Φρένο στους ακρωτηριασμούς των ποδιών όσων πάσχουν από διαβήτη βάζουν ο συστηματικός έλεγχος και η έγκαιρη επίσκεψη στο γιατρό.
Στην Ελλάδα καταγράφονται κάθε χρόνο 2.000-3.000 ακρωτηριασμοί, με το κόστος καθενός να κυμαίνεται από 30.000 έως 60.000 ευρώ. Ωστόσο το 50% έως 80% μπορεί να αποφευχθεί, εάν ένας ασθενής πάει εγκαίρως στο γιατρό.
Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, το 4%-5% των διαβητικών εμφανίζει έλκη στα πόδια, γεγονός που σημαίνει ότι 40.000-50.000 άτομα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ακρωτηριασμού.
“Για τη δημιουργία έλκους στα πόδια των διαβητικών ευθύνονται δύο σοβαρές επιπλοκές της νόσου, η διαβητική νευροπάθεια και η περιφερική αρτηριοπάθεια. Η διαβητική νευροπάθεια παρουσιάζεται στο 30% των διαβητικών, δηλαδή σε σύνολο 1.000.000 οι 300.000 έχουν διαβητική νευροπάθεια. Στις περιπτώσεις αυτές τα πόδια των διαβητικών χάνουν την αίσθηση του πόνου και δεν αισθάνονται τίποτα, όταν κάποιο αιχμηρό αντικείμενο ή θερμό ερέθισμα προκαλέσει βλάβη. Έτσι μπορεί να δημιουργηθεί οποιαδήποτε πληγή, χωρίς ο ασθενής να την αντιληφθεί”, εξηγεί στη “Μ” ο πρόεδρος της Εταιρείας Μελέτης Παθήσεων Διαβητικού Ποδιού (ΕΜΕΔΙΠ), διευθυντής του Διαβητολογικού Κέντρου στο “Παπαγεωργίου”, Χρήστος Μανές με αφορμή την παγκόσμια ημέρα διαβήτη, που έχει καθιερωθεί η 14η Νοεμβρίου.
Παράλληλα συμπληρώνει ότι αυτή η πληγή συνεπάγεται και είσοδο μικροβίων στον οργανισμό, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί φλεγμονή, η οποία, αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, επεκτείνεται πολύ γρήγορα και καταλήγει σε ακρωτηριασμό.
Σύμφωνα με τον κ. Μανέ η περιφερική αρτηριοπάθεια εμφανίζεται στο 15% των διαβητικών. Γίνεται εμφανής, εάν “μαυρίσει” ή αλλάξει το χρώμα του ποδιού προς το σκούρο, οπότε υπάρχει συνήθως βλάβη των αγγείων, δηλαδή απόφραξη των αρτηριών που φέρνουν το αίμα στα άκρα. Αποτέλεσμα είναι η νέκρωση του άκρου ή των δακτύλων που δεν αιματώνονται. Αν ο ασθενής αποταθεί στο γιατρό και γίνει άμεση απόφραξη, μπορεί να αποκατασταθεί η κυκλοφορία του αίματος και να σωθεί το πόδι. Στην αντίθετη περίπτωση πρέπει να ακρωτηριαστεί.
ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΓΙΑΤΡΟ
Όπως αναφέρει ο κ. Μανές, ένα πόδι που δεν πονά δεν σημαίνει ότι είναι υγιές. Μπορεί να είναι νεκρωμένο και αυτό είναι το χειρότερο. Για το λόγο αυτό οι διαβητικοί πρέπει μία φορά το χρόνο να κάνουν εξέταση του ποδιού τους στο γιατρό. Επίσης κάθε βράδυ πρέπει να ελέγχουν το πόδι τους, κυρίως κάτω από το πέλμα, μήπως εντοπίσουν αμυχή, πληγή ή τραυματισμό, καθώς και τα δάχτυλά τους, μήπως υπάρχει αλλαγή χρώματος.
“Όσο το δυνατόν πιο γρήγορα πάει κάποιος στο γιατρό, τόσο καλύτερη είναι η αντιμετώπισή του. Εφόσον επιβεβαιωθεί ότι υπάρχει πρόβλημα, ο ασθενής θα πάει στο νοσοκομείο. Εκεί ομάδα ειδικών θα συνεργαστεί, ώστε να καταπολεμηθεί η λοίμωξη και να γίνει αποκατάσταση της αιματικής ροής. Αν υπάρχει αγγειακό πρόβλημα, δηλαδή γάγγραινα, τότε γίνεται επέμβαση”, επισημαίνει ο κ. Μανές.
