Σε πλήρη ακτοπλοϊκή απομόνωση οδηγείται το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, της πόλης που χαρακτηρίζεται Μητρόπολη των Βαλκανίων και ταυτόχρονα άγονη γραμμή.
Του Φώτη Κουτσαμπάρη
fkoutsamparis@makthes.gr
Το μοναδικό πλοίο που απέμεινε να εκτελεί δρομολόγιο μία φορά την εβδομάδα είναι το «Θεόφιλος» για Λήμνο - Μυτιλήνη - Χίο - Σάμο, ενώ αποκόπηκαν από το λιμάνι δημοφιλείς στους βορειοελλαδίτες προορισμοί, όπως η Πάρος, η Σαντορίνη, η Τήνος, η Μύκονος, η Κρήτη, ακόμη και οι κοντινές Σποράδες. Το γεγονός αποτελεί σοβαρό πλήγμα για τον τουρισμό και τις μεταφορές από τη Βόρεια Ελλάδα. Ο κίνδυνος να παρακμάσει το λιμάνι στο επιβατικό σκέλος του είναι πλέον ορατός, ενώ οι προσπάθειες που έγιναν από επαγγελματικούς και τουριστικούς φορείς δεν είχαν αποτέλεσμα.
Οι πλοιοκτήτες δεν δείχνουν ενδιαφέρον για τη νηολόγηση πλοίων για κοντινούς ή μακρινούς προορισμούς μόνον για το διάστημα του καλοκαιριού, εκτιμώντας ότι είναι ασύμφορα τα δρομολόγια. Η πολιτεία από την πλευρά της δεν κάνει καμία ενέργεια να προσελκύσει τους πλοιοκτήτες να νηολογήσουν πλοία από τη Θεσσαλονίκη. «Οι εταιρείες έχουν περιορίσει τα καράβια τους, με την αιτιολογία ότι δεν τους συμφέρει. Η κρίση έχει επηρεάσει και τη ναυσιπλοΐα. Πέρυσι είχαμε δύο πλοία, φέτος θα έχουμε μόνον ένα δρομολόγιο, κάθε Δευτέρα, στις 3 μ.μ., για Λήμνο, Μυτιλήνη, Χίο και Σάμο. Αυτό θα είναι όλο το καλοκαίρι. Πέρυσι είχαμε δύο πλοία, πρόπερσι τρία», δηλώνει στη «Θ» ο Χάρης Καραχαρίσης, ναυτικός πράκτορας.
«Υπάρχουν κάποιες γραμμές που είναι εποχικές, όπως για Σποράδες, που λειτουργούν από 20 Ιουνίου έως τέλος Αυγούστου. Ένας πλοιοκτήτης θεωρεί ασύμφορο να λειτουργήσει ένα σκάφος μόνον δύο μήνες το χρόνο. Εάν πάρουμε τη θέση του, μπορεί να τον δικαιολογήσουμε», εξηγεί ο Δημήτρης Μαντούσης, πρόεδρος της Ένωσης Τουριστικών Γραφείων Μακεδονίας-Θράκης. «Ακόμη και για τις άγονες γραμμές, που είναι επιδοτούμενες, δεν υπάρχει ενδιαφέρον. Οι ακτοπλοϊκές εταιρείες προτιμούν να μένουν στον Πειραιά, διότι εκεί έχουν τη βάση τα πληρώματά τους και μπορούν να δουλεύουν όλο το χρόνο. Το ζήτημα της ακτοπλοϊκής απομόνωσης της Θεσσαλονίκης μπορεί ίσως να λυθεί, εάν υπάρξει κυβερνητική πίεση προς τους πλοιοκτήτες, όταν γίνεται η διανομή των άγονων γραμμών. Δυστυχώς έχουμε μία συλλογική ευθύνη και όλοι οι φορείς της Θεσσαλονίκης και οι πολιτικοί μας που δεν έχουμε ασκήσει την ανάλογη πίεση, για να λύσουμε κάποια θέματα. Γίνανε κατά καιρούς προσπάθειες από τα επιμελητήρια των ενδιαφερόμενων περιοχών, αλλά είναι ανώφελο να περιμένουμε χρηματοδότηση από το κράτος ή δημόσιους οργανισμούς. Μόνον ένας ιδιωτικός φορέας μπορεί να χρηματοδοτήσει τη νηολόγηση πλοίων», σημειώνει ο κ. Μαντούσης.
