ΜΑΝΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ
Η εκκωφαντική ήττα που γνώρισαν οι Σοσιαλιστές στις χθεσινές βουλευτικές εκλογές της Πορτογαλίας, προσφέρεται προς ποικίλα συμπεράσματα και διδάγματα. Ο Ζοζέ Σόκρατες υποχρεώθηκε σε έξοδο από την πρωθυπουργία αλλά και από την ηγεσία του κόμματός του, χάνοντας από έναν «άχρωμο» αντίπαλο, πέρα και πάνω από τις πιο δυσοίωνες προβλέψεις.
Το κεντροδεξιό κόμμα του Πέδρο Πάσος Κοέλιο επικράτησε με 39%, έναντι 28% των Σοσιαλιστών, και ενώ οι δημοσκοπήσεις προέβλεπαν τη νίκη της μέχρι πρότινος Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, όχι όμως σε αυτή την έκταση.
Σε αντίθεση με τον Κοέλιο, που δεν κατάφερε να εμπνεύσει και να συναρπάσει τους Πορτογάλους, ή να τους πείσει για την ανάγκη «αλλαγής», τη… δουλειά την έκανε μια χαρά το Μνημόνιο. Μετά την Ιρλανδία, ακόμη μια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υποχρεώθηκε να ενταχθεί στον μηχανισμό στήριξης, λόγω των δημοσιονομικών προβλημάτων της, είδε την Κυβέρνηση που… υπέγραψε, να αποδοκιμάζεται παραδειγματικά στις εκλογές.
Στην Πορτογαλία μάλιστα, υπήρξαν δομικές διαφορές, τόσο από την Ιρλανδία όσο και από το πώς διαμορφώθηκε το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα. Το κυβερνών κόμμα του Ζοζέ Σόκρατες δεν επιθυμούσε την προσφυγή στο Μνημόνιο. Επιχείρησε να περάσει από τη Βουλή, ένα πακέτο σκληρής λιτότητας, το οποίο δεν ψήφισε η Κεντροδεξιά του Κοέλιο. Ο Σόκρατες παραιτήθηκε και προκήρυξε εκλογές. Η κυβέρνησή του προσέλαβε υπηρεσιακό χαρακτήρα, και η Πορτογαλία ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με την τρόικα για το Μνημόνιο.
Σε αντίθεση με ό, τι έκανε στην Ελλάδα ο Γιώργος Παπανδρέου όμως, στην Πορτογαλία τόσο ο Σόκρατες όσο και ο Κοέλιο συμφώνησαν εκ των προτέρων στην εφαρμογή των όρων του Μνημονίου, ανεξαρτήτως του ποιος θα κέρδιζε τις εκλογές. Γιατί; Διότι απλούστατα εκεί πέτυχαν να διαπραγματευτούν όρους αξιοπρέπειας και όχι υποτέλειας, όπως συνέβη στην Ελλάδα, μετά το δραματικό διάγγελμα του Καστελόριζου.
Ο Κοέλιο μάλιστα, δικαιολογήθηκε για τη σύμπραξή του στην υπογραφή του Μνημονίου, υποστηρίζοντας ότι δεν είχε πλήρη επίγνωση του δημοσιονομικού αδιεξόδου της πατρίδας του. Παρά ταύτα, οι Πορτογάλοι δεν θεώρησαν τη στάση του εμπαιγμό, προσπέρασαν την προφανή υστέρηση ηγετικών χαρισμάτων που τον χαρακτηρίζει, και επέλεξαν να τιμωρήσουν τον Πρωθυπουργό που τους οδήγησε στο Μνημόνιο, έστω κι αν δεν έφταιγε απόλυτα ο ίδιος.
Συμπέρασμα: Σε μια Ευρώπη που κλυδωνίζεται από τις συνέπειες της κρίσης χρέους, οι Πορτογάλοι κέρασαν τον δικό τους «Σωκράτη» το… κώνειο του Μνημονίου. Επιβεβαιώνοντας τη θανατηφόρα γεύση που έχει η δανειακή σύμβαση με την τρόικα, για τις ηγεσίες που… βάζουν την υπογραφή τους.