ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Γ. ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ
Για ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία της χώρας μετά την απόφαση του Eurogroup κάνει λόγο ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας σε μια εφ' όλης της ύλης συνέντευξη στο «Εθνος της Κυριακής», επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι απομακρύναμε οριστικά το τοξικό νέφος της χρεοκοπίας που δηλητηρίαζε την οικονομική και κοινωνική ζωή.
Βλέπει να έρχεται γρηγορότερα η ανάκαμψη λόγω της εξάλειψης της αβεβαιότητας και της βαθιάς ανάσας που θα προσφέρει στη χειμαζόμενη οικονομία η εκταμίευση της δόσης από τον μηχανισμό στήριξης. Ο υπουργός προαναγγέλλει γενικευμένη και χωρίς εξαιρέσεις εφαρμογή του «πόθεν έσχες», καθώς και κατάργηση του ανασταλτικού χαρακτήρα των ποινών για μεγάλες υποθέσεις φοροδιαφυγής.
Μετά την απόφαση του Eurogroup της 26ης Νοεμβρίου δηλώσατε ότι εξαλείφεται η «δραχμοφοβία». Ομως διεθνείς αναλυτές αλλά και ο οίκος Moody's επιμένουν πως και μετά τις νέες παρεμβάσεις το δημόσιο χρέος δεν είναι βιώσιμο. Φοβάστε μήπως ξεκινήσει ένας νέος γύρος αμφισβήτησης για το μέλλον της χώρας στη ζώνη του ευρώ;
Κατ' αρχάς να τονίσω ότι αυτό που πετύχαμε στις 26 Νοεμβρίου είναι το δικαίωμα να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο αύριο. Ταυτόχρονα, καταπολεμήσαμε τον φόβο της καταστροφής που παρέλυε τις δημιουργικές δυνάμεις της χώρας και απομακρύναμε οριστικά το τοξικό νέφος της χρεοκοπίας που δηλητηρίαζε την οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας. Είμαι πεπεισμένος ότι ο κύκλος της αμφισβήτησης έχει κλείσει οριστικά για τη χώρα. Προσέξτε, δεν υποστηρίζω ότι τελείωσε η προσπάθεια για την έξοδο από την κρίση.
Ο δρόμος μπροστά μας είναι ανηφορικός, αλλά τουλάχιστον έχουμε μπει στη σωστή τροχιά. Το ξέρω ότι θα βρεθούν κάποιοι που θα αμφισβητήσουν την προσπάθεια της χώρας για οικονομική ανάκαμψη και δημοσιονομική αυτάρκεια, αλλά σας διαβεβαιώνω ότι θα διαψευστούν.
Πιο πιθανό είναι ένα «κούρεμα» των ομολόγων του επίσημου τομέα ή να υλοποιηθεί η ανακεφαλαιοποίηση μέσω του Μηχανισμού Στήριξης;
Η αναφορά στις μελλοντικές δυσκολίες δεν αναφέρεται σε νέα επώδυνα μέτρα. Αυτά που έχουν συνεισφέρει οι πολίτες είναι ήδη αρκετά.
Στο Eurogroup της 26ης Νοεμβρίου δόθηκε η πολιτική έγκριση για την εκταμίευση της δόσης των 43,7 δισ. ευρώ υπό την προϋπόθεση έγκρισης των κοινοβουλίων των κρατών-μελών που καλούνται να πληρώσουν και ύστερα από εξέταση των αποτελεσμάτων της επαναγοράς χρέους. Επίσης, αποφασίστηκε ότι οι εταίροι μας θα υποστηρίξουν επιπρόσθετα την προσπάθεια της χώρας με πολύ συγκεκριμένο τρόπο:
- τη μείωση κατά 100 μονάδες βάσης του επιτοκίου των διακρατικών δανείων του πρώτου Προγράμματος Σταθεροποίησης
- τη μείωση κατά 10 μονάδες βάσης στο κόστος για τις εγγυήσεις που καταβάλλει η Ελλάδα στο πλαίσιο των δανείων από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (EFSF)
- την επέκταση της λήξης των δανείων που έχει λάβει η Ελλάδα από το EFSF κατά 15 χρόνια, καθώς και την αναβολή πληρωμής τόκων στο EFSF κατά 10 χρόνια
- τη δέσμευση των κρατών-μελών της Ευρωζώνης ότι θα μεταβιβάσουν στην Ελλάδα τα κέρδη των κεντρικών τραπεζών τους και της ΕΚΤ από το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων (SMP) της τελευταίας από το 2013.
