αυτά, οι πιέσεις του Οργανισμού έφεραν αποτελέσματα και ακριβώς τον Μάιο του 2012, η Αθήνα ανέθεσε στον Οργανισμό την υλοποίηση του έργου «Εντοπισμός κανονιστικών εμποδίων στον ανταγωνισμό σε συγκριμένους τομείς της ελληνικής οικονομίας και προτάσεις για την άρση τους» με χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσής του το τέλος του έτους (του 2012) και αμοιβή 936.468 ευρώ μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ ή οποιουδήποτε άλλου φόρου ή κράτησης (με συγχρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου).
Και (ώ του θαύματος!) τον Δεκέμβριο του 2012, ο ΟΟΣΑ «είδε» το φως το αληθινό, δηλαδή σημάδια σταθεροποίησης της ανάπτυξης στην Ελλάδα.
Παράλληλα, ξεκινώντας από τον Ιανουάριο του 2013, ανέπτυξε και την εργαλειοθήκη του, καταγράφοντας τις παθογένειες που εμποδίζουν τις τιμές να πέσουν (στο μεταξύ είχε υπογραφεί η σύμβαση που είχε συμφωνηθεί τον Μάιο του 2012, πριν δηλαδή από τις εκλογές), προτείνοντας 329 μεταρρυθμίσεις – μερικές από τις οποίες μας ταλαιπωρούν σήμερα – και τις οποίες ο Οργανισμός παρουσίασε με την Έκθεσή του της 27ης Νοεμβρίου 2013.
«Τώρα πρέπει να βάλουμε τον σπόρο για να δρέψετε αργότερα τους καρπούς», είχε πει ο κ. Γκουρία, για να μας διαβεβαιώσει: «Υπάρχει ζωή μετά το χρέος»!
Ανάμεσα στις παρατηρήσεις του Οργανισμού ήταν και πως «νέες ξενοδοχειακές μονάδες, συχνά δεν μπορούν να δημιουργηθούν λόγω περιορισμών από τις χωροταξικές διατάξεις», καθώς υπάρχουν σειρά από ρυθμίσεις που είτε απαγορεύουν να λειτουργήσουν καινούργια ξενοδοχεία, ιδίως στην ηπειρωτική Ελλάδα –πχ στην Αθήνα- «λόγω κορεσμού», είτε αποτρέπουν στην ουσία την αλλαγή χρήσης κτιρίων σε ξενοδοχεία, με αποτέλεσμα, λιγότερα ξενοδοχεία, λιγότερος ανταγωνισμός, υψηλότερες χρεώσεις.
Ο ΟΟΣΑ ζητούσε κατάργηση της υποχρέωσης υποβολής μελέτης για την οικονομική βιωσιμότητα ειδικών τουριστικών εγκαταστάσεων (Κέντρα Συνεδριάσεων, Θεματικών πάρκων, Κέντρων Θαλασσοθεραπείας, Αθλητικών και Προπονητικών Κέντρων κ.λπ.) αν ο ενδιαφερόμενος δεν επιχορηγείται για την επένδυσή του (σχετική πρόβλεψη υφίσταται σε κανονιστικές πράξεις - ΚΥΑ) και κατάργηση της βεβαίωσης της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού περί του πολιτιστικού ενδιαφέροντος της διαδρομής που ακολουθεί υπαίθριο τουριστικό τρένο στην οποία επίσης βεβαιώνεται ότι δε προκαλείται φθορά σε αρχαιολογικούς χώρους.
Σήμερα, έχουμε καταλήξει να μαλώνουμε για τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, το ψωμί, το γάλα και τα βιβλία – προφανώς όλα τα άλλα έχουν λυθεί, μεταξύ των οποίων και η μεταρρύθμιση στη δημόσια διοίκηση, που μάλλον πρέπει να λειτουργεί άψογα.
Σημειώστε, ότι τον Μάιο του 2013, ο ΟΟΣΑ είχε και πάλι αλλάξει γνώμη και μας είχε ανακοινώσει πως η ελληνική οικονομία θα παρέμενε σε ύφεση και το 2014, για έβδομο κατά σειρά έτος και προέβλεπε επιπλοκές στη δυνατότητα της Αθήνας να επιστρέψει στις αγορές, «καθώς η βαθύτερη ύφεση μπορεί να αναγκάσει την ευρωζώνη και το ΔΝΤ σε έκτακτο δανεισμό».
Δηλαδή, μετά από τόση βοήθεια, οι προβλέψεις του ΟΟΣΑ ήσαν δυσμενέστερες από εκείνες της Κομισιόν – γεγονός που προκάλεσε τη διαφωνία και την αντίδραση του ελληνικού υπουργείου των Οικονομικών.
Μόλις πρόσφατα, στις 11 Φεβρουαρίου 2014, ο ΟΟΣΑ παραδέχθηκε ότι οι υπεραισιόδοξες προβλέψεις του για την πορεία των ευρωπαϊκών οικονομιών οφείλονται στην επανειλημμένα εσφαλμένη υπόθεσή του ότι οι χώρες της Ευρωζώνης θα λάμβαναν αποτελεσματικά μέτρα για να εκτονώσουν την κρίση και όχι στις επιπτώσεις της λιτότητας.
Δηλαδή, διαφώνησε με το ΔΝΤ, που το 2012 είχε ανακοινώσει πως όλες οι προβλέψεις είχαν υποτιμήσει την επίπτωση της λιτότητας στην ανάκαμψη – το γνωστό δηλαδή «λάθος» με τους δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΟΟΣΑ Πιερ Κάρλο Πάντοαν, υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας πλέον, απέρριψε το εύρημα του ΔΝΤ, υποστηρίζοντας πως «ο ΟΟΣΑ δεν υποεκτίμησε τους δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές. Η πιο σημαντική πηγή λάθους (σ.σ.: στις προβλέψεις) ήταν η επανειλημμένη υπόθεση ότι η κρίση της Ευρωζώνης θα ξεθύμαινε με τον χρόνο και ότι οι διαφορές στις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων θα μειώνονταν».
Όπως πληροφορηθήκαμε, άλλο ήταν το «λάθος» του ΟΟΣΑ:
Ότι η πιο σημαντική αποτυχία του ήταν πως… υπέθετε σταθερά ότι οι πολιτικοί της Ευρωζώνης θα έθεταν υπό έλεγχο την κρίση, κάτι που συνέβη μόνο τον Ιούλιο του 2012, όταν ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Μάριο Ντράγκι δήλωσε ότι θα έκανε «ό,τι χρειάζεται» για να σώσει το ευρώ.
Αυτά…
