Πρωτοπορεί και πάλι η πανεπιστημιακή Καρδιοθωρακοχειρουργική κλινική του νοσοκομείου “ΑΧΕΠΑ”.
Της Νικολέττας Μπούκα
Τα τελευταία δύο χρόνια εφαρμόζει την εμφύτευση βλαστοκυττάρων σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια με στόχο τη δημιουργία νέων αγγείων, που θα συμβάλουν στην καλύτερη αιμάτωση του μυοκαρδίου.
Μέχρι στιγμής η τεχνική εφαρμόστηκε σε δώδεκα ασθενείς και τα πρώτα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, καθώς έδειξαν ότι η μέθοδος είναι ασφαλής και αποτελεσματική στη βελτίωση της λειτουργίας του μυοκαρδίου.
Επικεφαλής της προσπάθειας είναι ο διευθυντής της κλινικής, αναπληρωτής καθηγητής ΑΠΘ Κυριάκος Αναστασιάδης μαζί με την ομάδα του, ενώ κλειδί για το πρωτοποριακό αυτό εγχείρημα αποτελεί η συνεργασία με τον καθηγητή Γενετικής και πρύτανη του Πανεπιστημίου του Cardiff Sir Martin John Evans, ο οποίος υπήρξε πρωτοπόρος στην απομόνωση, την καλλιέργεια και την κλινική εφαρμογή των βλαστοκυττάρων. Μάλιστα για τη συνολική προσφορά του στην επιστήμη έχει λάβει πληθώρα διεθνών διακρίσεων και βραβείων, με αποκορύφωμα την απονομή του βραβείου Νόμπελ Ιατρικής το 2007.
Ο διακεκριμένος επιστήμονας βρέθηκε χθες στη Θεσσαλονίκη, όπου αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του τμήματος Ιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ, ενώ προηγήθηκε επίσκεψή του στο “ΑΧΕΠΑ”.
“Είμαι ευτυχισμένος που βρίσκομαι εδώ. Και για την τιμή που μου γίνεται αλλά και για τη συνεργασία μου με την πανεπιστημιακή καρδιοθωρακοχειρουργική κλινική του ‘ΑΧΕΠΑ’, η οποία κάνει εξαιρετική δουλειά”, είπε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο Sir Evans.
Παράλληλα εξήγησε ότι η επιστήμη έχει σημειώσει πολύ μεγάλη πρόοδο στη χρήση αυτόλογων κυττάρων για την αντιμετώπιση διαφόρων παθήσεων. Τα κύτταρα αυτά είναι ασφαλή, και επειδή προέρχονται από τον ίδιο τον ασθενή, δεν υπάρχει κίνδυνος απόρριψής τους από τον οργανισμό. Η έρευνα στρέφεται τώρα στη χρήση ετερόλογων κυττάρων, τα οποία θα καλλιεργούνται στο εργαστήριο, προκειμένου στη συνέχεια να εκτραπούν και να γίνουν πολυδύναμα, ώστε να γιατρέψουν και άλλους ιστούς. Η δυσκολία έγκειται στο ότι πρέπει να προέρχονται από άλλον και όχι από τον πάσχοντα και να είναι δυνατή η μεταφορά τους.
“Αυτό δεν είναι επιστημονική φαντασία, αλλά χρειάζεται δουλειά, μέχρι να επιτευχθεί. Έχουμε ακόμη πολύ δρόμο, ώστε ο τομέας της αναγεννητικής ιατρικής να εφαρμοστεί στην κλινική πράξη”, τόνισε ο Sir Evans.
ΕΛΠΙΔΑ ΓΙΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Όπως εξήγησε ο Sir Evans, η χρήση είτε προγονικών κυττάρων ενός συγκεκριμένου ιστού είτε πολυδύναμων κυττάρων, τα οποία διαφοροποιούνται προς το συγκεκριμένο ιστό, αποτελεί σημαντική ελπίδα για την αντιμετώπιση των ασθενειών. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια υπήρξε πολύ σημαντική πρόοδος στον τομέα τόσο των εμβρυικών πολυδύναμων βλαστοκυττάρων όσο και των προγονικών κυττάρων των ενηλίκων.
