Οδηγός επιβίωσης στην κρίση
ΑΠΟ ΠΟΥ αλλού να κόψω;
Ολοένα και περισσότεροι καταναλωτές αναζητούν στα ράφια των σουπερμάρκετ τα φθηνότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Οι ελληνικές οικογένειες κοιμούνται και ξυπνούν πλέον με αυτή τη σκέψη, σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να ανταποκριθούν στις αυξανόμενες οικονομικές υποχρεώσεις.
Τα χαράτσια, οι μειώσεις μισθών, η ανεργία, η ακρίβεια, τορπιλίζουν την προσπάθεια και σπρώχνουν τα νοικοκυριά στο να γίνονται ολοένα και πιο «εφευρετικά», προκειμένου να εξασφαλίσουν τα προς το ζην με ολοένα και λιγότερα χρήματα.
Στο μικροσκόπιο έχουν μπει όλες οι οικογενειακές δαπάνες. Από τα είδη πρώτης ανάγκης που προμηθευόμαστε από τα σουπερμάρκετ και τα έξοδα μετακινήσεων μέχρι τους λογαριασμούς των ΔΕΚΟ και τα δάνεια. Οι λύσεις που έχουν στη διάθεσή τους οι καταναλωτές είναι συγκεκριμένες και ανά κατηγορία αποτυπώνονται ως εξής:
1 Αγορά καταναλωτικών αγαθών. Εκρηκτική είναι πλέον η αύξηση στις πωλήσεις προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας (private label), καθώς ολοένα και περισσότεροι καταναλωτές αναζητούν οικονομικότερες λύσεις.
Μετά τα χαρτικά και τα απορρυπαντικά, αυξημένη ζήτηση καταγράφεται και στον χώρο των τροφίμων. Μάλιστα, εντός των επομένων μηνών, η πρακτική του private label αναμένεται να εισαχθεί και στον χώρο των φαρμακείων, εφόσον εξασφαλιστούν οι απαραίτητες άδειες.
* Οι προσφορές των προμηθευτών στα σουπερμάρκετ δίνουν και παίρνουν. Οι προσφορές εκδηλώνονται είτε με μειώσεις τιμών για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (σε συγκεκριμένα επώνυμα προϊόντα οι εκπτώσεις αγγίζουν και το 40%) είτε με πωλήσεις τύπου «ένα συν ένα δώρο».
Περιμένουν
Οι καταναλωτές έχουν εξοικειωθεί πλέον με αυτές τις προσφορές και περιμένουν τις ανακοινώσεις των καταστημάτων, για να αγοράσουν φθηνά.
* Τα outlet κερδίζουν ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς, καθώς προσφέρουν εκπτώσεις 50%-60% καθ' όλη τη διάρκεια της χρονιάς.
* Οι αγορές προϊόντων μέσω Διαδικτύου κερδίζουν έδαφος, καθώς οι καταναλωτές εξασφαλίζουν χαμηλότερες τιμές. Ακόμη και παραδοσιακά καταστήματα (π.χ. ηλεκτρικών ειδών) προσφέρουν χαμηλότερες τιμές για το ίδιο προϊόν, υπό την προϋπόθεση ότι ο καταναλωτής θα το παραγγείλει μέσω Internet. Σύγχρονη επιχειρηματική μόδα αποτελεί και η διάθεση κουπονιών μέσω Διαδικτύου. Με τα κουπόνια αυτά, ο καταναλωτής μπορεί να εξασφαλίσει εκπτώσεις 60%-70% για συγκεκριμένα προϊόντα και υπηρεσίες (από μασάζ και κουρέμα μέχρι γεύματα σε εστιατόρια και συνδρομές για γυμναστήρια).
* Οσο βαθαίνει η κρίση τόσο ενισχύεται η «ανταλλακτική οικονομία». Ο ένας χαρίζει στον άλλον αγαθά και προϊόντα που δεν του χρειάζονται πλέον. Χαρακτηριστικά παραδείγματα, τα παιδικά ρούχα, τα βιβλία, τα CD. Οι αγγελίες τύπου «χαρίζονται» αυξάνονται και πληθύνονται.
2 Λογαριασμοί. Οσοι δεν έχουν ενεργοποιήσει το νυχτερινό ρεύμα καλό είναι να σπεύσουν στο πλησιέστερο υποκατάστημα της ΔΕΗ (ή άλλου παρόχου). Το τιμολόγιο του νυχτερινού δεν είναι πλέον τόσο δελεαστικό όσο παλαιότερα, καθώς ειδικά για τα μικρά νοικοκυριά, που καταναλώνουν έως 800 κιλοβατώρες το τετράμηνο, οι διαφορές στη χρέωση είναι πολύ μικρές. Ομως, για τα μεγαλύτερα νοικοκυριά που καταναλώνουν δύο και τρεις χιλιάδες κιλοβατώρες το τετράμηνο, το νυχτερινό τιμολόγιο εξοικονομεί αρκετά χρήματα. Ενδεικτικό το ακόλουθο παράδειγμα: Αν κάποιος καταναλώνει 1.400 κιλοβατώρες με το ημερήσιο τιμολόγιο και 600 κιλοβατώρες με το νυχτερινό, πληρώνει συνολικά 225 ευρώ. Αν και οι 2.000 κιλοβατώρες χρεωθούν με το κανονικό τιμολόγιο, ο λογαριασμός ανεβαίνει στα 268 ευρώ. Δηλαδή, το όφελος από το νυχτερινό φτάνει στα 43 ευρώ το τετράμηνο.
