Στενή παρακολούθηση, προστασία και αποκατάσταση απαιτούνται για τις δύο μεγάλες λίμνες της Μακεδονίας, Βόλβη και Δοϊράνη. Αυτό προκύπτει από τις μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΔΠΜΣ) των τμημάτων Βιολογίας, Γεωλογίας και Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ.
Της Σ. Μαργαριτίδου
Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι προβλήματα υποβάθμισης της Βόλβης και της Δοϊράνης, που έχουν ήδη εμφανιστεί, πρέπει άμεσα να αντιμετωπιστούν, για να μη συνεχιστεί περαιτέρω η υποβάθμιση των οικολογικών συστημάτων. Όπως εκτιμά ο επίκουρος καθηγητής στο τμήμα Υδρογεωλογίας του ΑΠΘ Κ. Βουδούρης, η εντατική καλλιέργεια, η χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων και η ύπαρξη του γεωθερμικού πεδίου της Νυμφόπετρας έχουν ως αποτέλεσμα την υποβάθμιση των υπόγειων νερών της περιοχής.Όπως εξηγεί στη "Μ" η καθηγήτρια Βιολογίας Μ. Μουστάκα, "με βάση τα οικολογικά δεδομένα του 2009, η λίμνη Βόλβη παρουσιάζει μια μέτρια κατάσταση, η οποία ωστόσο είναι σταθερή εδώ και πολλά χρόνια. Αυτό το συμπέρασμα συνάγεται με βάση το φυτοπλαγκτόν της λίμνης. Έχουμε ωστόσο και νέα στοιχεία. Για πρώτη φορά εντοπίστηκε στη Βόλβη μεγάλος αριθμός παρασιτικών βακτηρίων ακόμη και στα κυανοβακτήρια, ενώ για πρώτη φορά εντοπίστηκε και λιμναίο χιόνι, συσσώματα δηλαδή βακτηρίων. Ο μεγάλος αριθμός παρασιτικών οργανισμών μπορεί να συνδεθεί με τη διακοπή της επιφανειακής απορροής της Βόλβης προς τον Ρίχειο ποταμό".
Φυτοφάρμακα
Πιέσεις ασκούνται στα υπόγεια νερά της λεκάνης της Βόλβης κυρίως από την αγροτική και κτηνοτροφική δραστηριότητα και τη διάθεση λυμάτων από τους οικισμούς. Η αγροτική δραστηριότητα είναι εντατικής φύσεως και οι καλλιέργειες έχουν μεγάλες ανάγκες σε νερό. Παράλληλα γίνεται εκτεταμένη χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων.
Για την προστασία της ποιότητας των υπόγειων νερών της περιοχής, συνεπώς και της λίμνης Βόλβης, χρειάζεται να ληφθούν μέτρα ορθής γεωργικής πρακτικής και περιορισμός των αντλήσεων, για να αποφευχθούν φαινόμενα υφαλμύρινσης στο μέλλον. Η συστηματική παρακολούθηση και καταγραφή της ποιότητας των επιφανειακών και υπόγειων νερών είναι απαραίτητη για την προστασία των επιφανειακών και υπόγειων συστημάτων νερού.
Βιοποικιλότητα
Τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν το διάστημα Ιουλίου - Νοεμβρίου 2009 δείχνουν ότι η οικολογική κατάσταση της λίμνης Δοϊράνης είναι ελλιπής, δηλαδή βρίσκεται μόλις ένα βήμα πριν η κατάσταση της λίμνης θεωρηθεί κακή.Στην περίπτωση της λίμνης Δοϊράνης αποτυπώνεται έντονα η κυριαρχία των κυανοβακτηρίων και ο σχηματισμός της κυανοβακτηριακής κρούστας. Παρ’ όλα αυτά, η βιοιποικιλότητα της κλειστής αυτής λίμνης είναι ιδιαίτερα υψηλή, γεγονός ιδιαίτερα θετικό. Οι ερευνητές εξέτασαν το ζωοπλαγκτόν της Δοϊράνης και διαπιστώθηκε ότι αυτό που υπάρχει δεν είναι αρκετό για να περιορίσει τα κυανοβακτήρια που υπάρχουν στο νερό της λίμνης.Τα παραπάνω θα ανακοινωθούν στο πλαίσιο ημερίδας που διοργανώνεται σήμερα στο αμφιθέατρο του Μετεωροσκοπείου του ΑΠΘ με σκοπό την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της μελέτης των λεκανών απορροής Αλμωπαίου, Βόλβης, Δοϊράνης, Μαυρονερίου και Σοφαδίτη σχετικά με την οικολογική ποιότητα των υδάτων τους.
