Κυριακή 24 Οκτωβρίου 2010

Αυτοψία στις σήραγγες των Τεμπών (σε δύο χρόνια τελειώνει ο εφιάλτης)

ΤΗΣ ΝΤΟΝΙΑΣ ΚΑΝΙΤΣΑΚΗ
ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗΣ
Λιγότερα από δύο χρόνια μας χωρίζουν από τη στιγμή που θα μπει τέλος στον εφιάλτη της διέλευσης από την κοιλάδα των Τεμπών. Ενα όνειρο πολλών δεκαετιών, η κατασκευή ενός σύγχρονου και, κυρίως, ασφαλούς αυτοκινητόδρομου γίνεται μέρα με τη μέρα πραγματικότητα.
Το Σεπτέμβριο του 2012 ο νέος δρόμος με τις επιβλητικές σήραγγες -μεταξύ τους η μεγαλύτερη των Βαλκανίων- θα είναι πλέον γεγονός και η διέλευση διαμέσου των Τεμπών θα... μπει στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας.
Ο "ΑτΚ" βρέθηκε στο μέτωπο των εργασιών. Μπήκε μέσα στις σήραγγες, είδε το τιτάνιο έργο που εκτελείται, βίωσε τις αντίξοες συνθήκες δουλειάς των εργαζομένων, που κυριολεκτικά τρυπούν τα βουνά, διαπίστωσε την προσπάθεια που γίνεται για την κατασκευή ενός απόλυτα ασφαλούς και σύγχρονου έργου και ένιωσε τη χαρά όσων συμμετέχουν στη δημιουργία του. Πολύτιμος ξεναγός μας στο συναρπαστικό ταξίδι στάθηκε η υπεύθυνη επικοινωνίας της εταιρίας "Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου ΑΕ" (της εταιρίας που, μεταξύ άλλων, έχει αναλάβει την κατασκευή των σηράγγων), Ειρήνη Ζαβρίδου. Οι τρεις σήραγγες που κατασκευάζονται μέσα στο βουνό Κίσαβος, αλλά και στον Ολυμπο, μαζί με γέφυρες αλλά και νέα τμήματα δρόμου έρχονται να αλλάξουν το τοπίο στην οδική σύνδεση της Θεσσαλονίκης με την Αθήνα. Με την ολοκλήρωση των εργασιών ο χρόνος που θα χρειάζεται για τη διαδρομή θα έχει μειωθεί κατά περίπου μισή ώρα.

Τρεις βάρδιες

Η κατασκευή της κάθε δίδυμης σήραγγας γίνεται από δύο μέτωπα. Συνεργεία εργάζονται και από τις δύο πλευρές του κάθε τούνελ, σκάβοντας το βουνό, με σκοπό τα δύο τμήματα να ενωθούν. Πρόκειται για τη σήραγγα Τ1, την Τ2 και την Τ3, μήκους 2.000 μέτρων, 6.000 μέτρων και 3.000 μέτρων αντίστοιχα. Στην περιοχή υπάρχουν, δηλαδή, έξι εργοτάξια αποκλειστικά για την κατασκευή των τριών σηράγγων. Η Τ1 (που βρίσκεται από την πλευρά της Λάρισας) έχει ήδη "ξετρυπήσει", όπως λένε οι μηχανικοί στη γλώσσα τους, δηλαδή τα δύο τμήματα ενώθηκαν μεταξύ τους. Στην Τ3 (που βρίσκεται από την πλευρά της Κατερίνης) το "ξετρύπημα" θα γίνει περίπου στο τέλος Φεβρουαρίου. Λίγο αργότερα, δηλαδή στις αρχές Μαρτίου, θα γίνει το "ξετρύπημα" και της Τ2, της μεγαλύτερης σήραγγας των Βαλκανίων. Για την κατασκευή των τούνελ, αλλά και των υπόλοιπων νέων τμημάτων, εργάζονται ασταμάτητα, σε τρεις βάρδιες, περισσότεροι από 1.500 εργαζόμενοι όλων των ειδικοτήτων, ενώ άλλα 500 άτομα έχουν δουλειά μέσω των υπεργολαβιών. Οταν ολοκληρωθούν οι εργασίες, η κάθε σήραγγα θα διαθέτει δύο λωρίδες κυκλοφορίας, συν μία λωρίδα εκτάκτων αναγκών (ΛΕΑ).

