Ευεργετική επίδραση στον καρκίνο του στόματος και του φάρυγγα μπορεί να έχει ο εμβολιασμός με το εμβόλιο που χρησιμοποιείται κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας..
Της Νικολέττας Μπούκα
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, για την εμφάνιση και των δύο αυτών μορφών καρκίνου ευθύνεται ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), που έχει το ίδιο στέλεχος 16 με τον καρκίνο που αναπτύσσεται στο στόμα.
Όπως εξηγεί στη “Μ” η καθηγήτρια Στοματολογίας στην Οδοντιατρική Σχολή του Εθνικού Καποδιστριακού πανεπιστημίου Αθηνών, Αλεξάνδρα Σκλαβούνου-Ανδρικοπούλου, τα τελευταία χρόνια συσσωρεύονται στοιχεία από την ιατρική έρευνα που υποδηλώνουν συμμετοχή του ιού HPV και σε καρκίνους της ευρύτερης περιοχής, που εστιάζονται στη στοματική κοιλότητα, τον στοματοφάρυγγα και στον λάρυγγα.
Ο καρκίνος σε αυτές τις περιοχές αποτελεί τον έκτο κατά σειρά συχνότητας τύπο καρκίνου στον άνθρωπο με ποσοστό πενταετούς επιβίωσης περίπου 45%-50%.
Βέβαια, ο βασικός αιτιολογικός παράγοντας για την πρόκληση καρκίνου στη στοματική κοιλότητα, τον στοματοφάρυγγα και το λάρυγγα είναι το κάπνισμα και η μακροχρόνια χρήση αλκοόλ. Όμως, η παρατήρηση ότι η συχνότητα ανίχνευσης ιού HPV, κυρίως του ογκογόνου τύπου HPV 16, είναι δυο-τρεις φορές υψηλότερη σε προκαρκινικές βλάβες, συγκριτικά με το φυσιολογικό βλεννογόνο του στόματος, υποδηλώνει πιθανότατη συμμετοχή του ιού στα πρώιμα στάδια της καρκινογένεσης.
Επίσης, η ανίχνευση κατά τις τελευταίες δεκαετίες του ιού HPV σε ποσοστό 25%-35% των καρκίνων στοματικής κοιλότητας, στοματοφάρυγγα και λάρυγγα υποδηλώνει συμμετοχή του ιού και στην ανάπτυξη καρκίνου. Μάλιστα, σε ορισμένες μορφές καρκίνου, όπως στη βάση της γλώσσας και τις αμυγδαλές, ο ιός HPV ανιχνεύεται σε ποσοστό 80%-90%.
“Οι καρκίνοι, στους οποίους ανιχνεύεται ο ιός HPV, παρουσιάζουν μεγάλη αύξηση την τελευταία εικοσαετία κι εμφανίζονται σε νεότερες ηλικίες (πιο συχνά σε άνδρες ηλικίας έως 60 ετών). Μάλιστα, ο καρκίνος του στοματοφάρυγγα εμφανίζεται πλέον και σε άτομα που δεν καπνίζουν και δεν καταναλώνουν αλκοόλ”, επισημαίνει η κ. Σκλαβούνου-Ανδρικοπούλου και προσθέτει ότι “υπάρχουν ενδείξεις ότι η εφαρμογή του εμβολίου κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μπορεί να δρα ευεργετικά στην πρόληψη των HPV σχετιζόμενων καρκίνων στόματος, στοματοφάρυγγα και λάρυγγα, καθώς και των προκαρκινικών καταστάσεών τους”.
Σώζει η πρόληψη
Σύμφωνα με την κ. Σκλαβούνου, σημαντικό ρόλο μπορεί να παίξει η πρωτογενής πρόληψη κι αυτό σημαίνει ότι μία φορά το εξάμηνο ή μία φορά το χρόνο μπορεί να γίνεται προληπτικός έλεγχος είτε σε οδοντίατρο είτε σε ειδικό στοματολόγο.
Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής καθηγητής Οδοντικής Χειρουργικής, Ιωάννης Τζούτζας, αναφέρει ότι ο καρκίνος του στόματος και του φάρυγγα είναι ο έκτος κατά σειρά καρκίνος παγκοσμίως τόσο στις αναπτυσσόμενες όσο και στις αναπτυγμένες χώρες. Κάθε χρόνο πεθαίνουν περίπου 300.000 άτομα παγκοσμίως, ενώ στην Ευρώπη τα θύματα ανέρχονται στις 168.000.
“Η μορφή των καρκίνων αυτών με το στέλεχος 16 προσβάλλει νεαρότερες ηλικίες και κυρίως άντρες που δεν είναι καπνιστές και δεν καταναλώνουν υπέρμετρα αλκοόλ, είναι υψηλότερου κοινωνικοοικονομικού επίπεδου και με καλή στοματική υγιεινή”, εξηγεί ο κ. Τζούτζας και χαρακτηρίζει ιδιαίτερα σημαντικό τον ρόλο του οδοντιάτρου, γιατί η έγκαιρη διάγνωση αυξάνει το ποσοστό της πενταετούς επιβίωσης στο 80%-85%, ενώ σε αντίθετη περίπτωση το ποσοστό αυτό δεν ξεπερνά το 20%.
.