Μέχρι το 2006 από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης γίνονταν δέκα με δεκαπέντε δρομολόγια την εβδομάδα, αλλά τα τελευταία τέσσερα χρόνια αποκόπηκαν σημαντικοί προορισμοί. «Ήταν φθηνά τα κόστη, χαμηλές οι τιμές του πετρελαίου, δεν υπήρχε κρίση. Όταν είχαμε σύνδεση με το Ηράκλειο, δεν ωφελούταν μόνον η Κρήτη αλλά και η Θεσσαλονίκη, διότι ήταν αμφίδρομη η κίνηση, έρχονταν τουρίστες και επισκέπτες από το νησί. Όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν. Σήμερα δεν μπορούμε να εξυπηρετήσουμε τον κόσμο. Πρέπει να στείλουμε έναν πελάτη στο Βόλο με το ΚΤΕΛ, εάν δεν έχει δικό του αυτοκίνητο, και από εκεί να επιβιβαστεί σε Καταμαράν ή άλλο πλοίο που συνδέει το Βόλο με τις Σποράδες. Είναι ταλαιπωρία», τονίζει ο κ. Μαντούσης.
ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ
Πριν από δέκα χρόνια, το 2003, αναχωρούσαν από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης συνολικά επτά πλοία, που έκαναν οκτώ δρομολόγια από Θεσσαλονίκη προς τα νησιά του Αιγαίου. Πρόκειται για το επιβατικό-οχηματαγωγό πλοίο «Μιλένα» για Σκιάθο-Σκόπελο-Άγιο Κωνσταντίνο, το «Δαίδαλος» για Σύρο-Μύκονο-Πάρο-Θήρα-Ηράκλειο, το ταχύπλοο «Αίολος Σκεντέρη» για Λήμνο-Μυτιλήνη-Χίο, τα επιβατικά-οχηματαγωγά «Πάτμος» και «Ρόδος» για Σάμο-Κω-Ρόδο, το «Μυτιλήνη» για Λήμνο-Μυτιλήνη και το «Θεόφιλος» για Λήμνο-Μυτιλήνη-Χίο.
Το 2005 εκτελούνταν δεκαπέντε δρομολόγια από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης και το 2006 δέκα. Για Λήμνο-Μυτιλήνη-Χίο αναχωρούσαν τα πλοία «Πηνελόπη» και «Θεόφιλος», για Σποράδες καθημερινά το «Flyingcat 3» και για Σάμο-Κάλυμνο-Κω-Ρόδο το «Β. Κορνάρος». Το 2008 γίνονταν οκτώ δρομολόγια την εβδομάδα, τρία για Σποράδες, Κυκλάδες, Κρήτη, δύο για Κυκλάδες, Κρήτη, ένα για Λήμνο-Μυτιλήνη-Χίο-Σάμο, ένα για Λήμνο-Μυτιλήνη-Χίο-Πειραιά και ένα για Μυτιλήνη-Χίο-Σάμο-Κάλυμνο-Κω-Ρόδο.
