Παρασκευή 8 Μαρτίου 2013

8 Μαρτίου 2013. Οι εξωτερικοί αντιπερισπασμοί (πάλι)


Γράφει η Σοφία Βούλτεψη
Άλλη μια Ημέρα αφιερωμένη στη Γυναίκα. 

Σχετικώς, υπάρχουν και καλά και κακά νέα, καθώς πολύ νερό έχει τρέξει κάτω από τις γέφυρες του κόσμου από εκείνη την 8η Μαρτίου 1857, τότε που οι εργάτριες ενός εργοστασίου κλωστοϋφαντουργίας της Νέας Υόρκης κατέβηκαν σε απεργία διεκδικώντας αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και ίση μισθολογική αντιμετώπιση με τους άνδρες. 

Προς το παρόν, δεν έχει ακόμη δικαιωθεί η ρήση σύμφωνα με την οποία «αν ο 20ός αιώνας ήταν ο αιώνας που άλλαξε τις γυναίκες, ο 21ος θα είναι ο αιώνας που οι γυναίκες θα αλλάξουν τον κόσμο». 

Τα καλά νέα είναι ότι οι γυναίκες έχουν παντού κατακτήσει ανώτατα αξιώματα – πρόεδροι, καγκελάριοι, πρωθυπουργοί, υπουργοί σε σημαντικά υπουργεία, πρόεδροι κοινοβουλίων, πρόεδροι κομμάτων, η πρώτη υπουργός των Εξωτερικών της ΕΕ, η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ,  πρόεδροι μεγάλων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όπως το ΜΙΤ και το Χάρβαρντ, πρόεδροι μεγάλων εργοδοτικών οργανώσεων, ακόμη και η Πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας είναι γυναίκα, ενώ γυναίκες διευθύνουν τις μεγάλες εφημερίδες Λε Μοντ, Νιου Γιορκ Τάιμς και Ουνιτά και το ΝΑΤΟ απέκτησε προσφάτως την πρώτη γυναίκα εκπρόσωπο στην άνω των 60 χρόνων ιστορία του. 

Υπάρχουν αυτή τη στιγμή χώρες με γυναίκες τόσο στην πρωθυπουργία όσο και στην προεδρία (Ν. Κορέα, Φιλανδία) 

Υπάρχουν χώρες, όπως η Ισλανδία που γυναίκες είναι τόσο η πρωθυπουργός, όσο και η υπουργός των Οικονομικών. 

Η Γερμανία, η Δανία, η Αυστραλία είναι μερικές ακόμη από τις χώρες που έχουν γυναίκες στο πηδάλιο, το 2011 τρεις γυναίκες μοιράστηκαν το Νομπέλ Ειρήνης, ενώ ο Φρανσουά Ολάντ πέτυχε την απόλυτη ισότητα στο υπουργικό του συμβούλιο, επιλέγοντας 17 άνδρες και 17 γυναίκες υπουργούς και υφυπουργούς. 

Από τον Απρίλιο του 2010 έχουμε ρεκόρ παρουσίας γυναικών στο Διάστημα, καθώς στο επταμελές πλήρωμα του Ντισκάβερι οι γυναίκες ήσαν τρεις και στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό συνάντησαν άλλη μία.

Ιδιαίτερη εμπιστοσύνη στις γυναίκες έχει δείξει ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα που διόρισε την πρώτη γυναίκα επικεφαλής μυστικής υπηρεσίας και σε γυναίκες ανέθεσε την υπηρεσία προστασίας καταναλωτή, την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου.  

Γυναίκες βρίσκονται στο τιμόνι των ισχυρότερων επιχειρήσεων στον κόσμο, όπως η Πέπσι Κόλα, η Γιαχού, η Ζίροξ, η Κραφτ Φουντς, η ΙΒΜ, μερικές από τις οποίες έσωσαν από την χρεοκοπία. 

