ΜΑΡΙΚΑ ΛΥΣΙΑΝΘΗ
Η Ιστορία δεν πρόκειται να διαβάσει λάθος τις εξελίξεις. Μπορεί ο Γιώργος Παπανδρέου να παρέδωσε, με διάγγελμα από το Καστελόριζο, την Ελλάδα «πακεταρισμένη» στους δανειστές της τρόικας, την άνοιξη του 2010, στην πραγματικότητα όμως το Μνημόνιο υποτέλειας είχε γίνει μέρος της εθνικής αφήγησης από το 1827 κιόλας.
Και πιο συγκεκριμένα από την 8η Οκτωβρίου εκείνου του έτους, έξι χρόνια μετά το ξέσπασμα της Επανάστασης, όταν ο τριεθνής στόλος της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας, βούλιαξε στη Ναυμαχία του Ναβαρίνου τον τουρκο-αιγυπτιακό στόλο, σταμάτησε την προέλαση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο, και έβαλε φαρδιά-πλατιά υπογραφή στην ανεξαρτησία της Ελλάδας.
Η έκβαση εκείνης της μάχης, έκρυψε από το βλέμμα της Ιστορίας τις ολέθριες συνέπειες του κακού ριζικού των Ελλήνων, στην καρδιά του οποίου είναι επί αιώνες σφηνωμένο το γονίδιο του εθνικού διχασμού.
Αν δεν είχαν ξεσπάσει εμφύλιες διαμάχες στην επαναστατημένη Ελλάδα, ενώ ακόμη δεν είχε εδραιωθεί η ανεξαρτησία του έθνους, κανένας Ιμπραήμ δεν θα απειλούσε τους Έλληνες με… επιστροφή στον ζυγό.
Και φυσικά, δεν θα χρειαζόταν το πολεμικό χάρισμα του Κόδριγκτον, του Χέιντεν και του Ντεριγνί, των τριών ναυάρχων που στάθηκαν στο Ναβαρίνο απέναντι από τον Ιμπραήμ, για να μην παραμείνει η Ελλάδα υπό τον οθωμανικό ζυγό.
Η σημασία της Ναυμαχίας του Ναβαρίνου, είναι αυταπόδεικτη από τις αντιδράσεις που προκάλεσε. Την καταστροφή του οθωμανικού στόλου αποδοκίμασε ο Μέτερνιχ, ο σκοτεινός δυνάστης της Ευρώπης, και εμπνευστής της Ιεράς Συμμαχίας. Το ίδιο έκανε ο Ουέλινγκτον, πρωθυπουργός τότε της Αγγλίας, και νικητής του Ναπολέοντα στο Βατερλό.
Στην πραγματικότητα, οι μεγάλες δυνάμεις επιθυμούσαν τον αφοπλισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όχι όμως και την κατάρρευσή της. Γι’ αυτό και δεν επέτρεψαν αργότερα στον Ιμπραήμ, να καταλάβει την Κωνσταντινούπολη, όταν στράφηκε κατά του Σουλτάνου.
Ήθελαν ακόμη την Ελλάδα ελεύθερη. Ένα νέο κράτος, που τους χρωστούσε τα πάντα. Επομένως θα ήταν όχι μόνο οικονομικά, αλλά και ηθικά υποτελές σε εκείνους. Χωρίς τον Καποδίστρια στη μέση μάλιστα, όλα έγιναν πιο εύκολα.
Η Ελλάδα δεν απελευθερώθηκε ποτέ. Και αυτή είναι μια θλιβερή διαπίστωση. Μπορεί να απαλλαγήκαμε από τον οθωμανικό ζυγό, εκείνοι που μας απελευθέρωσαν όμως, φρόντισαν να συνάψουν ένα αέναο Μνημόνιο περιορισμένης εθνικής κυριαρχίας.
Στα (πολλά) χρόνια που ακολούθησαν βέβαια, μέχρι να φτάσουμε στις μέρες μας, η Ελλάδα είχε πολλές ευκαιρίες να απεγκλωβιστεί. Να σταθεί στα πόδια της με προχωρημένη αυτοπεποίθηση, αυτάρκεια, ανεξαρτησία.
Κάθε φορά όμως, βρισκόταν… ένα ΠΑΣΟΚ, ένας… Γιώργος, ένα… διάγγελμα στο Καστελόριζο. Και εκείνο το Μνημόνιο του 1827, δεν αναθεωρήθηκε ποτέ. Πόσο μάλλον, δεν έληξε η ισχύς του.