Οπως αντιλαμβάνεστε λοιπόν, μιλάμε για ένα μείγμα παρεμβάσεων της Ελλάδας και των εταίρων μας, που μπορεί για κάποιους να φαίνονται ανεπαρκείς, αλλά σας διαβεβαιώνω ότι θα συμβάλουν τα μέγιστα στην απομείωση του δημόσιου χρέους στο 124% του ΑΕΠ το 2020 και σημαντικά κάτω του 110% μέχρι το 2022.
Η διαδικασία της επαναγοράς ομολόγων έχει ανάψει φωτιές στον τραπεζικό κλάδο. Για ποιο λόγο να δεχθούν οι διοικήσεις τους ένα νέο έμμεσο «κούρεμα» όταν πριν από λίγους μήνες έχασαν το 53% της αξίας των ομολόγων τους μέσω PSI; Η κυβέρνηση θα πιέσει τις διοικήσεις των Ταμείων υπό κρατικό έλεγχο να συμμετάσχουν στην επαναγορά;
Εχω ήδη πει ότι η επαναγορά χρέους θα γίνει σε εθελοντική βάση. Ωστόσο, η κυβέρνηση έχει ήδη καταστήσει σαφές ότι το πρόγραμμα αυτό πρέπει να πετύχει. Εμείς θα συμβάλουμε με όλες μας τις δυνάμεις ώστε η συμμετοχή των κατόχων ομολόγων στο πρόγραμμα επαναγοράς να είναι η μέγιστη δυνατή.
Το πρόγραμμα αυτό πρέπει να πετύχει τόσο για ουσιαστικούς όσο και για συμβολικούς λόγους. Μην ξεχνάτε ότι σχεδόν παράλληλα με την εφαρμογή αυτού του προγράμματος εξελίσσεται αντίστοιχα διαδικασία έγκρισης της βοήθειας προς την Ελλάδα από τα κοινοβούλια της Ευρώπης.
Πολλοί προκαταλαμβάνουν αρνητικά τις αποφάσεις των κατόχων των ομολόγων. Εγώ θα πρότεινα να μη βιάζονται. Πολλά από τα εν λόγω ομόλογα έχουν ήδη αποτυπωθεί στους ισολογισμούς των κατόχων τους σε πολύ χαμηλότερη τιμή από αυτή στην οποία θα γίνει η ανταλλαγή. Επιπλέον, υπάρχει μια μερίδα κατόχων ομολόγων που τα αγόρασαν πρόσφατα σε πολύ χαμηλές τιμές και πιθανόν να αξιολογήσουν ως προσοδοφόρα τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα επαναγοράς.
Υπάρχει το ενδεχόμενο ενός «ατυχήματος» στο Eurogroup της 13ης Δεκεμβρίου σε περίπτωση που η επαναγορά χρέους δεν αποδώσει, με δεδομένο ότι το ΔΝΤ έχει συσχετίσει τη συμμετοχή του στη χρηματοδότηση της Ελλάδας με την επιτυχή έκβαση της επαναγοράς;
Είναι μάλλον ηττοπαθές να ξεκινάμε μια σημαντική προσπάθεια για την απομείωση του χρέους και να συζητάμε από την πρώτη κιόλας μέρα για ενδεχόμενη αποτυχία του. Αυτή η έλλειψη αυτοπεποίθησης έχει ήδη στοιχίσει στη χώρα στο παρελθόν αρκετές φορές. Τα καταφέραμε ήδη ανταποκρινόμενοι κατά 100% σε όλες τις μεταρρυθμίσεις που περίμεναν οι εταίροι μας από εμάς, αποδεικνύοντας την αξιοπιστία μας και την αποφασιστικότητά μας. Δεν θα λιγοψυχήσουμε τώρα που ξεκινάει η διαδικασία εξασφάλισης της βιωσιμότητας του χρέους με όσα θετικά στοιχεία θα έχει αυτή για την εθνική οικονομία αλλά και τη ζωή των συμπολιτών μας. Το πρόγραμμα πρέπει να πετύχει και θα πετύχει.