Το 2009 το λιμάνι της Θεσσαλονίκης αποκόπηκε από δημοφιλείς προορισμούς, όπως η Πάρος, η Σαντορίνη, η Τήνος, η Μύκονος και η Κρήτη. Εκτελούνταν μόνον τρία δρομολόγια. Ειδικότερα το επιβατικό-οχηματαγωγό «Θεόφιλος» για Λήμνο-Μυτιλήνη-Χίο-Σάμο, το «Λυσσός» για Λήμνο-Μυτιλήνη-Χίο-Πειραιά και το «Διαγόρας» για Μυτιλήνη-Χίο-Σάμο-Κάλυμνο-Κω-Ρόδο. Για Σποράδες γίνονταν καθημερινά δρομολόγια από το ταχύπλοο Καταμαράν «Flyingcat». Το 2010 αναχωρούσαν τρία πλοία, το επιβατικό-οχηματαγωγό «Ταξιάρχης» για Λήμνο-Μυτιλήνη-Χίο-Βαθύ Σάμου, το «Αλκυώνη» για Σποράδες και το «Λισσός» για Λήμνο-Μυτιλήνη-Χίο. Το 2012 εκτελούνταν δύο δρομολόγια, ένα με το «European Express» για Λήμνο-Μυτιλήνη-Χίο και ένα με το «Θεόφιλος» για Λήμνο-Μυτιλήνη-Χίο-Πειραιά.
ΟΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΤΩΝ ΦΟΡΕΩΝ
Οι προσπάθειες τοπικών φορέων για την αποκατάσταση της ακτοπλοϊκής σύνδεσης του λιμανιού της Θεσσαλονίκης άρχισαν από το 2007 με επιστολές διαμαρτυρίας στους αρμόδιους υπουργούς, συσκέψεις και σχεδιασμούς. Το 2008 το Επιμελητήριο Πιερίας πρότεινε στους εφοπλιστές τη νηολόγηση δύο μεταχειρισμένων υδροπτέρυγων, για να συνδεθεί ακτοπλοϊκά η Κατερίνη με τη Χαλκιδική, τη Θεσσαλονίκη και τις Βόρειες Σποράδες. Το Επιμελητήριο Πιερίας μάλιστα, προκειμένου να στηρίξει την πρότασή του, εκπόνησε μελέτη βιωσιμότητας των δύο γραμμών, από την οποία προέκυπτε ότι το δεύτερο έτος λειτουργίας θα υπάρξει κερδοφορία των δρομολογίων, ενώ μέχρι τον πέμπτο χρόνο τα προ φόρων κέρδη θα ανέρχονταν σε 90.000 ευρώ ανά περίοδο. Ενδιαφέροντα ήταν τα στοιχεία της έρευνας που έγινε σε δείγμα 1.200 κατοίκων των νομών Πιερίας, Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής και Βόρειων Σποράδων. Διαπιστώθηκε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των ερωτηθέντων θέλει να χρησιμοποιεί το πλοίο για τη μετακίνησή του.
Το 2009 ανέλαβε πρωτοβουλία το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, το οποίο πρότεινε τη σύμπραξη επιμελητηρίων και αυτοδιοίκησης για την άρση της ακτοπλοϊκής απομόνωσης της Βόρειας Ελλάδας. Η σύμπραξη σύμφωνα με το Επιμελητήριο μπορούσε να γίνει με τη δημιουργία κοινοπραξίας, στην οποία τα επιμελητήρια και η αυτοδιοίκηση θα εισέφεραν χρήματα και κάποιος πλοιοκτήτης επιχειρηματίας τα πλοία του. Το Επιμελητήριο κατέθεσε και οκτώ προτάσεις, επεξεργασμένες από την επιστημονική ομάδα του, ενώ έκανε και έρευνα που έδειξε ότι το 78% των επαγγελματιών θεωρεί ότι η ακτοπλοϊκή απομόνωση επηρεάζει την οικονομική ζωή της Θεσσαλονίκης και της ευρύτερης περιοχής.
Το 2010 βάσει και της έρευνας που είχε γίνει στην Πιερία άρχισαν ενέργειες για τη νηολόγηση υδροπτέρυγων (ταχύπλοοων), ώστε να συνδεθεί ακτοπλοϊκά η Κατερίνη με τη Θεσσαλονίκη, τις Βόρειες Σποράδες και τη Χαλκιδική. Πρωτεργάτης της προσπάθειας ήταν ο Εμπορικός Σύλλογος Σκιάθου, ο οποίος σε συνεργασία με το δήμο Πύδνας Πιερίας είχε επαφές με επιχειρηματίες-πλοιοκτήτες με σκοπό τη δρομολόγηση πλοίων. Το 2011 φορείς της Θεσσαλονίκης απέστειλαν επιστολή στο υπουργείο Θαλάσσιων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας, τονίζοντας την ανάγκη της ακτοπλοϊκής σύνδεσης της Θεσσαλονίκης με τους δημοφιλής προορισμούς. Οι φωνές διαμαρτυρίας επαναλήφθηκαν πέρυσι με δημόσιες δηλώσεις των τοπικών αρχόντων και επιστολές. Ωστόσο αποτέλεσμα δεν υπήρξε.
