Εναλλακτικές διαδρομές, για να αποφύγουν τους σταθμούς διοδίων επί της εθνικής οδού Θεσσαλονίκης - Αθηνών, αναζητούν όλο και περισσότεροι οδηγοί μετά και τις προχθεσινές ανατιμήσεις, που αύξησαν το κόστος μετακίνησης κατά 25,5%.
Του Φώτη Κουτσαμπάρη
Όσοι πρέπει να μεταβούν στην πρωτεύουσα ή να επιστρέψουν από αυτή ακολουθούν παράδρομους, επαρχιακές οδούς ή και χωματόδρομους σε κάποια τμήματα του αυτοκινητόδρομου της ΠΑΘΕ, αναρτώντας μάλιστα «οδηγίες παράκαμψης» στο διαδίκτυο.
Από τα μεσάνυχτα της Τετάρτης το ταξίδι Θεσσαλονίκη-Αθήνα επιβαρύνθηκε με επιπλέον 5,80 ευρώ μόνο για τη μετάβαση και με επιπλέον 11,60 ευρώ και για την επιστροφή. Στο τμήμα Κλειδί-Ράχες Μαλιακού αυξήσεις έγιναν σε δύο εκ των έξι εν λειτουργία σταθμών και συγκεκριμένα στην Πελασγία (από 2,70 στα 3,50 ευρώ) και στο Μοσχοχώρι (από 3,10 στα 4 ευρώ). Οι συχνοί χρήστες έχουν έκπτωση με βάση τις παλιές τιμές, όπως και οι κάτοχοι πομποδέκτη. Στο τμήμα από τις Ράχες Μαλιακού μέχρι τη Σκάρφεια λειτουργεί ένας μετωπικός σταθμός (Αγίας Τριάδας) όπου δεν επήλθε αλλαγή στο κόστος. Στους τρεις σταθμούς από τη Σκάρφεια μέχρι τον κόμβο της Μεταμόρφωσης έγιναν αυξήσεις: στην Τραγάνα από 2,45 στα 3,15 ευρώ, στη Θήβα από 2,55 στα 3,95 ευρώ και στις Αφιδνές από 2,10 στα 3,35 ευρώ.
Στους συχνούς χρήστες των αυτοκινητόδρομων προβλέπονται εκπτώσεις μέχρι 60%, εφόσον η πληρωμή γίνεται με ηλεκτρονικό τρόπο. Για το σταθμό Αιγινίου η έκπτωση στους συχνούς χρήστες φτάνει στο 80%. Ειδικότερα στους σταθμούς της «Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου» το ποσοστό έκπτωσης είναι 15% για 11 έως 20 μηνιαίες διελεύσεις, 30% για 21 έως 30 διελεύσεις και 60% για 31 έως 60 διελεύσεις. Στο Αιγίνιο η έκπτωση είναι 10% για 6 έως 10 μηνιαίες διελεύσεις, 30% για 11 έως 20 διελεύσεις, 70% για 21 έως 30 διελεύσεις και 80% για 31 έως 60 διελεύσεις. Από τη «Νέα Οδό» παρέχεται έκπτωση 5% για 11 έως 20 μηνιαίες διελεύσεις, 15% για 21 έως 30 διελεύσεις, 20% για 31 έως 40 διελεύσεις, 40% για 41 έως 50 διελεύσεις και 50% για 51 διελεύσεις και πάνω.
Οι εναλλακτικές διαδρομές που προτείνονται από χρήστες της ΠΑΘΕ, ώστε να παρακάμπτονται οι σταθμοί διοδίων, είναι:
1. Διόδια Μαλγάρων. Σε απόσταση 3,5 χλμ. πριν από το σταθμό στρίβουμε στον ανισόπεδο κόμβο στην έξοδο για Χαλάστρα. Ακολουθούμε την επαρχιακή οδό μέσα από τη Χαλάστρα, τα Κύμινα και τα Μάλγαρα και ξαναβγαίνουμε στην ΠΑΘΕ από τον ανισόπεδο κόμβο Μαλγάρων. Στην επιστροφή από Αθήνα αντίστροφα βγαίνουμε από τον κόμβο Μαλγάρων 500 μ. πριν από τα διόδια, περνάμε τους οικισμούς και ξαναμπαίνουμε στην ΠΑΘΕ από τον κόμβο Χαλάστρας. Με την εναλλακτική διαδρομή τα επιπλέον χιλιόμετρα είναι περίπου 3 και ο επιπλέον χρόνος 15 λεπτά (το κόστος βενζίνης θα αυξηθεί κατά 0,40 ευρώ). Ο δρόμος είναι στενός με μία λωρίδα ανά κατεύθυνση και διπλή γραμμή στη μέση. Έχει λακκούβες και στροφές.
