Απάντηση του Επιτρόπου Περιβάλλοντος Ποτόσνικ στον Ευρωβουλευτή της ΝΔ, Καθηγητή Ιωάννη Α. Τσουκαλά
Η παγκόσμια αγορά φωτοβολταϊκών συστημάτων γνωρίζει ραγδαία ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, ενώ πραγματοποιούνται σημαντικές επενδύσεις σε έρευνα και τεχνολογία στον τομέα αυτό.
Ταυτόχρονα, αναδεικνύεται το θέμα της βιώσιμης διάθεσης των φωτοβολταϊκών στοιχείων όταν αυτά φθάσουν στο τέλος του κύκλου ζωής τους. Παρότι σήμερα ο όγκος των αποβλήτων φωτοβολταϊκών είναι μικρός, εκτιμάται ότι τα επόμενα χρόνια ο όγκος των αποβλήτων θα αυξηθεί σημαντικά. Η βιομηχανία φωτοβολταϊκών έχει ήδη ξεκινήσει την ανάπτυξη τεχνικών για την επαναχρησιμοποίηση των πολύτιμων πρώτων υλών.
Με βάση τα παραπάνω ο Ευρωβουλευτής της ΝΔ Ιωάννης Α. Τσουκαλάς, Μέλος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας του Ευρ. Κοινοβουλίου κατέθεσε γραπτή ερώτηση προς την Ευρ. Επιτροπή ζητώντας στοιχεία για την παραγωγή φωτοβολταϊκών συλλεκτών στην ΕΕ, αλλά και για τις προοπτικές ανακύκλωσής τους.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρ. Επιτροπής, το 2009 η Κίνα ήταν ο κύριος παραγωγός φωτοβολταϊκών πάνελ και, μαζί με την Ταϊβάν, αντιπροσώπευαν το 49% της συνολικής κατασκευής φωτοβολταϊκών. Την ίδια στιγμή, οι πρώην ηγέτιδες δυνάμεις, Ιαπωνία, Γερμανία και Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν χάσει σημαντικό μερίδιο της αγοράς. Το 95% της κινεζικής παραγωγής, σύμφωνα με την Επιτροπή, εξάγεται κυρίως στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή αγορά φωτοβολταϊκών, όπου βρίσκονται σχεδόν τα δύο τρίτα του συνόλου των φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων της ΕΕ των 27. Τη Γερμανία ακολουθούν, αλλά με σημαντική διαφορά, η Ισπανία, η Ιταλία, η Τσεχία, το Βέλγιο, η Γαλλία και η Πορτογαλία. Στην ΕΕ εκτιμάται ότι περίπου 70.000 άτομα απασχολούνται στον τομέα των φωτοβολταϊκών.
Από στοιχεία της Ευρ. Επιτροπής προκύπτει, ακόμη, ότι το 2050 η συνολική ποσότητα φωτοβολταϊκών πάνελ που θα έχουν φτάσει στο τέλος της ζωής τους αναμένεται να ανέλθει σε 9,57 εκατομμύρια τόνους και χωρίς κατάλληλες μεθόδους απόρριψης και ανακύκλωσης, πολύτιμες πρώτες ύλες (όπως ίνδιο, γάλλιο, γερμάνιο) θα χαθούν.
Σχετικά με το θέμα της ανακύκλωσης, ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, κ. Ποτόσνικ αναφέρει ότι «το θέμα της διασφάλισης κατάλληλης μεταχείρισης και υψηλού ποσοστού ανακύκλωσης φωτοβολταϊκών συλλεκτών έχει τεθεί στις συζητήσεις για την αναδιατύπωση της οδηγίας 2002/96/EΚ σχετικά με τα απόβλητα ειδών ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ). Στην πολιτική του συμφωνία, στις 14 Μαρτίου 2011, το Συμβούλιο προτείνει να περιληφθούν οι φωτοβολταϊκοί συλλέκτες στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας». Οι υπάρχουσες μέθοδοι ανακύκλωσης, σύμφωνα με την Επιτροπή, επικεντρώνονται κυρίως στην ανακύκλωση γυαλιού δεδομένου ότι αποτελεί το κύριο συστατικό των φωτοβολταϊκών συλλεκτών.
Σχολιάζοντας την απάντηση του Επιτρόπου Περιβάλλοντος, ο κ. Τσουκαλάς έκανε τις εξής δηλώσεις:
«Η αγορά των φωτοβολταϊκών αναπτύσσεται με πολύ γοργούς ρυθμούς και το προηγούμενο έτος αναδείχθηκε πρώτη μεταξύ όλων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε αύξηση παραγωγικής ικανότητας. Σήμερα η ΕΕ είναι η μεγαλύτερη αγορά φωτοβολταϊκών με εγκατεστημένη παραγωγική ικανότητα άνω των 30 γιγαβάτ που παράγουν πάνω από 35 τεραβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας.
Στην Ελλάδα το δυναμικό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά είναι τεράστιο. Δυστυχώς, όμως, απέχουμε ακόμη αρκετά από το στόχο των 2,2 γιγαβάτ εγκατεστημένης ισχύος μέχρι το 2020. Απαιτείται, λοιπόν, επιτάχυνση των ρυθμών ανάπτυξης των φωτοβολταϊκών, κυρίως σε μεγάλες μονάδες αλλά και σε απομακρυσμένα νησιά, μείωση της σχετικής γραφειοκρατίας και παροχή των κατάλληλων κινήτρων στους επενδυτές.
Ιδιαίτερα για την Ελλάδα, αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία, είναι το να μην παραμείνουμε απλοί καταναλωτές φωτοβολταϊκών συστημάτων αλλά να επενδύσουμε συστηματικά σε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής, από τη σχεδίαση και εγχώρια παραγωγή τους, ως την ανακύκλωσή τους.
Είναι υποχρέωση για την Ελλάδα το να επενδύσουμε στην αξιοποίηση των καλών σχέσεων που έχουμε με την Κίνα, για τη διαμόρφωση μιας ενεργειακής στρατηγικής συμμαχίας στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με συμμετοχή ελληνικών εταιρειών και ερευνητικών κέντρων».