Τον περασμένο Απρίλιο έγιναν ξεχωριστές συναντήσεις του υπουργού Μακεδονίας-Θράκης Θεόδωρου Καράογλου με τους δημάρχους Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη και Σκοπέλου Γιώργο Μιχελή, στις οποίες εξετάστηκαν οι δυνατότητες ακτοπλοϊκής σύνδεσης της Θεσσαλονίκης με τη Σκόπελο και τις Βόρειες Σποράδες. «Θεσσαλονίκη και Σκόπελος βρίσκονται τόσο κοντά και ταυτόχρονα τόσο μακριά», δήλωσε αμέσως μετά τη συνάντηση ο κ. Καράογλου, προσθέτοντας πως «δεν είναι δυνατόν η Θεσσαλονίκη και κατ’ επέκταση η Βόρεια Ελλάδα να είναι αποκομμένη από τις Σποράδες. Ως υπουργός δεσμεύομαι ότι σε συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία και ευρισκόμενοι σε ανοικτή γραμμή επικοινωνίας και συνεργασίας με το δήμαρχο Σκοπέλου θα καταβάλω κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε να τονωθεί το ρεύμα εσωτερικού τουρισμού. Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι το δεύτερο μεγαλύτερο της χώρας. Αυτό όμως πρέπει να το αποδεικνύουμε στην πράξη, προσφέροντας στο επιβατικό κοινό των Σποράδων και όχι μόνο τη δυνατότητα ουσιαστικής προσβασιμότητας στη Μακεδονία και τη Θράκη». Οι Σποράδες πάντως παραμένουν μακριά από τη Θεσσαλονίκη.
«ΖΩΝΤΑΝΟ» ΤΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ
Σε αντίθεση με το λιμάνι το αεροδρόμιο «Μακεδονία» εξυπηρετεί τις ανάγκες μετακινήσεων των Βορειοελλαδιτών στους περισσότερους δημοφιλείς προορισμούς. «Την καλοκαιρινή περίοδο έχουμε πτήσεις που μπορούν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες. Εάν εξαιρέσουμε την απουσία της SWISS, που συνέδεε τη Θεσσαλονίκη με τη Ζυρίχη και μπορούσαμε να κάνουμε ανταποκρίσεις σε όλη την Ευρώπη, μπορούμε να πούμε ότι είμαστε ικανοποιημένοι. Το χειμώνα θα είμαστε πάλι ‘γυμνοί’, θα περιοριστούν οι απευθείας πτήσεις από εξωτερικό και προς εξωτερικό και χωρίς απευθείας πτήσεις δεν μπορεί να αναπτυχθεί η πόλη ούτε ως συνεδριούπολη ούτε ως σημείο επαγγελματικών επαφών», τόνισε ο Δημήτρης Μαντούσης, πρόεδρος της Ένωσης Τουριστικών Γραφείων Μακεδονίας-Θράκης. Όσον αφορά την τουριστική κίνηση του καλοκαιριού, τα μηνύματα είναι θετικά. «Αναφορικά με τον εισερχόμενο τουρισμό, έχουμε αύξηση από χώρες όπως η Ουκρανία, η Λευκορωσία, η Ρωσία με ενδιαφέρον για τη Χαλκιδική. Στα ίδια επίπεδα με πέρυσι θα είναι οι επισκέπτες από την Κεντρική Ευρώπη. Δεν πάμε καλά στον εξερχόμενο τουρισμό, διότι η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει, όπως είναι εύλογο, τις διακοπές των Ελλήνων», καταλήγει ο κ. Μαντούσης.