Είστε σίγουρος ότι στις 13 Δεκεμβρίου θα λάβουμε τη δόση;
Είμαι σίγουρος. Σύμφωνα με τη δήλωση του Eurogroup, στις 13 Δεκεμβρίου θα υπάρξει απόφαση για την εκταμίευση της δόσης. Εμείς από την πλευρά μας κάναμε και θα συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι μας αναλογεί. Ως χώρα γυρίσαμε σελίδα. Από εμάς εξαρτάται η συγγραφή του επόμενου κεφαλαίου στην ιστορία της πατρίδας μας.
Τι θα αλλάξει για την ελληνική οικονομία με την εκταμίευση της δόσης; Πώς είστε αισιόδοξος για θετικό μηνιαίο ρυθμό ανάπτυξης στο δεύτερο εξάμηνο του έτους όταν ο ΟΟΣΑ βλέπει επιστροφή σε αναπτυξιακούς ρυθμούς το 2015;
Γνωρίζετε ότι μέχρι σήμερα κάποιοι απαξιώνανε τη δόση λέγοντας ότι αυτή θα κατευθυνθεί αποκλειστικά στις τράπεζες. Οι εξελίξεις τούς διέψευσαν. Το ποσό που θα καταβληθεί είναι 43,7 δισ. ευρώ.
Από αυτά, 23,8 δισ., που θα λάβουμε τον Δεκέμβριο, θα κατευθυνθούν στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Ας διαλύσουμε επιτέλους τους μύθους. Τα χρήματα δεν χρησιμοποιούνται προς όφελος των τραπεζιτών. Τα χρήματα αυτά θα διασφαλίσουν τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος και ειδικότερα την ασφάλεια των μικροκαταθετών που λειτούργησαν με τον πλέον πατριωτικό τρόπο, κρατώντας τις καταθέσεις τους στα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα.
Επιπλέον, τον Δεκέμβριο θα λάβουμε άλλα 10,6 δισ. ευρώ που αφορούν την κάλυψη των εσωτερικών δημοσιονομικών μας αναγκών. Το υπόλοιπο ποσό μέχρι τα 43,7 δισ. θα καταβληθεί σε τρεις δόσεις μέσα στο 1ο τρίμηνο του 2013. Οπως αντιλαμβάνεστε, όλα αυτά τα χρήματα θα έχουν σημαντική επίπτωση στη χειμαζόμενη οικονομία. Ηδη την Πέμπτη, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Σταϊκούρας ανακοίνωσε το σχέδιο για την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων και τη μείωση του χρόνου εξόφλησης των υποχρεώσεων της Γενικής Κυβέρνησης. Οπως αντιλαμβάνεστε, αυτό το σχέδιο, που προφανώς εξαρτάται από την εκταμίευση της δόσης, θα συμβάλει σημαντικά στην αναθέρμανση της ελληνικής οικονομίας.
Σχετικά με τις προβλέψεις του ΟΟΣΑ, επιτρέψτε μου να σας πω ότι κατά την άποψή μου η εξάλειψη της αβεβαιότητας θα συμβάλει στην ανάκαμψη πολύ συντομότερα από ό,τι λένε οι προβλέψεις αυτές.