Σκοτάδι

Στη σήραγγα Τ2 οι εργασίες έχουν προχωρήσει σε μήκος 2.200 μέτρων από την κάθε κατεύθυνση. Απομένουν, δηλαδή, μόνον 1.600 μέτρα προκειμένου τα δύο τμήματα να ενωθούν. Η διάνοιξη των σηράγγων γίνεται με ελεγχόμενες εκρήξεις στα βραχώδη τμήματα, αλλά και με μηχανικό τρόπο. Τις τελευταίες μέρες τα συνεργεία βρίσκονται αντιμέτωπα με πολύ «άσχημα» πετρώματα, υπό την έννοια ότι είναι πολύ χαλαρά. Πρόκειται για ασβεστόλιθο, ο οποίος είναι ασταθής και ρέει από την οροφή του τούνελ. Ετσι οι εκρήξεις έχουν σταματήσει και η διάνοιξη γίνεται με εκσκαφή. Δύο χιλιάδες διακόσια μέτρα μετά από την είσοδο του τούνελ, η άκρη της σήραγγας δε διακρίνεται, καθώς υπάρχει απόλυτο σκοτάδι, το οποίο σπάει μόνον από το φως που υπάρχει στα σημεία όπου δουλεύουν οι μηχανικοί και οι εργάτες. Δεν είναι όμως άπλετο. Το μισοσκόταδο μαζί με την υπόκωφη βουή των μηχανημάτων, η αίσθηση ότι βρίσκεσαι στην "καρδιά" του βουνού, δημιουργούν μια απόκοσμη ατμόσφαιρα, σε κάνουν να νιώθεις δέος. Μέσα στο βουνό δε βρέθηκε ίχνος νερού και η σήραγγα είναι στεγνή. Ομως υπάρχει υγρασία, που κάνει την ατμόσφαιρα αποπνικτική. Οι μηχανικοί τόσο της "Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου ΑΕ" όσο και της Κατασκευαστικής Κοινοπραξίας εξηγούν σε συναδέλφους τους μηχανικούς (από την ΕΥΔΕ Συντήρησης Αυτοκινητοδρόμων της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας που επισκέφτηκαν το μέτωπο των έργων την ίδια μέρα με τον "ΑτΚ") τις μεθόδους κατασκευής που ακολουθούν, προκειμένου να γίνει η αντιστήριξη των τούνελ. Δείχνουν τους συνδετήριους δρόμους που υπάρχουν κάθε 300 μέτρα μεταξύ των δύο δίδυμων σηράγγων, τους οποίους θα μπορεί να χρησιμοποιεί κάποιος σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης για να απομακρυνθεί από το τούνελ. Αναφέρουν ότι η διατομή κάθε τούνελ είναι δέκα μέτρα. Επισημαίνουν ότι βρισκόμαστε σε βάθος 160 μέτρων από το φυσικό έδαφος. Και βέβαια αναλύουν τα στάδια κατασκευής της σήραγγας. Πρώτα γίνεται η διάνοιξη. Μετά μπαίνει το μπετόν, το μονωτικό υλικό, γίνεται ο οπλισμός του τούνελ και η τελική επένδυσή του.

Απαλλοτριώσεις

Στις σήραγγες οι εργασίες προχωρούν χωρίς εμπόδια και με ταχύτατους ρυθμούς, κάτι που δείχνει ότι θα ολοκληρωθούν εντός του συμβατικού χρόνου παράδοσής τους, που είναι ο Σεπτέμβριος του 2012. Δεν ισχύει όμως το ίδιο στην εκτός σηράγγων περιοχή. Το "αγκάθι" με το οποίο βρίσκονται αντιμέτωπα τα έργα ακούει στο όνομα "απαλλοτριώσεις". Πρόβλημα υπάρχει τόσο στην είσοδο όσο και στην έξοδο της σήραγγας Τ3 (περίπου στο ύψος του Πλαταμώνα και της Σκοτίνας), η οποία θα πρέπει να ενωθεί με νέο αυτοκινητόδρομο. Κάποια κομμάτια του συγκεκριμένου αυτοκινητόδρομου δεν έχουν απαλλοτριωθεί ακόμα. Με βάση τη σύμβαση παραχώρησης, το Δημόσιο είχε την υποχρέωση με την έναρξη των εργασιών να παραδώσει στην εταιρία όλους τους χώρους του έργου, προκειμένου να μπορέσει απρόσκοπτα να προχωρήσει σε εργασίες. Μέχρι σήμερα δεν έχουν παραδοθεί όλοι οι χώροι. Ετσι, αν δεν υπάρξει άμεση επιτάχυνση της διαδικασίας της απαλλοτρίωσης, ελλοχεύει ο κίνδυνος οι σύγχρονες σήραγγες να ολοκληρωθούν εγκαίρως, αλλά να μένουν... έρημες, περιμένοντας την κατασκευή μερικών εκατοντάδων μέτρων δρόμου. Και στο μεταξύ ο εφιάλτης της διέλευσης από τα Τέμπη, ως τμήματος της εθνικής οδού που οδηγεί από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα, θα συνεχίζεται...