* Οι λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης κυκλοφορούν πλέον ευρέως στην αγορά, ενώ οι τιμές τους έχουν πέσει αρκετά. Η αντικατάσταση των παλαιών λαμπτήρων θεωρείται πλέον πολύ καλή λύση. Η αντικατάσταση ενός λαμπτήρα 60 Watt με έναν χαμηλής κατανάλωσης 11 Watt μπορεί να εξασφαλίσει έως και 30 ευρώ ετησίως, ειδικά στα μεγάλα νοικοκυριά.
* Πολλά νοικοκυριά επιλέγουν πλέον να χρησιμοποιήσουν τα κλιματιστικά για την κάλυψη των αναγκών σε θέρμανση, καθώς το πετρέλαιο πωλείται ήδη προς 0,9 ευρώ ανά λίτρο. Ανεξάρτητα από το αν έχουν δίκιο ή όχι στην επιλογή, καλό θα είναι ο ρυθμιστής της θερμοκρασίας να μην υπερβαίνει τους 24-25 βαθμούς Κελσίου, καθώς η υψηλότερη θερμοκρασία φουσκώνει και τον λογαριασμό. Μονιμότερη λύση είναι η αντικατάσταση των μηχανημάτων με συσκευές Α' κλάσης. Ωστόσο, αυτή η λύση κοστίζει, διότι τα μηχανήματα με χαμηλή ενεργειακή απόδοση είναι ακριβότερα.
* Ολοένα και περισσότερα νοικοκυριά εξετάζουν πλέον το ενδεχόμενο εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στις στέγες ή στις ταράτσες. Είναι από τις ελάχιστες επενδύσεις αυτή τη στιγμή που μπορεί να χρηματοδοτηθούν από τις τράπεζες ακόμη και κατά 100%. Τα φωτοβολταϊκά εξασφαλίζουν (υπό προϋποθέσεις) εισόδημα έως και 7.500 ευρώ ετησίως, το οποίο μάλιστα είναι αφορολόγητο.
* Για τη μείωση των λογαριασμών του τηλεφώνου υπάρχουν διάφορες λύσεις. Στα κινητά, οι συνδρομητές επιλέγουν, αντί να πάρουν επιδότηση για αντικατάσταση της συσκευής, να εξασφαλίσουν μείωση του παγίου. Επίσης, εκμεταλλεύονται τα «οικογενειακά πακέτα» που προσφέρουν και τα τρία δίκτυα κινητής τηλεφωνίας. Μεγάλη στροφή παρατηρείται προς τα καρτοκινητά και τα συμβόλαια με χαμηλότερο πάγιο (προσοχή, διότι αυτές οι λύσεις μπορεί να αποδειχθούν ακριβότερες, αν εξακολουθήσει ο συνδρομητής να χρησιμοποιεί τακτικά το τηλέφωνό του).
Στη σταθερή τηλεφωνία ως λύση επιλέγεται η διακοπή της τηλεφωνικής γραμμής στο εξοχικό, όπως επίσης και η κάλυψη μέρους των τηλεφωνικών αναγκών μέσω του Διαδικτύου.
3 Μετακινήσεις. Οσοι χρησιμοποιούν τα μέσα μεταφοράς καλό είναι να εξετάσουν το ενδεχόμενο απόκτησης μιας ετήσιας κάρτας απεριόριστων διαδρομών.
Οσοι χρησιμοποιούν το αυτοκίνητο, εκτός από μια καλή έρευνα αγοράς για την επιλογή φθηνότερου πρατηρίου, μπορούν να εξετάσουν και άλλες λύσεις, όπως η μετατροπή του καυσίμου από βενζίνη σε υγραέριο (η βενζίνη κοστίζει περίπου 1,6 ευρώ ανά λίτρο και το υγραέριο 80-85 λεπτά).
Τα συνεργεία που κάνουν τις μετατροπές έχουν πολλαπλασιαστεί, κάτι που έχει ρίξει τις τιμές της μετατροπής (σ.σ.: σε ένα μέσο αυτοκίνητο κοστίζει περίπου 1.000-1.200 ευρώ). Από εκεί και πέρα, υπάρχουν οι τυπικές πρακτικές για τη μείωση της κατανάλωσης του καυσίμου, όπως είναι η οδήγηση χωρίς τις μπαγκαζιέρες, αν δεν υπάρχει ανάγκη, η διατήρηση του στροφόμετρου στις 2.000-3.000 στροφές, η αφαίρεση των περιττών βαρών από το εσωτερικό του αυτοκινήτου, αλλά και ο σωστός έλεγχος στην πίεση των ελαστικών.
enet.gr