Ποιες πρωτοβουλίες πρέπει να πάρει η κυβέρνηση για να τονώσει τις επενδύσεις και να ανακάμψει η οικονομία; Είστε ευχαριστημένος από την πορεία υλοποίησης του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων;
Εκτός από τη θετική επίδραση της ανακεφαλαιοποίησης των πιστωτικών ιδρυμάτων αλλά και της ρευστότητας που θα μας εξασφαλίσει η εκταμίευση της δόσης, η κυβέρνηση προχωρά σε μια σειρά από διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, που θα ανακόψουν την πτωτική πορεία της οικονομικής δραστηριότητας.
Ο Προϋπολογισμός Δημοσίων Επενδύσεων, ο αναπτυξιακός νόμος και κυρίως το ΕΣΠΑ είναι οι βασικοί αναπτυξιακοί μοχλοί που διαθέτουμε.
Ηδη γνωρίζετε ότι η κυβέρνηση διεκδικεί τη μεγαλύτερη δυνατή χρηματοδότηση για την επόμενη προγραμματική περίοδο με ενθαρρυντικά μηνύματα έως τώρα.
Αλλά η στρατηγική μας δεν είναι μονομερής. Προσβλέπουμε ότι σημαντικό μερίδιο ανάπτυξης θα προκύψει και από τον ιδιωτικό τομέα, δηλαδή από εγχώριες και ξένες επενδύσεις. Και αιχμή του δόρατος για την προσέλκυση των ιδιωτικών επενδύσεων είναι το φιλόδοξο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων.
Δηλώσατε μετά την ολοκλήρωση του Eurogroup ότι «τώρα αρχίζουν τα δύσκολα». Να ανησυχούν οι πολίτες για νέο γύρο περικοπών μισθών, συντάξεων και επιδομάτων;
Η προσπάθεια δεν τελειώνει με την έγκριση της δόσης από το Eurogroup. Η εμπειρία έχει δείξει ότι όσο δύσκολο είναι να παίρνεις μέτρα, άλλο τόσο δύσκολο είναι να τα εφαρμόζεις. Η υλοποίηση απαιτεί οργανωτικό σχεδιασμό, λιγότερη γραφειοκρατία και συνεχή και συστηματική παρακολούθηση της προόδου. Η μεγάλη πρόκληση που έχουμε μπροστά μας είναι η ανασύνταξη του κράτους, ώστε αυτό να αρχίσει να παίζει με αποτελεσματικό τρόπο τον αναπτυξιακό και τον κοινωνικό του ρόλο.
Δεν θέλω να δημιουργούμε κλίμα φόβου και ανασφάλειας στους πολίτες για νέες περικοπές στις αποδοχές τους. Η αναφορά στις μελλοντικές δυσκολίες δεν αναφέρεται σε νέα επώδυνα μέτρα. Αυτά που έχουν συνεισφέρει είναι ήδη αρκετά. Από εδώ και στο εξής θα επιβαρυνθούν όσοι δεν κατέβαλαν όσα όφειλαν σε αυτή την εθνική προσπάθεια. Στην κατεύθυνση αυτή κηρύσσουμε διωγμό στη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή, μέσω της ολοκλήρωσης της φορολογικής μεταρρύθμισης και της συστηματοποίησης των φορολογικών ελέγχων.
Αν όμως εμφανιστούν αποκλίσεις στην εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2013, θα πρέπει να καλυφθεί η σχετική ρήτρα που προβλέπεται στο Μνημόνιο για την άμεση λήψη μέτρων. Τι είδους μέτρα θα είναι αυτά; Οι περικοπές θα αφορούν και μισθολογικές και κοινωνικές δαπάνες;
Είμαστε αποφασισμένοι να δώσουμε καθημερινό αγώνα για την ορθή εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2013, με εξονυχιστικό έλεγχο στα υπουργεία και στους φορείς του Δημοσίου για το πού δαπανούν τα κονδύλια του κρατικού προϋπολογισμού. Εχει δοθεί εντολή για τη θέσπιση τριμηνιαίων στόχων και τη στενή παρακολούθησή τους. Θα λαμβάνονται άμεσα διορθωτικά μέτρα, εφόσον διαπιστώνεται ότι οι αποκλίσεις από τους στόχους θέτουν σε κίνδυνο την εκτέλεση του προϋπολογισμού.
