Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν κατέληξε σε ψήφισμα σχετικά με τα διδάγματα που πρέπει να αντληθούν από το πυρηνικό ατύχημα στην Ιαπωνία, για την πυρηνική ασφάλεια στην Ευρώπη
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, λαμβάνοντας υπόψη το σοβαρότατο πυρηνικό ατύχημα στην Ιαπωνία και την αυξανόμενη ανησυχία των Ευρωπαίων πολιτών για την ασφάλεια των 146 πυρηνικών αντιδραστήρων που λειτουργούν στο έδαφος της ΕΕ, προσπάθησε να καταλήξει στην υιοθέτηση κοινού ψηφίσματος για την πυρηνική ασφάλεια στην Ευρώπη.Το κείμενο που κατατέθηκε με τη συναίνεση όλων των πολιτικών ομάδων και το οποίο υποστήριξε ένθερμα το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, ξεκινούσε από τη βάση ότι τα πυρηνικά ατυχήματα δεν περιορίζονται μέσα σε εθνικά σύνορα κι ότι προϋπόθεση για την πυρηνική ασφάλεια αποτελεί η στενή συνεργασία και ο συντονισμός της ΕΕ με τα γειτονικά της κράτη, προκειμένου να ενισχυθεί η πυρηνική ασφάλεια και να εξασφαλισθεί η επιτυχής αντιμετώπιση οποιουδήποτε πυρηνικού ατυχήματος. Αν και το τελικό κείμενο υπερψηφίσθηκε από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, οι άλλες πολιτικές ομάδες του Κοινοβουλίου, το απέρριψαν, εμμένοντας σε δικές τους εναλλακτικές προτάσεις, με αποτέλεσμα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εμφανιστεί χωρίς κοινή θέση για ένα τόσο σημαντικό θέμα.
Μετά το πέρας της ψηφοφορίας, η πολιτική ομάδα της ΝΔ δήλωσε σχετικά:
«Οφείλουμε να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας προς τον Ιαπωνικό λαό που δοκιμάζεται σκληρά από μια πρωτοφανή φυσική καταστροφή αλλά και από τις ανθρωπογενείς επιπτώσεις του πυρηνικού ατυχήματος στη Φουκουσίμα. Σε λίγες μέρες συμπληρώνονται 25 χρόνια από την πυρηνική τραγωδία του Τσερνομπίλ και φαίνεται ότι ο κίνδυνος μιας νέας πυρηνικής καταστροφής δεν έχει αποσοβηθεί. Ας ελπίσουμε ότι οι προσπάθειες που γίνονται για την αντιμετώπιση του εν εξελίξει ατυχήματος θα έχουν θετική έκβαση κι ας εργαστούμε σκληρά για να επιδιώξουμε ότι κάτι τέτοιο δεν θα ξανασυμβεί, όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά οπουδήποτε στον κόσμο. Από τη συζήτηση που διεξάγεται για την πυρηνική ασφάλεια στην Ευρώπη προκύπτουν κάποια δεδομένα σχετικά με τη χρήση πυρηνικής ενέργειας που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε. Πρώτον, η ΕΕ αντιλαμβάνεται ότι μέχρι να αναπτυχθούν οι εναλλακτικές μορφές παραγωγής ενέργειας η χρήση των πυρηνικών αντιδραστήρων φαίνεται να είναι απαραίτητη μέχρι το έτος 2050. Οι κανόνες για την ασφάλεια λειτουργίας των πυρηνικών εργοστασίων οφείλουν να καταστούν πλέον αυστηροί και η πιστοποίηση λειτουργίας τους θα έπρεπε να ανατεθεί σε διεθνείς οργανισμούς μάλλον παρά σε εταιρίες ή σε εθνικές αρχές. Είναι φανερό ότι μέχρι να καταστούν οι τεχνολογίες εναλλακτικών μορφών παραγωγής ενέργειας αποτελεσματικές, η χρήση της πυρηνικής ενέργειας πρέπει να γίνεται με ασφάλεια, σωφροσύνη και έλεγχο. Δυστυχώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σήμερα δεν κατόρθωσε να φτάσει σε μια κοινή θέση για την πυρηνική ασφάλεια κι αυτό πρέπει να μας προβληματίσει. Σε τέτοια ζωτικά θέματα για το μέλλον των λαών της Ευρώπης δεν χωρούν τακτικισμοί και ιδεοληψίες. Πρέπει όλοι να είμαστε ψύχραιμοι και σοβαροί και να αναλάβουμε τις ευθύνες που μας αναλογούν».
Το κοινό ψήφισμα απηχεί τις βασικές θέσεις του ΕΛΚ και καλούσε, μεταξύ άλλων, για:
• όσο το δυνατόν πιο υψηλά ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα πυρηνικής ασφάλειας,
• άμεση και υποχρεωτική διενέργεια προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων (stress tests) σε όλες τις υπάρχουσες και σχεδιαζόμενες πυρηνικές εγκαταστάσεις, από ανεξάρτητους φορείς και υπό την εποπτεία της ΕΕ,
• προτεραιότητα ελέγχων σε εκείνα τα πυρηνικά εργοστάσια που είναι «εγγενώς» πιο επικίνδυνα λόγω, παραδείγματος χάριν, της γεωγραφικής θέσης τους (π.χ. σεισμογενής περιοχή), ενώ τυχόν αρνητικά αποτελέσματα θα οδηγούν σε άμεση λήψη μέτρων και ενδεχόμενη παύση λειτουργίας των σταθμών.
• πρόβλεψη για καθολική απαγόρευση κατασκευής πυρηνικών εργοστασίων σε περιοχές υψηλής σεισμικότητας και μεγάλου κινδύνου πλημμύρας στην ΕΕ, αλλά και σε γειτονικά κράτη, τα οποία θα πρέπει να συμμορφώνονται προς τα διεθνή πρότυπα πυρηνικής ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος. Ειδική αναφορά γινόταν για την περίπτωση της Τουρκίας.
• μορατόριουμ στην ανάπτυξη και σχεδίαση νέων πυρηνικών αντιδραστήρων μέχρις ότου ολοκληρωθούν οι έκτακτοι έλεγχοι,
• επανεξέταση των διεθνών συνθηκών για την πυρηνική ενέργεια (πχ Συνθήκη Ευρατόμ του 1975), προσαρμογή τους στην σημερινή πραγματικότητα και διεθνείς πολιτικές πρωτοβουλίες της ΕΕ για το θέμα της ασφάλειας των πυρηνικών,
• την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των αρμοδιοτήτων και την ανεξαρτησία των ρυθμιστικών αρχών στην Ευρώπη,
• άμεσο ορισμό καθολικών μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων ραδιενεργού μόλυνσης των τροφίμων στην ΕΕ σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος,
• ανοικτό και δημόσιο διάλογο για την πυρηνική ενέργεια σε όλα τα κράτη μέλη, αλλά και αύξηση της ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης σχετικά με τις συνέπειες της πυρηνικής ενέργειας