“Έχουμε πρόοδο στις βιολογικές μελέτες, που δείχνουν πώς τα κύτταρα αυτά διαφοροποιούνται σε συγκεκριμένο ιστό και πώς μπορούν να εκτραπούν και από προγονικά κύτταρα ενός ιστού να μετατραπούν σε προγονικά ενός άλλου ιστού, ώστε να επιδιορθώσουν τη βλάβη σε ένα άλλο όργανο. Το μεγαλύτερο μέρος από αυτήν την έρευνα έχει γίνει μέχρι τώρα είτε σε κυτταρικές καλλιέργειες είτε σε πειραματόζωα. Όμως, για να μπορέσει αυτή η έρευνα να μπει στην κλινική πράξη, είναι απαραίτητο να μεταφερθεί προσεκτικά και στον άνθρωπο”, σημείωσε ο Sir Evans.
Σύμφωνα με τον ίδιο η χρήση αυτόλογων βλαστοκυττάρων για την αναγέννηση ιστών είναι ασφαλής και εφαρμόζεται με επιτυχία. Μάλιστα στην περίπτωση χρήσης των αυτόλογων δεν υπάρχει κίνδυνος απόρριψης του ιστού που δημιουργείται και μεταμοσχεύεται. Αντίθετα υπό διερεύνηση είναι η ασφάλεια της εφαρμογής ετερόλογων βλαστοκυττάρων (προερχόμενων από άλλο άνθρωπο).
“Υπάρχουν δύο-τρεις εξαιρετικές εργασίες σε πειραματόζωα, που αποδεικνύουν ότι αυτή η δουλειά δεν είναι επιστημονική φαντασία, αλλά έχει αποτέλεσμα. Όμως έχουμε ακόμη πολύ δρόμο, ώστε ο τομέας της αναγεννητικής ιατρικής να εφαρμοστεί στην κλινική πράξη”, είπε ο Sir Evans και συμπλήρωσε ότι, όταν οι εφαρμογές των βλαστοκυττάρων τελειοποιηθούν, θα μιλάμε για εξατομικευμένη οριστική θεραπεία για κάθε άνθρωπο και όχι θεραπεία που γίνεται με τη χορήγηση του ίδιου φαρμάκου σε όλους τους ασθενείς.
ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ
Από την πλευρά του ο διευθυντής της πανεπιστημιακής Καρδιοθωρακοχειρουργικής κλινικής του “ΑΧΕΠΑ” Κυριάκος Αναστασιάδης τόνισε ότι “απώτερος στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε νέα αγγεία, ώστε να υπάρχει καλύτερη αιμάτωση του μυοκαρδίου. Αν μπορέσουμε να το πετύχουμε, θα μπορούμε να πούμε ότι κερδίσαμε ένα μεγάλο στοίχημα όσον αφορά την έρευνα για τα βλαστοκύτταρα”.
Ο αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου ΑΠΘ, καθηγητής Βασίλειος Ταρλατζής χαρακτήρισε ιδιαίτερη τιμή για το ΑΠΘ την αναγόρευση του Sir Martin John Evans σε επίτιμο διδάκτορα και εξήρε το πρωτοποριακό έργο του. Παράλληλα τόνισε ότι η εφαρμογή της αναγεννητικής ιατρικής γεννά ελπίδες για τη ριζική θεραπεία ασθενειών που πριν από χρόνια ήταν ανίατες.
Ο διοικητής του “ΑΧΕΠΑ” Γιώργος Βέργουλας επισήμανε ότι η πανεπιστημιακή Καρδιοθωρακοχειρουργική κλινική του νοσοκομείου έχει πολλές δυνατότητες, στις οποίες το υπουργείο Υγείας πρέπει να ρίξει μία δεύτερη ματιά.