Η ανεργία αυξάνεται, οι μισθοί και οι συντάξεις πέφτουν, αλλά οι τιμές στα τιμολόγια των Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας αλλά και σε εκατοντάδες αγαθά πρώτης ανάγκης κινούνται ανοδικά. Εχετε σχέδιο για παρεμβάσεις στην αγορά με στόχο την αποκλιμάκωση των τιμών και, αν ναι, ποια είναι τα βασικά του συστατική ή εργαλεία;
Είναι γεγονός ότι τα επίπεδα των τιμών δεν είναι σε ικανοποιητικά επίπεδα, παρ' όλο που οι πληθωριστικές πιέσεις μειώθηκαν αισθητά στο πρώτο εννεάμηνο του 2012. Ο πληθωρισμός είναι εξαιρετικά σύνθετο φαινόμενο, που απαιτεί μια εξίσου σύνθετη δέσμη δημόσιων πολιτικών για την αντιμετώπισή του. Ορισμένα από αυτά τα εργαλεία, όπως η μείωση των φορολογικών συντελεστών των έμμεσων φόρων και η μείωση των τιμών κάποιων δημόσιων αγαθών, δεν τα έχουμε, προς το παρόν, στη διάθεσή μας λόγω της δημοσιονομικής στενότητας.
Ωστόσο, μια σειρά από παρεμβάσεις της κυβέρνησης αναμένεται να έχουν θετική επίδραση στις τιμές. Ενδεικτικά σας αναφέρω ότι το άνοιγμα επαγγελμάτων που κρατούσαν ψηλά τιμές συγκεκριμένων υπηρεσιών και αγαθών, το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις ενδοομιλικές συναλλαγές, η βελτίωση των τελωνειακών διαδικασιών που θα καταστήσουν πιο φθηνές τις εισαγωγές και τις εξαγωγές, η περαιτέρω ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού είναι ορισμένες από τις δρομολογούμενες παρεμβάσεις της κυβέρνησης για την αποκλιμάκωση των τιμών.
Στην κυβέρνηση παρατηρούνται αρρυθμίες, όπως για παράδειγμα η αντίρρηση της ΔΗΜΑΡ στα εργασιακά και του ΠΑΣΟΚ στο φορολογικό. Σας προβληματίζει η αποτελεσματικότητα της τρικομματικής κυβέρνησης, με δεδομένο ότι από εδώ και στο εξής θα πρέπει να εφαρμοστούν το συντομότερο δυνατόν οι διαρθρωτικές αλλαγές που έχουν ψηφιστεί;
Η κυβέρνηση εθνικής ευθύνης έχει αποδείξει ότι παρ' όλες τις ενστάσεις και διαφωνίες που προκαλεί η ψήφιση δύσκολων μέτρων, με πολιτικό κόστος, ανταποκρίνεται στο έργο που έχει αναλάβει και χαίρει της στήριξης και εμπιστοσύνης της πλειονότητας των συμπολιτών μας. Οι διαρθρωτικές αλλαγές και οι ιδιωτικοποιήσεις έπρεπε να είχαν εφαρμοστεί χθες. Ο αρχικός σχεδιασμός του προγράμματος, το οποίο έδωσε έμφαση μόνο στη δημοσιονομική προσαρμογή, ήταν λάθος. Το αποδέχονται πλέον όλοι οι εμπλεκόμενοι και ήρθε η ώρα να το διορθώσουμε. Οι προτάσεις όλων των κυβερνητικών εταίρων ήταν μέχρι σήμερα εξαιρετικά χρήσιμες για τη χάραξη της νέας εθνικής στρατηγικής.