Όχι, βέβαια, στην πατρίδα μας – τουλάχιστον όχι ακόμη, καθώς οι υψηλόβαθμες θέσεις εξακολουθούν να ανδροκρατούνται, τόσο στην πολιτική, όσο και στις επιχειρήσεις, με μοναδική εξαίρεση το δικαστικό σώμα, όπου είδαμε τις γυναίκες να φθάνουν στα ανώτατα αξιώματα, όπως αυτό του προέδρου του Αρείου Πάγου. 

Σημειώστε πάντως ότι στην Ελλάδα,  με τις εκλογές του Ιουνίου 2012, για πρώτη φορά στα έδρανα της Βουλής κάθισαν τόσες πολλές γυναίκες – 60, δηλαδή ποσοστό 20%. 

Και τώρα τα κακά νέα: Στο Αφγανιστάν δεν απελευθέρωσαν τις γυναίκες, αλλά το πετρέλαιο. Χωρίς η διεθνής κοινότητα να αντιδράσει, οι Ταλιμπάν επέστρεψαν για να επανασυσταθεί το υπουργείο για την Προώθηση της Αρετής και την Πρόληψη της Φαυλότητας. Την ίδια ώρα, καίνε σχολεία και στέλνουν απειλητικά σημειώματα: «Τα κορίτσια που πηγαίνουν στο σχολείο πρέπει να προσέχουν. Αν ρίξουμε οξύ πάνω στο πρόσωπό τους ή αν δολοφονηθούν, τότε η ευθύνη βαρύνει τους γονείς τους». Το 2008 η φριχτή απειλή πραγματοποιήθηκε. 

Και τον Απρίλιο του 2012 περίπου 150 μαθήτριες δηλητηριάστηκαν από μολυσμένο νερό σε γυμνάσιο στο βόρειο Αφγανιστάν. 

Στις χώρες της Αραβικής Άνοιξης (φθινόπωρου, χειμώνα κλπ.), οι εξεγέρσεις δεν βελτίωσαν τη θέση της γυναίκας. 

Στην Αίγυπτο, το καθεστώς τις έχει αποκλείσει από την διακυβέρνηση και τον Μάρτιο του 2011 η Διεθνής Αμνηστία κατήγγειλε τα «τεστ παρθενίας» στα οποία υποβλήθηκαν οι γυναίκες που έλαβαν μέρος στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις. 

Στην Τουρκία, μόνο το 2011, 226 γυναίκες δολοφονήθηκαν και 93 έπεσαν θύματα βιασμού, ενώ τον Απρίλιο του 2010 αποκαλύφθηκε πως επί δύο χρόνια περίπου 100 άνδρες βίαζαν επτά ανήλικες μαθήτριες σε σχολείο στο Σιίρτ της Νοτιοανατολικής Τουρκίας. 

Αλλά τα κακά νέα δεν αφορούν μόνο περιοχές σαν κι’ αυτές. 

Κυρίως επειδή ο μεγαλύτερος εχθρός των γυναικών δεν είναι η «πολυδιάσπαση», όπως συχνά αναφέρεται, αλλά οι εξωτερικοί αντιπερισπασμοί. 

Το πρόβλημα είναι ότι οι γυναίκες δεν ανήκουν ποτέ στον εαυτό τους. Όπως έλεγε η Σιμόν ντε Μποβουάρ, η συγγραφέας του «Δεύτερου Φύλου», που έγινε η «βίβλος» του γυναικείου κινήματος, «οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, ο σύζυγος ή τα παιδιά, μπορούν να της ζητήσουν μια εξήγηση, μια βοήθεια, μια εξυπηρέτηση κι’ εκείνη είναι υποχρεωμένη να ικανοποιήσει τις επιθυμίες τους». 

Παραμένει επίσης το ερώτημα γιατί, παρά τις προόδους των τελευταίων χρόνων, οι γυναίκες εξακολουθούν να μένουν πίσω. 

