Από το σύνδρομο των «άρρωστων κτιρίων» πάσχει σήμερα η συντριπτική πλειοψηφία των δημόσιων κτιριακών εγκαταστάσεων στην Ελλάδα, τα οποία χτίστηκαν πριν το 1979, οπότε και καταρτίστηκε ο πρώτος κανονισμός θερμομόνωσης.
Της Φανής Σοβιτσλή
Στα κτίρια αυτά η παντελής έλλειψη φυσικού αερισμού έχει ως αποτέλεσμα οι συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα να είναι αυξημένες, ενώ λόγω της παλαιότητάς τους καταγράφονται σημαντικές θερμικές απώλειες. Ως εκ τούτου υπερκαταναλώνουν ενέργεια για τη θέρμανση και την ψύξη από τη λειτουργία τριών εκατομμυρίων κλιματιστικών.
Η εξοικονόμηση ενέργειας στους χώρους αυτούς, που αποτελούν το 68% των δημόσιων κτιρίων στην Ελλάδα, είναι ένα στοίχημα που κινδυνεύει να χαθεί, αν δεν ληφθούν μέτρα για την ενεργειακή τους αναβάθμιση, όπως αλλαγή κουφωμάτων, δημιουργία πράσινης στέγης σε ταράτσες και αυτοματοποιημένα συστήματα συσκευών. Αυτά μεταξύ άλλων τόνισαν οι επιστήμονες στη χθεσινή ημερίδα για το «Σύμφωνο των Δημάρχων». Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που έχει στόχο την κινητοποίηση των δήμων ώστε να αναλάβουν δράση για την εξοικονόμηση ενέργειας και μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου κατά 20% μέχρι το 2020.
«Το 68% των δημόσιων κτιρίων στην Ελλάδα, που χτίστηκαν πριν το κανονισμό θερμομόνωσης, έχουν ελλιπή ενεργειακά σχέδια και αγνοούν βασικούς κανόνες ηλιοπροστασίας», τόνισε η καθηγήτρια του τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του ΑΠΘ Ευφροσύνη Γιαμά. Το αποτέλεσμα είναι στα κτίρια αυτά, όπου στεγάζονται κυρίως υπηρεσίες και σχολεία, να μην υπάρχει φυσικός αερισμός και να υπάρχουν αυξημένες συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα, που δυστυχώς ξεπερνά τα όρια της υγιούς χρήσης. Η ίδια πάντως ανέφερε ότι πρώτη νομοθεσία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων υιοθετήθηκε στη χώρα μας μόλις το 2010, αλλά συνέπεσε με την οικονομική κρίση, οπότε σταμάτησε η ανοικοδόμηση.
ΜΕΤΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΥΠΕΡΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ
Σύμφωνα πάντως με τους επιστήμονες, παρά το γεγονός της παλαιότητας των δημόσιων κτιρίων στην Ελλάδα, υπάρχουν εργαλεία, μέσω της τεχνολογίας, για να μειωθεί το κόστος για την ενέργεια. Η κ. Γιαμά ανέφερε χαρακτηριστικά ότι τα δημόσια κτίρια καταναλώνουν 180 κιλοβατώρες ανά τ.μ. το χρόνο, γεγονός που αποτελεί μεγάλη οικονομική αλλά και περιβαλλοντική επιβάρυνση.
Όπως είπε η ίδια, με στόχο να αντιμετωπιστούν οι θερμικές απώλειες το χειμώνα και η αδυναμία ψύξης το καλοκαίρι, προωθούνται παρεμβάσεις που θα έχουν επιπλέον οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη και οι οποίες εντάσσονται στο «Σύμφωνο των Δημάρχων». Για παράδειγμα, προτείνονται μονώσεις στο εξωτερικό κέλυφος των κτιρίων, τοποθέτηση σύγχρονων συστημάτων θέρμανσης, ψύξης, φωτισμού και αερισμού, ηλιοπροστασία ώστε να βελτιώνεται η θερμική άνεση στους εσωτερικούς χώρους, αλλαγή κουφωμάτων, τοποθέτηση αυτοματισμών και «έξυπνων» μετρητών ενέργειας, φύτευση των στεγών, ακόμη και χρήση ανεμογεννητριών στις οροφές. «Αν ληφθούν τέτοια μέτρα στα δημόσια κτίρια, μπορούμε να εξοικονομήσουμε τουλάχιστον το 30% της ενέργειας που δαπανάται», υπογράμμισε η κ. Γιαμά.
Σχέδιο δράσης: Στόχος να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου
Στο «Σύμφωνο των Δημάρχων» συμμετέχουν σήμερα εννέα δήμοι από την Κεντρική Μακεδονία, με στόχο να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και κυρίως των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε ποσοστό τουλάχιστον 20% ως το 2020.
