Ακόμη και οι επιχειρήσεις γρήγορου-φτηνού φαγητού γονατίζουν από την οικονομική κατάσταση στη χώρα. Ο περιορισμός του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών λόγω της ύφεσης και η αύξηση του ΦΠΑ από 8% σε 23% έδωσαν τη χαριστική βολή σε χιλιάδες καταστήματα -ακόμη και στην «πρωτεύουσα του γύρου» Θεσσαλονίκη- και εκτόξευσαν κατακόρυφα την ανεργία στον κλάδο.
Σύμφωνα με μελέτη της Hellastat για το 2011 οι πιτσαρίες εμφάνισαν τη μεγαλύτερη πτώση με 30%, ενώ ακολούθησαν τα οβελιστήρια με 28%, τα ταχυφαγεία (fast food) με 26%, οι αλυσίδες πώλησης κρύων σάντουιτς και σνακ με 24%, οι αλυσίδες πώλησης καφέ με 24% και τα επώνυμα εστιατόρια με 23%. Πολλές επιχειρήσεις έχουν εξέλθει από την αγορά, ενώ εκτιμάται ότι το 2012 η απασχόληση στον κλάδο μειώθηκε κατά 20%.
Υπό τις αρνητικές αυτές συνθήκες οι εταιρείες έχουν αναπτύξει έντονο ανταγωνισμό εφαρμόζοντας πολιτικές όπως «happy hours» (χρονικό διάστημα μέσα στην ημέρα με χαμηλότερες τιμές), χαμηλότερες χρεώσεις για παραγγελίες μέσω του Ίντερνετ, προσφορές σε είδος (π.χ. δωρεάν αναψυκτικό για κάθε πίτσα ή δωρεάν καφές με κάθε τυρόπιτα) κ.ά.
Όσον αφορά τις επιχειρηματικές εξελίξεις του κλάδου στο 2011, στη μελέτη της Hellastat επισημαίνεται ότι η μητρική McDolanld’s πούλησε τα δεκαεννέα εταιρικά καταστήματα που διέθετε στην Ελλάδα στην Premier Capital, ενώ η αλυσίδα καταστημάτων Applebee’s διέκοψε τη λειτουργία των καταστημάτων της λόγω σημαντικών ζημιών και αδυναμίας εκπλήρωσης οικονομικών υποχρεώσεων. Οι ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων εστίασης ζητούν επιτακτικά τη μείωση του ΦΠΑ στο 9%, προκειμένου να τονωθεί η αγορά.
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Τα ελαττώσαμε, αλλά δεν τα κόψαμε
«Θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι ο κόσμος σταμάτησε να τρώει γύρο. Είναι γεγονός όμως ότι περιόρισε την ποσότητα και τη συχνότητα της κατανάλωσης. Εμείς, παρότι καταγράψαμε πτώση της τάξης του 15%, διατηρούμε την πελατεία μας. Μέχρι πέρυσι οι περισσότεροι πελάτες δεν αρκούνταν σε ένα σάντουιτς, έτρωγαν και δεύτερο και το συνόδευαν με αναψυκτικό και σαλάτα. Αρκετοί μάς επισκέπτονταν σε καθημερινή βάση. Τώρα οι περισσότερες παραγγελίες είναι για μόνον ένα σάντουιτς. Εμείς από την πλευρά μας, αντιλαμβανόμενοι τις δυσκολίες των πελατών μας, αυξήσαμε την ποσότητα που βάζουμε και μειώσαμε τις τιμές», αναφέρει ο κ. Πάρης, υπεύθυνος καταστήματος στην οδό Κασσάνδρου.
«Η περίοδος του Φεβρουαρίου είναι δύσκολη. Μετά τις γιορτές, περίοδο κατά την οποία ο κόσμος καταναλώνει άφθονα κρεατικά, δεν έρχεται συχνά στο μαγαζί. Σε γενικές γραμμές εμείς δεν είχαμε σημαντική πτώση στις παραγγελίες. Οι Θεσσαλονικείς αγαπούν το γύρο», σημειώνει ο κ. Δημήτρης, υπεύθυνος οβελιστηρίου στη Γρηγορίου Λαμπράκη. «Όπως όλοι οι κλάδοι, έτσι και εμείς έχουμε πτώση. Καταβάλλουμε προσπάθειες, ώστε να κρατήσουμε τους πελάτες μας με προσφορές και χαμηλές τιμές», είπε η κυρία Ελένη, υπάλληλος σε γυράδικο της Νεάπολης.
Αρνητικό πρόσημο σε όλους τους δείκτες
Στη μελέτη της Hellastat αναλύονται οι οικονομικές καταστάσεις 229 επιχειρήσεων. Ο συνολικός κύκλος εργασιών των εταιρειών του δείγματος σημείωσε το 2011 σημαντική υποχώρηση κατά 11,5%, στα 407,83 εκατ. ευρώ. Η μέση μείωση εκτιμάται σε -14,7%, ενώ άνοδο εσόδων εμφάνισε μόλις το 8% των εταιρειών.
Τα συνολικά κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (ΚΠΤΦΑ) υποχώρησαν κατά 70%, σε μόλις 6,86 εκατ. ευρώ. Εξαιρουμένης της έντονης βελτίωσης που εμφάνισε η McDolanld’s Hellas, οι προ φόρων ζημιές διευρύνθηκαν σε 21 εκατ. ευρώ από 3 εκατ. ευρώ το 2010.
Το μέσο περιθώριο μικτών κερδών παρέμεινε σε υψηλό επίπεδο (55,5%). Σημαντική ωστόσο ήταν η υποχώρηση του λειτουργικού περιθωρίου από 5,3% σε 2,7%, ενώ το περιθώριο κερδών προ φόρων (ΚΠΦ) έγινε αρνητικό (-2,1% έναντι 0,6% το 2010). Η κεφαλαιακή μόχλευση διατηρήθηκε σε υψηλό επίπεδο, παραμένοντας στο 1,7 προς 1. Η μέση αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων το 2011 κατέστη αρνητική (-0,9% από 8,6% το 2010), επηρεαζόμενη από τη σημαντική κάμψη των περιθωρίων κερδοφορίας.