Όπως φαίνεται, εξακολουθεί να ισχύει η «διάγνωση» της Μποβουάρ: 

Οι γυναίκες είναι υποχρεωμένες να ξοδέψουν τόση πολλή ενέργεια και να εξαντλήσουν όλα τα αποθέματα του θάρρους τους για να απελευθερωθούν από εξωτερικούς αντιπερισπασμούς, αποδεικνύοντας συνεχώς τα αυτονόητα, ώστε φθάνουν εξουθενωμένες από την υπερπροσπάθεια στο σημείο από όπου οι άνδρες μόλις ξεκινούν. Είναι δηλαδή διαφορετικό το σημείο εκκίνησης μεταξύ ανδρών και γυναικών. 

Η Μποβουάρ έλεγε πως «γυναίκα δε γεννιέσαι, γίνεσαι». Δηλαδή ότι η γυναίκα είναι εκείνο το πλάσμα που η κοινωνία κατασκευάζει για να εξυπηρετεί τις ανάγκες της. Και ο καθηγητής της γλωσσολογίας Νόαμ Τσόμσκι στο βιβλίο του «Οι έχοντες και οι μη κατέχοντες», έγραψε πως ο σοσιαλισμός κατόρθωσε να επιβιώσει για πάνω από εβδομήντα χρόνια και ο καπιταλισμός εξακολουθεί να επιβιώνει, επειδή και τα δύο συστήματα στηρίχθηκαν στη δουλική εργασία του μισού πληθυσμού της γης. 

Καθόλου περίεργο, αν λάβουμε υπ’ όψη μας έρευνα αμερικανικής εταιρίας που ειδικεύεται σε θέματα αμοιβών, σύμφωνα με την οποία 134.000 δολάρια θα έπαιρνε ετησίως μια μητέρα – νοικοκυρά πλήρους απασχόλησης αν αμειβόταν για όσα προσφέρει. 

Η δε εργαζόμενη και εκτός και εντός σπιτιού έχει υπολογιστεί ότι απασχολείται 44 ώρες εβδομαδιαίως στη δουλειά της και 49,8 στα οικιακά. 

Η μεγάλη συγγραφέας Βιρτζίνια Γουλφ είχε πει: «Φανταστείτε στη θέση του Σαίξπηρ να είχε γεννηθεί ένα εξίσου προικισμένο κοριτσάκι. Δεν θα κατάφερνε τίποτε. Θα έμενε στο σπίτι, θα μάθαινε να μαγειρεύει, να ράβει, θα έκανε παιδιά. Είναι αδύνατον να φανταστούμε πως θα έκανε σπουδές ίδιες με του Σαίξπηρ, πως θα γινόταν ηθοποιός και θεατρική συγγραφέας. Ο Σαίξπηρ δεν θα υπήρχε ποτέ». 

Και ο Σταντάλ, ο μέγας αυτός φεμινιστής: «Κάθε ιδιοφυία που γεννιέται σε γυναικείο κορμί είναι χαμένη για την ανθρωπότητα». 

Και ο Πλούταρχος, ο μεγαλύτερος φεμινιστής της αρχαιότητας, στο έργο του «Γυναικών Αρεταί», κωδικοποίησε αυτές τις αρετές: 

Αφοσίωση και συμπαράσταση στους άνδρες. Γενναιότητα. Αιδώς. Αλληλεγγύη μεταξύ γυναικών. Σύνεση, πρωτοβουλίες και κυβερνητική ικανότητα. Έκανε μάλιστα και ειδική αναφορά στη δύναμη και επιρροή που ασκεί στους άνδρες η καλή διαγωγή των γυναικών. 

«Οι γυναίκες αντέχουν τον πόνο και τον θάνατο, αλλά όχι την ατίμωση», έγραψε, σημειώνοντας πως είναι σημαντική απόδειξη ευφυΐας και αρετής να φυλάγεται κανείς από την κακή φήμη. 

8 Μαρτίου 2013: Οι εξωτερικοί αντιπερισπασμοί εξακολουθούν να νικούν (αν και όχι πάντα, αν και όχι ολοκληρωτικά) τη γυναικεία ιδιοφυΐα...