Οι έξι δήμοι (Αμπελοκήπων Μενεμένης, Δέλτα, Θερμαϊκού, Θεσσαλονίκης, Λαγκαδά, Χαλκηδόνας) έχουν ήδη προσχωρήσει στο «Σύμφωνο των Δημάρχων», ενώ οι δύο από αυτούς (Λαγκαδά και Χαλκηδόνας) έχουν καταρτίσει και σχέδια δράσης για την αειφόρο ενέργεια. Άλλος ένας δήμος (Ευόσμου-Κορδελιού) έλαβε απόφαση προσχώρησης, ενώ σχετικές αποφάσεις δημοτικών συμβουλίων υπάρχουν από άλλους δύο δήμους (Ωραιοκάστρου και Σιντικής Σερρών). Μιλώντας για την πρωτοβουλία αυτή ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας τόνισε ότι σκοπός είναι να μπορέσουν οι δήμοι να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας, να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και να αυξήσουν τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
«Η μείωση των δαπανών των ΟΤΑ από την εξοικονόμηση ενέργειας είναι μεγάλη, ενώ υπάρχουν δυνατότητες χρηματοδότησης μέσα από ευρωπαϊκά προγράμματα. Επίσης, είναι πολύ μεγάλη η συνεισφορά στο περιβάλλον και την ποιότητα ζωής των πολιτών από τα μέτρα που λαμβάνουν οι δήμοι που συμμετέχουν στο Σύμφωνο», ανέφερε ο περιφερειάρχης.
Να σημειωθεί ότι συνολικά 180 δήμοι έχουν προσχωρήσει στο «Σύμφωνο» και πάνω από 60 απέκτησαν σχέδια δράσης για την αειφόρο ενέργεια.
Οι δήμοι που προσχώρησαν στο «Σύμφωνο» καταγράφουν την κατανάλωση ενέργειας σε όλα τα επίπεδα (από σχολεία και δημοτικά κτίρια μέχρι τις κατοικίες, τη βιομηχανία και τις μεταφορές), αλλά και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Δύο από τους εννέα δήμους της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας που συμμετέχουν στο «Σύμφωνο των Δημάρχων», ο Λαγκαδάς και η Χαλκηδόνα, παρουσίασαν στη χθεσινή ημερίδα τους τρόπους με τους οποίους στοχεύουν να εξοικονομήσουν ενέργεια. Για παράδειγμα, στον δήμο Χαλκηδόνας, όπως ανέφερε ο δήμαρχος Γ. Μπίκος, προωθούνται τα φωτοβολταϊκά, οι ηλιακοί θερμοσίφωνες και το φυσικό αέριο, προκειμένου να περιοριστούν οι δαπάνες του ρεύματος στη ΔΕΗ, στην οποία ο συγκεκριμένος δήμος πλήρωσε για το 2012 περί το 1,2 εκατ. ευρώ.
Στο «Σύμφωνο των Δημάρχων» συμμετέχουν σήμερα εννέα δήμοι από την Κεντρική Μακεδονία, με στόχο να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και κυρίως των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε ποσοστό τουλάχιστον 20% ως το 2020.
Οι έξι δήμοι (Αμπελοκήπων Μενεμένης, Δέλτα, Θερμαϊκού, Θεσσαλονίκης, Λαγκαδά, Χαλκηδόνας) έχουν ήδη προσχωρήσει στο «Σύμφωνο των Δημάρχων», ενώ οι δύο από αυτούς (Λαγκαδά και Χαλκηδόνας) έχουν καταρτίσει και σχέδια δράσης για την αειφόρο ενέργεια. Άλλος ένας δήμος (Ευόσμου-Κορδελιού) έλαβε απόφαση προσχώρησης, ενώ σχετικές αποφάσεις δημοτικών συμβουλίων υπάρχουν από άλλους δύο δήμους (Ωραιοκάστρου και Σιντικής Σερρών). Μιλώντας για την πρωτοβουλία αυτή ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας τόνισε ότι σκοπός είναι να μπορέσουν οι δήμοι να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας, να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και να αυξήσουν τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
«Η μείωση των δαπανών των ΟΤΑ από την εξοικονόμηση ενέργειας είναι μεγάλη, ενώ υπάρχουν δυνατότητες χρηματοδότησης μέσα από ευρωπαϊκά προγράμματα. Επίσης, είναι πολύ μεγάλη η συνεισφορά στο περιβάλλον και την ποιότητα ζωής των πολιτών από τα μέτρα που λαμβάνουν οι δήμοι που συμμετέχουν στο Σύμφωνο», ανέφερε ο περιφερειάρχης.
Να σημειωθεί ότι συνολικά 180 δήμοι έχουν προσχωρήσει στο «Σύμφωνο» και πάνω από 60 απέκτησαν σχέδια δράσης για την αειφόρο ενέργεια.
Οι δήμοι που προσχώρησαν στο «Σύμφωνο» καταγράφουν την κατανάλωση ενέργειας σε όλα τα επίπεδα (από σχολεία και δημοτικά κτίρια μέχρι τις κατοικίες, τη βιομηχανία και τις μεταφορές), αλλά και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Δύο από τους εννέα δήμους της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας που συμμετέχουν στο «Σύμφωνο των Δημάρχων», ο Λαγκαδάς και η Χαλκηδόνα, παρουσίασαν στη χθεσινή ημερίδα τους τρόπους με τους οποίους στοχεύουν να εξοικονομήσουν ενέργεια. Για παράδειγμα, στον δήμο Χαλκηδόνας, όπως ανέφερε ο δήμαρχος Γ. Μπίκος, προωθούνται τα φωτοβολταϊκά, οι ηλιακοί θερμοσίφωνες και το φυσικό αέριο, προκειμένου να περιοριστούν οι δαπάνες του ρεύματος στη ΔΕΗ, στην οποία ο συγκεκριμένος δήμος πλήρωσε για το 2012 περί το 1,2 εκατ. ευρώ.