2. Διόδια Αιγινίου. Είναι σε κοντινή απόσταση από τα διόδια Μαλγάρων, περίπου στα 15 χιλιόμετρα, και εάν θέλουμε να τα παρακάμψουμε, πρέπει να ακολουθήσουμε εναλλακτική διαδρομή μήκους επιπλέον 25 χλμ. Δηλαδή: Πηγαίνοντας προς Αθήνα στρίβουμε προς τη Βέροια, στον κόμβο της Εγνατίας οδού, και βγαίνουμε από την έξοδο της Αλεξάνδρειας στον παλαιό δρόμο Αλεξάνδρειας-Κατερίνης, τον οποίο ακολουθούμε. Ξαναμπαίνουμε στην ΠΑΘΕ από τον κόμβο Αιγινίου μετά τα διόδια. Από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη ακολουθούμε την αντίστροφη διαδρομή, βγαίνουμε δηλαδή από τον κόμβο Αιγινίου, ακολουθούμε την παλαιά εθνική οδό, ξαναμπαίνουμε από Αλεξάνδρεια κ.ο.κ. Η εναλλακτική διαδρομή δεν συμφέρει, διότι χάνεται πολύτιμος χρόνος και καταναλώνουμε επιπλέον βενζίνη 3,25 ευρώ, όταν το κόστος διοδίων είναι 2,20 ευρώ. Έχει δύο λωρίδες κυκλοφορίας, πολλές στροφές και λακκούβες.
3. Διόδια Λεπτοκαρυάς. Βγαίνουμε από την έξοδο για Λιτόχωρο, περνάμε από τον ανισόπεδο κόμβο και κατευθυνόμαστε προς τον παραλιακό επαρχιακό δρόμο στρίβοντας δεξιά προς Λεπτοκαρυά. Περνάμε μέσα από τη Λεπτοκαρυά και φτάνουμε στην παραλία του Παντελεήμονα. Στη διασταύρωση στρίβουμε δεξιά με κατεύθυνση προς Νέο Παντελεήμονα και ξαναμπαίνουμε στην ΠΑΘΕ στο ύψος του κάστρου του Πλαταμώνα. Από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη βγαίνουμε από τον ισόπεδο κόμβο του Νέου Πλαταμώνα, στο ύψος του κάστρου, ακολουθούμε την παραλιακή, φτάνουμε στον κόμβο Λιτοχώρου, ανεβαίνουμε επάνω και ξαναμπαίνουμε στην ΠΑΘΕ μετά το σταθμό διοδίων. Η εναλλακτική διαδρομή είναι κατά 5 χλμ. μακρύτερη και σε χρόνο κατά 10 λεπτά. Το κόστος είναι 0,60 ευρώ αντί των 2 ευρώ των διοδίων.
4. Διόδια Πυργετού. Στρίβουμε δεξιά στην έξοδο για Μεσάγγαλα Λάρισας, ακολουθούμε την επαρχιακή οδό, έπειτα από 4 χλμ. στρίβουμε στη διασταύρωση δεξιά και στην επόμενη διασταύρωση αριστερά και ξαναμπαίνουμε στην ΠΑΘΕ. Από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη βγαίνουμε στην έξοδο για Πυργετό, στην πρώτη διασταύρωση του επαρχιακού δρόμου στρίβουμε δεξιά, στη δεύτερη αριστερά και έπειτα από 3 χλμ. μέσω μιας υπόγειας διάβασης ξαναβγαίνουμε στην ΠΑΘΕ. Η εναλλακτική διαδρομή είναι κατά 1 χλμ. μακρύτερη και σε χρόνο κατά 5 λεπτά. Ο δρόμος είναι στενός με μία λωρίδα ανά κατεύθυνση και λακκούβες.
5. Διόδια Μακρυχωρίου. Βγαίνουμε από την ΠΑΘΕ στην έξοδο για Μακρυχώρι - Ευαγγελισμό και ακολουθούμε τον παράδρομο μέχρι την παλαιά εθνική οδό Θεσσαλονίκης - Λάρισας. Στον κόμβο Συκουρίου από την παλαιά εθνική οδό συνεχίζουμε ευθεία προς Λάρισα, για να αποφύγουμε και τα πλευρικά διόδια, περνάμε μέσα από τη Λάρισα και ξαναμπαίνουμε στην ΠΑΘΕ. Από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη βγαίνουμε στην έξοδο για Λάρισα, περνάμε μέσα από την πόλη και ξαναμπαίνουμε στην ΠΑΘΕ από τον κόμβο Μακρυχωρίου. Η εναλλακτική διαδρομή είναι κατά 5 χλμ. μακρύτερη, αλλά σε χρόνο χρειάζονται επιπλέον 20 λεπτά.
