Η είδηση ότι η Άνγκελα Μέρκελ πρότεινε, στη σημερινή τηλεφωνική επικοινωνία της με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια, τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την παραμονή ή μη της Ελλάδας στο ευρώ, εκ παραλλήλου με τη διενέργεια των εκλογών της 17ης Ιουνίου, τουλάχιστον σε πρώτη ανάγνωση, σοκάρει.
Μετά την πρώτη ανάγνωση ωστόσο, ακολουθεί μια αλληλουχία αναλύσεων, δεύτερων σκέψεων και ομφαλοσκόπησης. Γιατί, και γιατί τώρα, λοιπόν; Ουσιαστικά, η Γερμανίδα Καγκελάριος έρχεται, με καθυστέρηση αρκετών μηνών, να προτείνει η ίδια στην Ελλάδα, το δημοψήφισμα για το οποίο “αποκεφαλίστηκε” πολιτικά ο Γιώργος Παπανδρέου, τον περασμένο χειμώνα. Τότε που η σχετική πρόθεση του πρώην πρωθυπουργού, θεωρήθηκε από τους Ευρωπαίους ηγέτες έμμεσος πολιτικός εκβιασμός, και οδήγησε στη “βάρβαρη” απομάκρυνσή του από την εξουσία.
Το “γιατί” ίσως να απαντάται, μερικώς έστω, από το γενικότερο κλίμα που υπάρχει στην παρούσα συγκυρία στην Ευρώπη για την Ελλάδα. Η προοπτική εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη, προβάλλει ως πιο… ζωηρή από κάθε άλλη φορά στο παρελθόν, τότε που τις σχετικές φήμες τις πυροδοτούσαν οι κερδοσκόποι, και όσοι είχαν τζογάρει στα CDS.
Η Γερμανίδα Καγκελάριος, ως η “γενική επιμελήτρια” της Ευρώπης, ακολουθεί μια τακτική δυο αφηγήσεων. Απ’ τη μια επισημαίνει ότι η Ελλάδα δεν πρέπει και δεν μπορεί να εκδιωχθεί από την ευρωζώνη. Απ΄την άλλη όμως, δείχνει εμφαντικά με το δάχτυλο την απόφαση ευθύνης που θα κληθούν να πάρουν οι Έλληνες πολίτες στις εκλογές της 17ης Ιουνίου.
Εκ των πραγμάτων, η Άνγκελα Μέρκελ συνδέει ευθέως τις εκλογές με το μέλλον της Ελλάδας στην ευρωζώνη. Η άγαρμπη παρέμβασή της, σε πρώτη φάση τουλάχιστον, ευνοεί την εκδήλωση συμπεριφορών αντίδρασης, αν όχι οργής, από την ελληνική κοινωνία. Κάτι που πρακτικά μεταφράζεται σε ενίσχυση της εκλογικής απήχησης του ΣΥΡΙΖΑ.
Σε μια δεύτερη και περισσότερο ψύχραιμη προσέγγιση ωστόσο, είναι εξίσου προφανές ότι η Άνγκελα Μέρκελ σκέφτεται “πονηρά”: Επιχειρεί να απευθυνθεί στη φωνή της λογικής που γνωρίζει ότι υπάρχει μέσα σε κάθε Έλληνα. Με τη δε προτροπή για διπλή κάλπη, αποδεικνύει ότι έχει διαβάσει καλά την πολιτική προϊστορία της χώρας. Ή, ότι τα ίδια περίπου συμβαίνουν και στη Γερμανία. Η θεωρία της διπλής κάλπης στηρίζεται ιστορικά και διαχρονικά στον… αποπροσανατολισμό της ψήφου των πολιτών: Στη μια κάλπη ξεσπούν, και στην άλλη τοποθετούνται με βάση τη λογική.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση ωστόσο, το… διαζευτικό σχήμα δεν μπορεί να σταθεί. Γιατί, σε όποια από τις δυο κάλπες κι αν εκδηλώσουν την οργή τους και εκτονωθούν οι Έλληνες πολίτες, είναι εξαιρετικά πιθανό η ετυμηγορία της κοινωνίας μας να οδηγήσει τη χώρα στην πόρτα της εξόδου. Και αυτό, η Μέρκελ το γνωρίζει καλά. Ή τουλάχιστον το υποψιάζεται.