Απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον Ευρωβουλευτή της ΝΔ Καθ. Ι. Α. Τσουκαλά
Την κατάχρηση αντιβιοτικών, που οδηγεί σε επικίνδυνη ανθεκτικότητα των μικροβίων, έθιξε με ερώτησή του προς την Ευρ. Επιτροπή ο Ευρωβουλευτής της ΝΔ και μέλος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας του Ευρ. Κοινοβουλίου, Καθηγητής Ιωάννης Α. Τσουκαλάς.
Στην απάντησή του, ο αρμόδιος για την Υγεία και την Πολιτική των Καταναλωτών Επίτροπος, κ. Ντάλι, αναφέρει ότι «σύμφωνα με τις διατάξεις της φαρμακευτικής νομοθεσίας για τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση, τα αντιβιοτικά πρέπει να παρέχονται μόνον εάν υπάρχει συνταγή. Σύμφωνα με έκθεση της Επιτροπής, έντεκα χώρες δήλωσαν το 2008 ότι σε αυτές δεν πωλούνται αντιβιοτικά χωρίς συνταγή και επτά ανέφεραν ότι τέτοιου είδους πωλήσεις ενδέχεται να αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 1% των συνολικών πωλήσεων αντιβιοτικών. Στις υπόλοιπες χώρες το αντίστοιχο ποσοστό ποικίλλει από 1 έως 10% με εκτιμώμενο ανώτατο ποσοστό το 15% του συνόλου των πωλήσεων αντιβιοτικών στην Ελλάδα».
Σε συμπληρωματική ερώτηση του Έλληνα Ευρωβουλευτή σχετικά με την αντιμετώπιση της πολυανθεκτικότητας των μικροβίων, ο κ. Ντάλι αναφέρει ότι το 2008 όλες οι χώρες της ΕΕ είχαν εφαρμόσει ένα σύστημα παρακολούθησης της μικροβιακής αντοχής και όλες, εκτός της Σλοβακίας, συμμετείχαν στο ευρωπαϊκό δίκτυο EARSS για την παρακολούθηση της μικροβιακής αντίστασης. Επίσης, σύμφωνα με στοιχεία της Επιτροπής, προκύπτει ότι όλα τα κράτη μέλη, εκτός της Ελλάδας, της Κύπρου και του Λουξεμβούργου, διαθέτουν εθνικό μηχανισμό συλλογής πληροφοριών για την μικροβιακή αντοχή.
Ο κ. Τσουκαλάς ζήτησε ακόμη στοιχεία για την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση της έρευνας για την ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών στα πλαίσια του 7ου προγράμματος πλαίσιο. Σύμφωνα με τον Επίτροπο, «χρηματοδοτούνται σήμερα περισσότερα από 30 ερευνητικά σχέδια για τη μικροβιακή αντοχή με συνολικό προϋπολογισμό που ανέρχεται περίπου στα 150 εκατομμύρια ευρώ. Το ένα τρίτο περίπου των σχεδίων αυτών αποσκοπεί στην έρευνα και την ανακάλυψη νέων αντιβακτηριακών φαρμάκων. Επί του παρόντος, βρίσκονται στο στάδιο της διαπραγμάτευσης 13 επιπλέον σχέδια με συνδρομή της ΕΕ που υπερβαίνει τα 60 εκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον, τα κράτη μέλη βρίσκονται στο στάδιο της εκπόνησης μιας κοινής πρωτοβουλίας προγραμματισμού, η οποία αποβλέπει στον καλύτερο συντονισμό των εθνικών κονδυλίων για τη μικροβιακή αντοχή».
Σχολιάζοντας την απάντηση του Επιτρόπου, κ. Ντάλι, ο κ. Τσουκαλάς ανέφερε τα εξής: «Η μικροβιακή ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες σύγχρονες υγειονομικές προκλήσεις. Τα αντιβιοτικά αποτελούν τη βάση της σύγχρονης ιατρικής, ωστόσο η κατάχρησή τους έχει οδηγήσει στη διάδοση πολυανθεκτικών ασθενειών που είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστούν με τα υπάρχοντα μέσα. Υπολογίζεται ότι 25.000 ασθενείς πεθαίνουν κάθε χρόνο στην ΕΕ εξαιτίας λοιμώξεων που δεν αντιμετωπίζονται με τα συνηθισμένα αντιβιοτικά, ενώ το κόστος των πολυανθεκτικών μικροβίων ξεπερνά το 1,5 δισ. ευρώ κατ' έτος. Δυστυχώς στην Ελλάδα, όπως φαίνεται και από τα στοιχεία της Ευρ. Επιτροπής, η πώληση αντιβιοτικών χωρίς ιατρική συνταγή αποτελεί συνηθισμένο φαινόμενο, με αποτέλεσμα να οδηγούνται οι ασθενείς σε καταχρήσεις. Και δυστυχώς αυτό δεν είναι άσχετο με τις παθογένειες που παρατηρούνται στον φαρμακευτικό κλάδο στην Ελλάδα και την υψηλότατη φαρμακευτική δαπάνη. Τα αντιβιοτικά έχουν ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό: για να είναι αποτελεσματικά οφείλουν να αξιοποιούνται με μέτρο. Δεν αποτελούν, λοιπόν, απλά ένα εμπορικό προϊόν, αλλά έναν κοινωνικό πόρο. Η Ευρ. Επιτροπή οφείλει να ενισχύσει το πλαίσιο ελέγχου διακίνησης των αντιβιοτικών και να ενημερώσει καλύτερα τους πολίτες για τους κινδύνους από την αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών, αλλά και να ενισχύσει την έρευνα για νέα αντιβιοτικά, σε στενή συνεργασία με τους διεθνείς μας εταίρους. Και φυσικά, στην Ελλάδα, πρέπει να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα σε όλα τα στάδια, από την αλόγιστη συνταγογράφηση και την πώληση αντιβιοτικών από τα φαρμακεία χωρίς συνταγές, ως και την υπερβολική, περιττή ζήτηση εκ μέρους των πολιτών».