6. Διόδια Μοσχοχωρίου. Στρίβουμε στην τέταρτη έξοδο για Λάρισα και στα 200 μέτρα περνάμε τον ανισόπεδο κόμβο Νίκαιας και στρίβουμε αριστερά στον παράδρομο, τον οποίο ακολουθούμε για 10 χλμ. Ξαναμπαίνουμε στην ΠΑΘΕ στον κόμβο του Κιλελέρ. Αντίστροφα βγαίνουμε από το Κιλελέρ και μπαίνουμε από τον κόμβο Λάρισα 4. Η εναλλακτική διαδρομή έχει πολλές στροφές σε στενό δρόμο, είναι κατά 5 χλμ. μακρύτερη και χρειάζονται επιπλέον 10 λεπτά.
7. Διόδια Πελασγίας. Βγαίνουμε από την έξοδο για Πελασγία - Γλύφα, στρίβουμε προς Γλύφα και από τη δεύτερη διασταύρωση που συναντάμε ακολουθούμε την πάροδο που καταλήγει στην παραλία Πελασγίας, συνεχίζουμε, περνάμε το ύψος των διοδίων, βρίσκουμε μία υπόγεια διάβαση, έναν χωματόδρομο και ξαναμπαίνουμε στην ΠΑΘΕ.
Η εναλλακτική διαδρομή δεν συνιστάται, έχει πολλές στροφές, είναι επικίνδυνη.
8. Διόδια Αγίας Τριάδας. Βγαίνουμε στην έξοδο Θερμοπυλών - Γοργοποτάμου και συνεχίζουμε ευθεία περνώντας μέσα από τις Θερμοπύλες. Λίγο πριν να φτάσουμε στο ύψος των διοδίων, περνάμε από τον ανισόπεδο κόμβο κάτω από την ΠΑΘΕ και συνεχίζουμε δεξιά προσπερνώντας τα διόδια από την αντίθετη πλευρά του δρόμου. Ο δρόμος είναι χωματόδρομος για 800 μέτρα. Συνεχίζουμε, φτάνουμε στο Μώλο και από τον ανισόπεδο κόμβο ξαναμπαίνουμε στην ΠΑΘΕ. Η παράκαμψη είναι μεγάλη.
Από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη στρίβουμε στην έξοδο για Μώλο, στην πρώτη διασταύρωση στρίβουμε αριστερά και συνεχίζουμε για Θερμοπύλες από τον παράδρομο. Ακολουθούμε το χωματόδρομο για 800 μέτρα και μετά περνάμε την ταμπέλα που δείχνει προς Λαμία και βγαίνουμε στην ΠΑΘΕ, σε ένα πάρκιγκ. Η διαδρομή είναι κουραστική και απαιτεί επιπλέον 10 λεπτά.
9. Διόδια Τραγάνας. Περνάμε την έξοδο για Αταλάντη και βγαίνουμε από την επόμενη έξοδο για το βενζινάδικο. Ακολουθούμε τον παράδρομο και κατευθυνόμαστε προς Τραγάνα μέχρι τη διασταύρωση προς το χωριό Προσκυνάς. Περνάμε το χωριό και ξαναμπαίνουμε στην ΠΑΘΕ με τη βοήθεια των πινακίδων. Η διαδρομή κοστίζει 10 λεπτά περισσότερο. Από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη βγαίνουμε στην έξοδο για Μαλεσίνα, στη διασταύρωση στρίβουμε δεξιά, περνάμε κάτω από την ΠΑΘΕ και συνεχίζουμε προς το χωριό Προσκυνάς, το οποίο περνάμε, μπαίνουμε στην Τραγάνα, συνεχίζουμε παράλληλα στην ΠΑΘΕ, βγαίνουμε στην άλλη πλευρά από γέφυρα και ξαναμπαίνουμε στην ΠΑΘΕ από ένα βενζινάδικο.
10. Διόδια Θηβών. Εισερχόμαστε στο σταθμό εξυπηρέτησης αυτοκινήτων στα δεξιά μας, συνεχίζουμε στον πλαϊνό δρόμο, ακολουθούμε τον παράδρομο στην αριστερή πλευρά της ΠΑΘΕ και ξαναμπαίνουμε από την επόμενη έξοδο της Ριτσώνας. Από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη στη Ριτσώνα βγαίνουμε από την ΠΑΘΕ και ακολουθούμε το δρόμο παράλληλα της εθνικής, περνάμε δίπλα από τα πλευρικά διόδια των Θηβών και φτάνουμε στο σταθμό εξυπηρέτησης αυτοκινητιστών, από τον οποίο ξαναμπαίνουμε στην ΠΑΘΕ. Η εναλλακτική διαδρομή είναι 3 χλμ. μακρύτερη και ο χρόνος είναι κατά 10 λεπτά περισσότερος.
