Με νέους όρους και με νέα μέτρα εγκρίνεται αύριο από το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup) η δεύτερη δόση του δανείου από το μηχανισμό στήριξης, ύψους 9 δισ. ευρώ, ενώ η τρόικα επανακάμπτει στα μέσα Σεπτεμβρίου για νέο «τσεκ απ» στην οικονομία, το οποίο ίσως υποδείξει και νέα μέτρα. Παράλληλα, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, μέχρι το τέλος του Σεπτεμβρίου, θα έχει ολοκληρώσει το περίγραμμα της οικονομικής πολιτικής του 2011, καθώς στις αρχές Οκτωβρίου θα πρέπει να καταθέσει στη Βουλή το προσχέδιο του προϋπολογισμού του επόμενου έτους. Ωστόσο, τα μέτρα σε γενικές γραμμές έχουν προδιαγραφεί από το αρχικό και επικαιροποιημένο μνημόνιο και προβλέπουν αυξήσεις φόρων, ύψους 4,5 δισ. ευρώ και μείωση δαπανών κατά 3,1 δισ. ευρώ.
Οι φόροι
Αξίζει να σημειωθεί ότι το επικαιροποιημένο μνημόνιο δίνει τη δυνατότητα στην ελληνική κυβέρνηση να μεταβάλει το είδος των μέτρων που προβλέπει το μνημόνιο, αλλά τα νέα μέτρα να έχουν ισόποσο αποτέλεσμα. Σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του μνημονίου, οι έμμεσοι φόροι θα αυξηθούν κατά 2,58 δισ. ευρώ και το ύψος τους θα διαμορφωθεί σε 33,61 δισ. ευρώ, από 31,03 δισ. ευρώ φέτος. Οι άμεσοι φόροι θα αυξηθούν κατά 1,93 δισ. ευρώ (10,8%) και θα διαμορφωθούν σε 19,70 δισ. ευρώ, από 17,78 δισ. ευρώ, που εκτιμάται ότι θα φτάσουν φέτος.
Συνεχής έλεγχος
Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης αναμένεται να εγκρίνουν τόσο την καταβολή της δεύτερης δόσης των 9 δισ. ευρώ, μετά τη δέσμευση της κυβέρνησης ότι θα λάβει επιπρόσθετα μέτρα το 2010 και το 2011. Η τρίτη δόση του δανείου από το μηχανισμό βοήθειας θα καταβληθεί στο τέλος Δεκεμβρίου και βέβαια μετά από ελέγχους που θα διενεργεί η τρόικα. Κλιμάκιό της έρχεται στα μέσα Σεπτεμβρίου και μετά ξανά προς τα μέσα Οκτωβρίου, για να ελέγχει την εφαρμογή της πολιτικής του μνημονίου.
Οι δαπάνες
Σε ό,τι αφορά το σκέλος των δαπανών, οι μειώσεις που επιβάλλει το μνημόνιο φτάνουν σε 3,1 δισ. ευρώ, αγγίζοντας τα κονδύλια μισθοδοσίας και κοινωνικών και επενδυτικών δαπανών. Αναλυτικότερα, οι κυριότερες μειώσεις είναι:
* Η μείωση κατά 236 εκατ. ευρώ των κονδυλίων μισθοδοσίας των δημόσιων υπαλλήλων.
* Η μείωση των επενδύσεων που χρηματοδοτούνται από εγχώριους πόρους περιορίζεται κατά τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ.
* Η επαναξιολόγηση των κοινωνικών προγραμμάτων και οι περικοπές κοινωνικών επιδομάτων, δεδομένου ότι θα τεθούν αυστηρά εισοδηματικά κριτήρια.
* Ο περιορισμός των επιχορηγήσεων προς τις ΔΕΚΟ, με την επιχορήγηση προς τον όμιλο του ΟΣΕ να περιορίζεται σε 50 εκατ. ευρώ.
* Ο περιορισμός των επιχορηγήσεων των νοσοκομείων και η κάλυψη μέρους των απωλειών από την καταβολή 3 ευρώ για τις τακτικές υπηρεσίες εξωτερικών ιατρείων στα δημόσια νοσοκομεία.
