Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης
Σίγουρα κανείς δεν θα το πίστευε αν δεν έβλεπε το δημοσίευμα-ομολογία της τουρκικής εφημερίδας, Aksam, με την πραγματικά πρωτοφανή και συνάμα εκπληκτική φωτογραφία όπου προβάλλεται ένας ... Τούρκος ιμάμης να αναγινώσκει περικοπές από το Κοράνι στους μουσουλμάνους υπό… την σκέπη του Παντοκράτορα Ιησού Χριστού. Σημεία των καιρών;
Το εκπληκτικό αυτό γεγονός έγινε στην περιοχή της Αμάσειας, μια περιοχή που πριν από την ανταλλαγή των πληθυσμών κατοικούσε πυκνός ελληνορθόδοξος πληθυσμός καθώς και πολλοί κρυπτοχριστιανοί που άλλοι μεν διασώθηκαν φεύγοντας για την Ελλάδα ή την Ρωσία, πολλοί όμως και με τις ίδιες τις τουρκικές μαρτυρίες παρέμειναν και ίσως εξακολουθούν να ζουν, (οι απόγονοι τους), στα μέρη εκείνα όπου γράφτηκαν πολλές μαρτυρικές σελίδες του ηρωικού Πόντου.
Σύμφωνα λοιπόν με την τουρκική εφημερίδα στην περιοχή της Αμάσειας και συγκεκριμένα στην κωμόπολη, Gümüşhaciköy και στο μουσουλμανικό τζαμί που λειτουργούσε μέχρι το 1923 σαν ελληνορθόδοξη εκκλησία, ο τοπικός Ιμάμης όρθιος διαβάζει το Κοράνι υπό την σκέπη του Παντοκράτορα Ιησού Χριστού. Όπως φαίνεται και στην αποκαλυπτική φωτογραφία του δημοσιεύματος, οι ντόπιοι μουσουλμάνοι, (;;;), δεν θέλησαν να καταστρέψουν την εικόνα παρά του ότι η απεικόνιση μορφών θεωρείται για το Ισλάμ μεγάλη αμαρτία. Έτσι στον τρούλο αυτού του τζαμιού διακρίνει κανείς μια περίτεχνη αγιογραφία του Ιησού Χριστού - Παντοκράτορα καθώς και τους δώδεκα αποστόλους που τον πλαισιώνουν από όλες τις μεριές. Μια πραγματικά εντυπωσιακή τοιχογραφία που δεσπόζει εν έτη 2014 μέσα σε ένα μουσουλμανικό τέμενος. Η εκκλησία αυτή που σήμερα είναι τζαμί, όπως αναφέρεται κτίστηκε το 1800 όταν ανθούσαν τα τοπικά μεταλλεία από Έλληνες εργάτες και το ελληνικό στοιχείο της περιοχής αριθμούσε πάνω από 100.000 κατοίκους με πάνω από 300 ενορίες με ισάριθμες εκκλησίες ενώ ήταν και έδρα Μητρόπολης. Σήμερα στην πόλη της Αμάσειας επιβιώνουν οι παλιές ελληνικές γειτονιές, με σπίτια-φαντάσματα. Πολλά από αυτά βρίσκονται στις όχθες του ποταμού Ίρι, που διασχίζει την πόλη.
Αλλά το εντυπωσιακό, όπως αναφέρεται στην τουρκική εφημερίδα που παίρνει τις διαστάσεις θαύματος, είναι ότι στην εκκλησία αυτή η οποία μετά το 1924 έγινε τζαμί, η μεγαλοπρεπή αυτή τοιχογραφία του Ιησού Χρηστού που μέχρι τότε ήταν καλυμμένη εμφανίστηκε μετά από ένα τοπικό σεισμό. Οι ντόπιοι μουσουλμάνοι δεν τόλμησαν στη συνέχεια να την καταστρέφουν ή να την σκεπάσουν με άσβεστη όπως είναι η συνήθης πρακτική των μουσουλμάνων για τις τοιχογραφίες όταν μια εκκλησία μετατρέπεται σε τζαμί. Έτσι σήμερα που η εκκλησία αυτή συγκεντρώνει του μουσουλμάνους για την προσευχή, αναδίδει το άρωμα της ελληνορθόδοξης ταυτότητας της και μάλιστα στο κορυφαίο σημείο του κτίσματος, δηλαδή στον τρούλο με τον Ιησού Χριστό των Ρωμιών που λατρεύονταν επί αιώνες στη περιοχή.
Ίσως εδώ πρόκειται για άλλο ένα δείγμα μπερδεμένων θρησκευτικών συνειδήσεων, ίσως ακόμα και για κάποια ίχνη κρυπτοχριστιανών που εκδηλώνονται με αυτόν τον τρόπο κάτω από ένα καταπιεστικό ισλαμικό καθεστώς. Είναι γνωστό πως ο Πόντος επί αιώνες είχε ζήσει το μεγάλο δράμα των κρυπτοχριστιανών που επιφανειακά ζούσαν σαν μουσουλμάνοι ενώ στην πραγματικότητα και κρυφά λάτρευαν τον ελληνορθόδοξο Ιησού Χριστό. Έχουν γραφεί άπειρες ιστορίες από ζωντανές μαρτυρίες για τα χρόνια αυτά που οι κρυπτοχριστιανοί με χίλια βάσανα κράτησαν κρυφά την πίστη τους, είχαν διπλά ονόματα, ένα μουσουλμανικό και ένα χριστιανικό και όταν ήρθε η ώρα οι περισσότεροι εκδηλώθηκαν φανερά πως είναι χριστιανοί και όχι μουσουλμάνοι. Όταν έγινε η ανταλλαγή των πληθυσμών έφυγαν για την Ελλάδα όχι όμως όλοι, κάποιοι παρέμειναν εκεί στην πατρίδα τους και οι απόγονοι τους ζουν μέχρι σήμερα το δικό τους συνειδησιακό δράμα.
Νίκος Χειλαδάκης
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
e-pontos.gr