Σύμφωνα με τον ίδιο η προσέλευση στο ιατρείο διαβητικού ποδιού στο “Παπαγεωργίου” έχει αυξηθεί κατά 30%-40%, καθώς οι ασθενείς είναι σε εγρήγορση, διότι φοβούνται μη χάσουν το πόδι τους.
ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Στην Ελλάδα υπάρχουν 800.000-1.000.000 διαβητικοί. Από αυτούς το 10% είναι άτομα με διαβήτη τύπου 1, που συνήθως εμφανίζεται σε νεαρή ηλικία, κάτω των 25 ετών. Δυστυχώς πλέον παρατηρείται στα παιδιά η εμφάνιση διαβήτη τύπου 2, δηλαδή διαβήτη των ενηλίκων, γεγονός για το οποίο ευθύνονται η παχυσαρκία και η έλλειψη άσκησης. Δεν είναι τυχαίο ότι μισή ώρα περπάτημα την ημέρα και σωστή διατροφή μειώνουν κατά 40% τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη.
“Παρατηρούμε και πολλά υπογλυκαιμικά επεισόδια. Εξαιτίας της οικονομικής κρίσης οι ασθενείς αντικαθιστούν τα ακριβά φάρμακα που δεν προκαλούν υπογλυκαιμία με φθηνότερα που προκαλούν”, σημειώνει ο κ. Μανές.
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
- Καθημερινή εξέταση των ποδιών με καθρεφτάκι από τους διαβητικούς, για να δουν αν υπάρχει βλάβη (αλλοίωση χρώματος ή πληγή) και αναφορά στο γιατρό.
- Καθημερινό πλύσιμο των ποδιών με χλιαρό νερό, κάτω από 37 βαθμούς Κελσίου, και καλό σκούπισμα, ιδίως ανάμεσα στα δάχτυλα.
- Αποφυγή βαδίσματος χωρίς υποδήματα. Ακόμη και στη θάλασσα δεν επιτρέπεται η βάδιση χωρίς ειδικά υποδήματα.
- Αποφυγή θέρμανσης των ποδιών με θερμοφόρες ή με οποιαδήποτε θερμαντικά σώματα. Πολλές φορές δεν είναι δυνατή η αντίληψη του θερμού και το πόδι μπορεί να πάθει έγκαυμα.
- Αποφυγή μικροτραυματισμών από τα παπούτσια (όχι στενά, όχι σκληρά υποδήματα, επιλέγουμε ένα νούμερο μεγαλύτερο).
- Αντιμετώπιση της ξηρότητας του δέρματος των ποδιών, που οδηγεί σε σχισίματα, με ειδικούς αφρούς ή κρέμες ενυδάτωσης.
- Μαλακές και βαμβακερές κάλτσες.
Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ.: ΕΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΗ ΣΤΙΣ ΜΗ ΑΝΑΣΤΡΕΨΙΜΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ
Την έντονη διαμαρτυρία της για την απόφαση του υπουργείου Εργασίας μετά τη γνωμοδότηση ειδικής επιστημονικής επιτροπής να μη συμπεριλάβει το σακχαρώδη διαβήτη στον πίνακα των 43 μόνιμων και μη αναστρέψιμων αναπηριών, των οποίων η διάρκεια θα προσδιορίζεται επ’ αόριστον από τις υγειονομικές επιτροπές των ΚΕΠΑ, εκφράζει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων-Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ.).
Παράλληλα χαρακτηρίζει αδιανόητη αυτήν την παράλειψη, η οποία θέτει σοβαρά ερωτήματα ως προς την επιστημονικότητα της επιτροπής που γνωμοδότησε επί του θέματος στον υπουργό, αφού μία από τις πιο διαδεδομένες χρόνιες παθήσεις, που δεν είναι ιάσιμη, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, δεν εντάσσεται στον πίνακα της εν λόγω υπουργικής απόφασης.
“Η ολιγωρία σε ένα τέτοιο θέμα αφήνει εύλογα ερωτηματικά για το σκοπό αυτής της παράλειψης, αφού η συνεχής επανεξέταση κάθε ένα ή δύο χρόνια ατόμων που πάσχουν από μη ιάσιμη χρόνια πάθηση το μόνο που επιφέρει είναι την αύξηση των δημοσίων εσόδων μέσω της καταβολής του ποσού των 46 ευρώ. Και είναι γνωστό ότι τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη αγγίζουν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες, που αυξάνονται καθημερινά”, επισημαίνει η Ομοσπονδία.