ΤΙ ΜΕΛΕΤΑ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ
1. ΝΕΑ αύξηση της τιμής των τσιγάρων, που θα γίνει άμεσα, εντός του Σεπτεμβρίου.
2. ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΗ εξίσωση της φορολογίας πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης, που αν τελικά υιοθετηθεί, θα ισχύσει από τις 15 Οκτωβρίου, αν και δεν αποκλείεται λόγω των ισχυρών αντιδράσεων να αναβληθεί για το 2011, ώστε να πιάσει τη μισή χειμερινή περίοδο, ή και να μην εφαρμοστεί καθόλου. Σε πλήρη εφαρμογή για όλη τη σεζόν, το όφελος υπολογίζεται σε 1,5 δισ. ευρώ (σ.σ. αυτό είναι και το ποσό με το οποίο θα επιβαρυνθούν τα νοικοκυριά), αλλά εκτιμάται ότι θα αποδώσει σημαντικά και η πάταξη του λαθρεμπορίου, που θα σημάνει η εξίσωση των φόρων. Επίσης σχεδιάζεται η επιστροφή 500 εκατ. ευρώ στα χαμηλά εισοδήματα και στους κατοίκους των ορεινών περιοχών.
3. ΜΕΤΑΤΑΞΗ στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ (23%) του 30% των αγαθών και υπηρεσιών, που είναι σήμερα στο 11%, προβλέπεται από το μνημόνιο, ωστόσο η κυβέρνηση μελετά το ενδεχόμενο να το υποκαταστήσει με την εξίσωση της φορολογίας των πετρελαίων. Το μέτρο θα αποδώσει επιπλέον έσοδα ύψους 1 δισ. ευρώ, όσα υπολογίζεται ότι θα εισπραχθούν και από το πετρέλαιο θέρμανσης.
4. ΝΕΑ ρύθμιση των εκκρεμών υποθέσεων φορολογίας εισοδήματος, που πλέον δεν αποκλείεται από στελέχη του υπουργείου Οικονομικών. Το αντίτιμο θα είναι τσουχτερό, αλλά με δέλεαρ την καταστροφή των βιβλίων και στοιχείων.
5. ΡΥΘΜΙΣΗ των ληξιπρόθεσμων χρεών, με κίνητρα για την εφάπαξ εξόφληση, για την άμεση ροή εσόδων στα κρατικά ταμεία.
6. ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ των τεκμηρίων φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών και των ατομικών επιχειρήσεων. Το μέτρο θα αποδώσει 400 εκατ. ευρώ.
7. ΑΥΞΗΣΗ των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, κατά μέσο όρο 30% και πάντα αναλογικά με τη μεταβολή των αγοραίων τιμών από το 2007 (τελευταία αναπροσαρμογή), κατά περιοχή. Από το μέτρο θα εισπραχθούν 400 εκατ. ευρώ, εντός του 2011 και με τη δεύτερη αύξηση το 2012, θα εισπραχθούν επιπλέον 300 εκατ. ευρώ.
8. ΕΠΙΒΟΛΗ ειδικής εισφοράς σε κερδοφόρες επιχειρήσεις, για την είσπραξη 600 εκατ. ευρώ, αν και η μείωση των κερδοφορίας θέτει εν αμφιβόλω την επιτυχία του μέτρου.
9. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ των αμοιβών σε είδος, όπως τα αυτοκίνητα των στελεχών, που θα αποδώσει περίπου 150 εκατ. ευρώ.
10. ΕΠΙΒΟΛΗ των «πράσινων» τελών στα τέλη κυκλοφορίας του 2011 θα αποδώσει 300 εκατ. ευρώ
Εξαιρετικά αμφίβολη είναι η είσπραξη ποσού ύψους 1,3 δισ. ευρώ, από τη φορολόγηση των αυθαίρετων κτισμάτων και η επιβολή τέλους στους ημιυπαίθριους χώρους, αφού οι πολίτες δεν εκδηλώνουν ενδιαφέρον. Τα εν λόγω έσοδα η κυβέρνηση θα υποχρεωθεί να τα αναζητήσει από άλλες πηγές ή από μείωση των δαπανών.
ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΦΩΤΙΟΥ ΣΤΟΝ
«ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ»