Υπάρχουν σοβαρές ενστάσεις από ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ για την κατάργηση του πρόσθετου αφορολόγητου για τα παιδιά, οι οποίες μάλιστα συνοδεύονται με «προειδοποίηση» καταψήφισης της σχετικής ρύθμισης στη Βουλή. Υπάρχει ενδεχόμενο να πάρετε πίσω το μέτρο ή να απαλύνετε με άλλους τρόπους την επιβάρυνση για τις οικογένειες;
Το φορολογικό νομοσχέδιο έχει σταλεί στους κυβερνητικούς εταίρους για ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων. Σε πνεύμα καλής συνεργασίας θα επιδιώξουμε από κοινού να καταλήξουμε σε προτάσεις ρεαλιστικές αλλά και ταυτόχρονα με το λιγότερο κοινωνικό κόστος.
«Πόθεν έσχες»
Κλείνουν τα παράθυρα
Κλείνουν τα παράθυρα
Ο πόλεμος κατά της φοροδιαφυγής, πέραν των άλλων, σκοντάφτει και σε παράθυρα που έχει το υφιστάμενο νομοθετικό καθεστώς, για παράδειγμα με τις εξαιρέσεις από το «πόθεν έσχες» ορισμένων δαπανών όπως η αγορά μετοχών ή η σύσταση εταιρειών. Σχεδιάζετε να κλείσετε αυτά τα παράθυρα εφαρμόζοντας ένα γενικευμένο «πόθεν έσχες» για όλους;
Κατηγορηματικά ναι, αφού πρόκειται για έναν βασικό άξονα της φορολογικής μεταρρύθμισης που δρομολογούμε. Δηλαδή η επανεξέταση του «πόθεν έσχες» στο σύνολό του. Η επανεξέταση αυτή θα γίνει τόσο με αναπτυξιακά όσο και με κοινωνικά κριτήρια.
Για την «ασυλία»
Ερχεται νέο «ποινολόγιο»
Ερχεται νέο «ποινολόγιο»
Ενα από τα μεγάλα προβλήματα στην πάταξη της φοροδιαφυγής και στην είσπραξη των εσόδων από το Δημόσιο είναι οι καθυστερήσεις στην εκδίκαση των υποθέσεων από τα δικαστήρια, καθώς και το γεγονός ότι ο φορολογούμενος έχει τη δυνατότητα να προσφύγει εναντίον τυχόν αρνητικής γι' αυτόν απόφασης και να αναστείλει την εκτέλεση της ποινής. Θα υπάρξουν νομοθετικές ή μη παρεμβάσεις σε αυτόν τον τομέα;
Η υπερβολική καθυστέρηση απονομής δικαιοσύνης απαξιώνει κάθε αρχή ισονομίας και θα πρέπει να αποτελεί τομέα πρώτης προτεραιότητας. Ειδικότερα ο τομέας της φορολογικής δικαιοσύνης αποτελεί ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει ιδιαίτερα τα δύο υπουργεία Οικονομικών και Δικαιοσύνης. Εχουν ληφθεί μια σειρά από μέτρα και ήδη υπάρχουν τα πρώτα αποτελέσματα μείωσης του όγκου των εκκρεμών φορολογικών δικών. Σύμφωνα, μάλιστα, με νέες ανακοινώσεις του υπουργού Δικαιοσύνης, αποφασίστηκε ότι σε διάστημα ενός μήνα θα εκδικάζονται όλες οι φορολογικές υποθέσεις που έχουν αντικείμενο 150.000 ευρώ και άνω. Προσβλέπουμε ότι σε αυτήν τη μάχη θα βοηθήσουν ιδιαίτερα οι ίδιοι οι δικαστικοί λειτουργοί, οι οποίοι παρ' όλες τις μισθολογικές μειώσεις που έχουν υποστεί θα συμβάλουν αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος.
Εξετάζουμε, επίσης, το ενδεχόμενο να θεσπίσουμε για σημαντικές περιπτώσεις φοροδιαφυγής ποινές που να μην έχουν ανασταλτικό χαρακτήρα.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΥΣ: ΚΩΣΤΑ ΑΝΤΩΝΑΚΟ, ΚΩΣΤΑ ΤΣΑΧΑΚΗ