11. Διόδια Αφιδνών. Στρίβουμε δεξιά μέσα από τον Σείριο, ακολουθούμε τον παράδρομο για Αθήνα και βγαίνουμε στον Άγιο Στέφανο. Από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη βγαίνουμε στον παράδρομο από Άγιο Στέφανο και ξαναμπαίνουμε από Σείριο. Η εναλλακτική διαδρομή έχει πολλή κίνηση και πολλοί οδηγοί αναφέρουν ότι δεν συμφέρει και πως είναι προτιμότερο να πληρώσει κανείς τα διόδια.
1,3 δισ. ευρώ τα έσοδα από τα διόδια
Στοιχεία για τα συνολικά έσοδα από την είσπραξη διοδίων διαβιβάστηκαν στη Βουλή από τον υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Μιχάλη Χρυσοχοΐδη. Αφορούν τη χρονική περίοδο από το 2008 μέχρι και τον Οκτώβριο του 2013 και δείχνουν ότι τα έσοδα ανήλθαν σε 1,3 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα στο έγγραφο αναφέρεται ότι τα συνολικά έσοδα (με ΦΠΑ) για κάθε σύμβαση παραχώρησης αυτήν την περίοδο έχουν ως εξής: Ολυμπία Οδός (Ελευσίνα-Κόρινθος-Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα): 435.623.473,07 ευρώ. Νέα Οδός (Αντίρριο-Ιωάννινα, Αθήνα-Μαλιακός και Σχηματάρι-Χαλκίδα): 441.841.638,94 ευρώ. Μορέας (Κόρινθος-Τρίπολη-Καλαμάτα και κλάδος Λεύκτρο- Σπάρτη): 149.249.153,61 ευρώ. Κεντρική Οδός (Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδας Ε65): 31.508.913,30 ευρώ. Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου (Μαλιακός-Κλειδί): 315.362.259,74 ευρώ.
Όπως επισημαίνει ο κ. Χρυσοχοΐδης, το ύψος των τελών διοδίων καθορίζεται από τις συμβάσεις παραχώρησης με υποχρέωση τήρησης ανώτατου ορίου. Πρόκειται για την ανώτατη ανά χιλιόμετρο τιμή που δικαιούται να επιβάλει ο παραχωρησιούχος και υπόκειται σε ετήσια τιμαριθμική αναπροσαρμογή βάσει του δείκτη τιμών καταναλωτή, όπως αυτός καταρτίζεται και δημοσιεύεται από την ΕΣΥΕ.
Τα στοιχεία διαβιβάστηκαν στη Βουλή έπειτα από ερωτήσεις του ανεξάρτητου βουλευτή Νίκου Νικολόπουλου. Ο κ. Χρυσοχοΐδης επικαλέστηκε τεχνική έκθεση του υπουργείου Οικονομικών της Μ. Βρετανίας του 2010, στην οποία γίνεται σύγκριση του μέσου κόστους κατασκευής ενός χιλιομέτρου οδικής υποδομής σε κράτη και περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και όπως επισημαίνει ο υπουργός, «ειδικά η Ελλάδα και η Ισπανία εμφανίζουν το χαμηλότερο μέσο κόστος, περίπου 7 εκατ. δολάρια ανά χιλιόμετρο, δηλαδή περίπου 5,5 εκατομμύρια ευρώ ανά χιλιόμετρο».
Διόδια στη διαδρομή Θεσσαλονίκη - Αθήνα
Σταθμός Μαλγάρων: 1,20 ευρώ
Σταθμός Αιγινίου: 2,20 ευρώ
Σταθμός Λεπτοκαρυάς: 2 ευρώ
Σταθμός Πυργετού: 2 ευρώ
Σταθμός Μακρυχωρίου: 1,40 ευρώ
Σταθμός Μοσχοχωρίου: από 3,10 4 ευρώ (ηλεκτρονικά 3,10)
Σταθμός Πελασγίας: από 2,70 3,50 ευρώ (2,70 ηλεκτρονική πληρωμή)
Σταθμός Αγίας Τριάδας: 1,65 ευρώ
Σταθμός Τραγάνας: από 2,45 3,90 ευρώ
Σταθμός Θηβών: από 2,55 3,95 ευρώ
Σταθμός Αφιδνών: από 2,10 3,35 ευρώ
ΣΥΝΟΛΟ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ: από 23,35 29,15 ευρώ
ΜΕ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ: από 46,70 58,30 ευρώ